- Azaroaren 25eko 27/1983 LEGEA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen Arteko Harreman'ei Buruzkoa. - Legegunea: Euskal Herriko araudia - Eusko Jaurlaritza - Euskadi.eus
Arautegia
InprimatuAzaroaren 25eko 27/1983 LEGEA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen Arteko Harreman"ei Buruzkoa.
Identifikazioa
- Lurralde-eremua: Autonomiko
- Arau-maila: Legea
- Organo arau-emailea: Jaurlaritzaren Lehendakaritza
- Jadanekotasuna-egoera: Indarrean
Aldizkari ofiziala
- Aldizkari ofiziala: EHAA (Euskal Herria)
- Aldizkari-zk.: 182
- Hurrenkera-zk.: 2316
- Xedapen-zk.: 27
- Xedapen-data: 1983/11/25
- Argitaratze-data: 1983/12/10
Gaikako eremua
- Gaia: Administrazioaren antolamendua
- Azpigaia: Gobernua eta herri administrazioa
Deskribapenak
-
1983/12
Jaurlaritzaren LehendakaritzaAzaroaren 25eko 27/1983 LEGEA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen Arteko Harreman"ei Buruzkoa. Jatorrizko Testua:
-
1987/04-1993/07
LehendakaritzaEpailaren 27ko 1/1987 LEGEA, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeetako Batzar Nagusietarako Hauteskundeei buruzkoa. (Hutsen zuzenketa, EHAA 85 ZK., 1987/04/30) Partzialki indargabetutakoa
-
1993/07-2007/01
Lehendakaritza5/1993 LEGEA, uztailaren 16koa, Autonomi Elkarte Osorako Erakundeen eta Bertako Kondaira Lurraldeetako Foruzko Ihardutze Erakundeen arteko harremanei buruzko Legea aldatzekoa. Aldatutakoa
-
2007/01
Jaurlaritzaren Lehendakaritza1/2006 LEGEA, ekainaren 23koa, Urarena. Aldatutakoa
Testu legala
Azken urte hauetan kezkagarri izatera etorri da Gabonak aldian apainketarako asmoz landare moeta batzuk erabiltzearen hedapena. , Horrek zera adierazten du: ez basoaren ekosistemak babestu eta iraunarazi beharra bakarrik, baizik eta bereziki moeta batzurena, beroiek beren izate-modu eta urritasunagatik beren iraupenari eustea nahitaezko gertatzen dela, horien artean gorostiarena dagoela eta, neurri txikiagoan, "Gabonetako zuhaitzak" izen orokorrez deitutakoena. Hori horrela, Nekazaritza-Sailburuaren saloz eta Jaurtze Batzordeak bere 1983.eko Abenduaren 5eko bilkuran onartu ondoren, zera ERABAKITZEN DUT: 1. Atala.-1. Mila bederatzirehun eta berrogeita hamazazpigarreneko ekainaren zortziko Mendiei buruzko Legeko hogeita bederatzi eta hogeita hamargarren atalen esanera, Euskal Herriko Autonomia Elkarteko lur guztietan "Ilex Aquifolium" moeta (gorostia) guztizko eraz babestuta dela aldarrikatzen da. 2. Babespen horrek landare hori edo bere zatiren bat, haziak ere bai, kentzea, jasotzea, ebakitzea eta zain eta guzti ateratzearen debekua esan nahi du. 2. Atala.-"Gabonetako zuhaitz"-ez edo antzekoez landaturik dauzkaten mendien jabeek, eta horietan apainketarako landare-ustiapideak egin nahi ditzatenek Oihanen eta Izadi-Babesaren Zerbitzuari Mendi-Araudiko berrehun eta hogeita bederatzigarren atalak dioeneantxe dagokien baimena eskatu beharko diote. 3. Atala.-Dekreto honetan agindutakoa haustea aipatutako Mendi-Legean eta bera erabiltzeko Mendi-Araudian finkamtakoari atxikiz zigortuko da. 4. Atala.-Dekreto hau egiteratzeko eta osatzeko beharrezkoak izan daitezen arauak emateko, Nekazaritza-Sailari esku ematen zaio, dekreto hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratutako egun berean indarrean sartzen dela. Gasteiz mila bederatzirehun eta larogeita hirugarreneko Abenduak 5. Lehendakaria, CARLOS GARAIKOETXEA URRIZA. Nekazaritza-Sailburua, FELIX ORMAZABAL ASCASIBAR.
Eusko Legebiltzarrak, "Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta Bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen arteko Harremanei buruzko Azaroaren 25eko 27/1983 Legea" onartu duela jakinarazten zaie Euskadiko herritar guztiei. Beraz, Lege horri men egitea eta men eginaraztea agintzen diet Euskadiko herritar, norbanako eta agintari guztiei.
Gasteiz, 1983.eko Azaroak 25.
Lehendakaria
CARLOS GARAIKOETXEA URRIZA.
Zioen adierazpena
Euskadiren politikazko egituraketa dugu Autonomia-Estatutoa legegintza-bidez egiteratzearen alderdirik garrantzitsuenetako bat horrek, bere aldetik, politika eta arduralaritza-erakuntza berria eta Kondaira-Lurraldeen Lege-Jaurpide berezien eta agintepideen aitorpena elkarri egokitu beharra dakarrela.
Horretarako, eta hori du hain zuzen funtsezko helburu oraingo Lege honek, Kondaira-Eskubideekiko begirunea eta mende askotako Burujabetza Nahaia elkarri lotzea ezinbestekoa gertatzen da.
Alde batetik, Autonomia-Estatutoak, bateango burujabetza-erakunde batzuk sortaraziz, eta hoien artean, bereziki, politikaren eta erakundeen aldetik duen lehentasunak Legezko ezein Erresumatan Legeak duen nagusitasunaren, eta politikaz Euskal Herriaren nahaiaren adierazgarri den Legebiltzarra sortaraziz, Erakundegoren-mailako egitura berri bat eman dio Euskadiri.
Bestalde, orainaldia antolatzea, Euskadi gaurregun jaurri ahal izatea bermatzea, 1839garrenerarte zegoen ihardutze-erapidetzari eta 1878garreneko lehenengo Ekonomia-Itunetikako berarizko antolakuntzari eustearekin batean egin ezinezkoa da. Kondairarekiko begirunea eta Kondaira norberetzakotzea, Kondaira-goaiaren barruan eta unean-uneangotuz egin behar da. Industria-iraultza, hiritartze-bidea; politika-bizitzaren korapilotsua, ekonomia-iharduna arra-zoizkotu beharra, horra hor aldakuntza nabarmen izan eta Kondaira-egoera berria dakarten aldaketa nabarmenak hori, bestalde, Kondaira-Lurraldeen berenezko Lege-jaurpideei egokitu behar zaiela. Bi behar hoien arteko egokitasuna eta oreka lortzea du xede oraingo Lege honek.
Honela, Lehenengo Idazpuruak Bateango Erakundeen (Lehenengo Atalburua) eta Kondaira-Lurraldeek bere duten agintepide-maila araupetzea du helburu.
Horretan, Legebiltzarraren nagusitasuna nabarmentzen da, Autonomia-Elkartean Lege-mailako manuak onartzeko gaitasunaren jabe den Erakundegoren bakarra denaren aitorpena egiten zaionean, nagusitasun hori nahitaezko lege-mailaren eta manuen maila finkatzearen arauerako oinarri-irizpideak jartzerakoan garbi adierazita gelditzen dela.
Estatutoak bere 25.1 eta 37.3 Ataletan Kondaira-Lurraldeen onetan legegintza-ahalmen horri jartzen dizkion mugak ere Legean agertzen dira, eta Estatutoan Foru-Tradiziozkotzat berariz aitortutako gaiei buruzkoak dira. Bainan bakarreango agintepeko gaiak direla ta Legebiltzarraren legepekoak ez diren aginte-alorrak egote horrek ez du Legezko Erresuma izatearen ondorio den erakundegoren-mailako arta egiteko ahalmena baztertzen.
Bestalde, lehenengo Idazpuruak, Lege bereko beste manu batzukin lotuta, argi eta garbi adierazten du Autonomia-Elkarteko funtsezko agintea Bateango Erakundeek duteneko oinarri-irizpidea.
Lehenengo Idazpuruak, bukatzeko, Kondaira-Lurraldeen agintepideak esandako oinarri-irizpide hoiei atxikiz araupetzen ditu. Horregatik, eta "nolanahi ere" dagozkien agintepideak sendetsiz bat, oraingo Lege honek geroan sortu daitezkeen egoera berriei egokitu ahal izatea ohartematen du, batetik Estatutoa egiteratu eta horren ondorioz Autonomia-Elkarteak agintepide berriak egiteratzearen, eta bestetik herritarrei zerbitzu hobea egiteko aholkagarri gertatu eta agian izan daitekeen agintepide-birbanaketa baten ondorioz gai berriak eskuratu ahal izateko edo hoietarako eskua emateko lege-bideak jarriaz. Honela, gure Herriaren gizarte, ekonomia eta politikaren aldetikako bilakakuntzaren beraren indarrezko ikusmolde egokikaitzik eta zurrunik eza bermatzen da.
Bigarren Idazpuruak Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Kondaira-Lurraldeetako Herriogasuntzak antolatzen ditu, bere bigarren Atalburua hoien arteko eskuarte-banakuntza arapetzekoa dela.
Ondoren, Dirubideen Euskal Kontseilua sortarazten da, horren egitekoetan Kondaira-Lurraldeek Herriogasuntza Nagusiari eman beharreko eskuarteen eta eginbeharreko ekarketen banakuntza lehen esandako oinarri-irizpideen arauera zehaztekoa nabarmentzen dela.
Azkenean, Euskal Herri-Alorreko ekonomia eta dirubidetza-ihardunari arta egiteko goreneko ihardutze-erakunde izango den Herri-Kontuen-Euskal Epaitegia Legebiltzarraren Legez sortaraztea ohartematen da.
Lehenengo Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen agintepideen banakuntza, hoien jabegoari eta egiterapenari dagokienetan, Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan ohartemandakoaren arauera, Lege honen bidez araupetuko da.
Bakoitzeko Batzar Nagusiak eta Foru-Diputazioak dira, bere kondairatikako tradizioaren arauera, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeak.
2garren Atala
Euskal Herri Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen arteko harremanak elkarkidetasunezko eta elkar laguntzazko sortarauetan oinarrituko dira.
Bakoitzari dagozkion agintepideen egiterapenean, Euskal Herriko Arduralaritzek eginkortasunezko eta elkarkidetasunezko sortarauen arauera jokatuko dute.
3garren Atala
Autonomia-Elkarteak, Euskal Herriko Udalek heuren berenezko zuduen eraentzarako eta heuren eskuarteak kudeatzeko duten burujabetasuna aitortzen eta bermatzen du.
4garren Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek ezingo dute, ahalmenak eta agintepideak aitortzerakoan, Kondaira-Lurraldeen arteko inolako bereizkeriarik egin.
5garren Atala
Bakoitzari dagozkion agintepideen eremuan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazio bakoitzak, eta hoiek bere artean, zerbitzu-egitezko ituneak egin ahal izango dituzte.
Jaurlaritzak Foru-Diputazio batekin edo batzurekin izenpetu ditzan zerbitzu-egitezko itunetarako, Hari buruzkoan, Jaurlaritza-Legearen 18.e) atalean ohartemandako legebiltzar-zaingoa izango delako bermeak izango du indarra.
Foru-Diputazioek, Euskal Herri Osorako Erakundeen agintepide eta ahalmenen kaltetan gabe, elkarren artean egin ditzaten ituneen berri Eusko Jaurlaritzari emango zaio.
Lehenengo Atalburua.- Euskal Herri Osorako Erakundeen Agintepideak
6garren Atala
Autonomia-Estatutoaren arauera; Autonomia-Elkarteari dagozkionak izanik, Estatuto horretan, Lege honetan edo gerokoren baten Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Sailei aitortu edo izendatu ez dakizkien gai guztiekiko legegintza eta egiterapena Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagokien agintepide da.
Beti ere, Lege-mailako arauak emateko ahalmena Legebiltzarrari bakar-bakarrik dagokio.
Bigarren Atalburua.- Kondaira-Lurraldeen Agintepideez
7garren Atala
Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, bakoitzaren berarizko lege-jaurpideen arauera erabiliko duten bakarreango agintepidea izango dute honako gai hauetan:
Bere Foruzko Ihardutze-Erakundeen hauteskunde-arauak, erakuntza, jaurpideak eta iharduna.
Udal eta maila apalagoko Toki-erakundeetako hauteskunde-jaurpideak.
Udal-barrutien eta udalez gainetikakoen mugapena, Kondaira-Lurraldeez gaindikakoak izan ez daitezela.
Bere Diruegitamuak eta Kontuak gertatzea eta ontzat ematea, eta bai mailegu eta dirubidetza-eragiketak ere, Lege honen II Idazpuruari darizkion modutan.
Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamua idaztea eta ontzat ematea. Toki-Erakundeekiko teknikazko laguntza eta aholkularitza.
Autonomia-Estatutoaren 41garren Atalak esaten dituenak eta, orohar, Ekonomia-Itunearen Legeak edo zergalaritza-alorreko beste arau edo manuren batzuk emanda izan ditzaten guztiak.
Probintzia eta udal-jabetzapeko ogasunentzako jaurpideak, ogasun hoiek herri-baliapidetarakoak, ondarezkoak, Udalak berak ez bestek erabiltzekoak nahiz udalkideek erabiltzekoak izan.
Errepide eta bideekiko egitamuketa, egitasmoak, egitea, hoiei eustea, aldatzea, hoien dirubideak, erabilpena eta ustiaketa.
Autonomia-Elkarteko errepide-sareen arteko behar bezalako egokitasuna bermatzeko, Kondaira-Lurraldeek, bere bidesaretan, Euskal Herri Osorako Erakundeek onartutako Orotariko Errepide-Egitamuan jarri daitezen teknikazko eta bide-seinaleentzako arauak jarriko dituzte indarrean, eta Erresumako Errepide-sarearen jarraipen izan edo elkarteaz besteko bese Herri-Erakundeenei edo Kondaira-Lurraldeetakoei heurei atxiki dakizkienetan berriz, esandako Orotariko Errepide-Egitamu horretan jarri daitezen aintzin-neurriak, helburuak, lehentasunak eta hobekuntzak egingo dituzte gutxienez.
Autonomia-Elkartearen, Erresumaren, Elkarteaz besteko beste Herri-Erakunde batzuen edo Kondaira-Lurraldeen egitamuetako taiuketetan Kondaira-Lurraldeak edo hoien mugakideak har ditzaten elkartzepide berriak egitea oharteman dedinean, egitamu hoiek bakoitzaren ahalmen eta agintepideen arauera elkarri egokituko zaizkio.
Hori guzti hori, Autonomia-Estatutoaren 10.34 Atalean agintzen denaren kaltetan gabe.
Mendiak, oihan-ustiaketa eta zerbitzuak, abereentzako bideak eta alaguneak, Autonomia-Estatutoaren 10.8 atalak dioenez; oihan zaintza eta nekazaritza eta oihan-lurrei bere onean eustea eta hobetzea.
Beste Kondaira-Lurraldeei ez doazkien edo Legebiltzarrak guztientzako interesgarritzat aldarrikatu gabeko Herri-Lanak.
Ospea eta tradizioa direla edo Foru-Diputazio bakoitzaren menpeko diren Foral, Miņoe eta Mikelete-Indar edo Sailen jaurpideak, Eusko Jaurlaritzari Autonomiazko Ertzaintzaren goren-agintari denez dagozkion eskubideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldearen jabetzapeko Agiri-gordetegi, Liburutegi, eta Arte Ederrei eta Eskulangintzari datxezkien Erakustetxe eta Erakundeak.
Kondaira-Lurraldearentzat interesgarritasuna izan dezaten kultura-sailak sortaraztea eta hoiei eustea.
Kondaira-Lurraldeei dagokie Bateango Erakundeek emandako honako gai hauek osabideratu eta egipideratzea:
Landare-osasunketa, nekazaritzaren eraldakuntza eta hazkuntza; nekazaritza zabalkundea, suztapena eta gaikuntza; mahastigintza eta ardogintza; landare-ustiaketa, haziak eta mintegi-landareak salbu.
Abere-ustiaketa eta osasunketa.
Ur gozotako arrainez eta ehizaz baliatzeko jaurpideak.
Itsasoaz besteko herri-uren eta hoien berezko uberken, aranen eta hoietzaz baliatzen direnen zaingoa.
Kondairazko, Artezko, Monumentozko eta Arkeolojiazko Ondareari bere onean eustea, hori hobetzea, birregokitzea edo, hala behar izanez gero, bilaketak egitea.
Kirolaren suztapena. Eskola-kirolentzako eta guztien kirolarentzako egitarauak.
Honako gai hauetan, Bateango Erakundeen legebideak bere mugartean egiteratzea dagokie Kondaira-Lurraldeei:
Gizarte-sorozpidetza, Euskal Herri Osorako Erakundeek artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Elkarte-hazkuntza, emakumea. Haurrekiko, gazteekiko, zahartzaroarekiko, atseden eta egurasketarekiko politika, Euskal Herri Osoaren Erakundeek alor hoietan artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Babespeko berezko tokiei buruzko Arduralaritza.
Suteen aurkako zaingoa.
Hirigintzaren alorrean, Kondaira-Lurraldeei arioa, gertakuntza, egiterapena, eraentza, arta eta argipideketa-ahalmenak dagozkie eta bai, bere ihardutze-eremuaren barruan goragoko mailako egitamuketan zehaztutakoak egiteratuz Lurralde eta Hirigintza-Antolaketarako agiri-sortak ontzat ematea ere, Legeak beste herri-izaiki eta Hirigintzako Ihardutze-Erakunde batzuei ematen dizkien agintepideen kaltetan gabe.
Halaber, etxebizitzatarako hiri-lurretan jarri daitezkeen Ekintza Nekagarri, Osasunkaitz, Kaltegarri edo Arriskugarrien zermugapenerako, hoientzako onbideratze-neurriak emateko, ikuskaritzarako eta zigortzeko ahalmena, Kondaira-Lurralde edo Elkarteaz besteko Herri-Izaiki bakar bat baino hartu ez dezatenaren baldintzapean, eta Legeak Udal-Erakundeei ematen dizkien agintepideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepidetzat izendatutako gaitan Erresumaren oinarrizko legegintzaren araupidetza-hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei heurei dagokie.
8garren Atala
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepide izan daitezen gaietan, honako aginte hauek dagozkie Kondaira-Lurraldeei:
Araupidetza, Foru-Erakundeek emandako araupideak beste edozeinekiko lehentasunez erabiliz. Autonomia-Estatutoaren Zazpigarren Aldibaterako Erabakian aipatzen diren edo, hala gertatutz gero, Eusko Legebiltzarraren legeetako araupideen ordezkaketa, Batzorde Nagusien Foru-Araupideen bidez egingo da.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Arauen bidezko hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, honako aginte hauek dituzte:
Bateango Erakundeek emandako arauen araupidezko egiterapenerakoa, Foru-Erakundeek emandako arau hoietan beroietan esaten denaren aurka jokatzerik izango ez dutela.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere legeen hedapenerako eman ditzaten orohartzezko erabakien arauera egiteratuko dituzten honako aginte hauek izango dituzte:
Araudigintza, heuren berenezko zerbitzuak antolatzeko xedez.
Arduralaritza, ikuskaketa barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Kondaira-Lurraldeek, bere aginte eta ahalmen guztien dirubidetarako eta hoiek egiteratzeko, diruegitamu-gaitasun osoa izango dute, Lege honetan ohartemandako neurritan.
Foru-Erakundeei dagozkien aginte eta ahalmen guztiak bakoitzak bere duen eta bakoitzari dagokion lurraldeari buruzkoak direla ulertzen da, bakoitzaren eginkortasunaren kaltetan gabe, Ekonomia-Itunean ohartemandakoetarako, Kondaira-Lurraldeek emandako araupideak izan ahal izango dituztela.
9garren Atala
Foru-Diputazioek, Lege honetan heurei aitortutako egiteko eta agintepidetarako izan eta Autonomia-Elkartearen Estadistika-Egitamuan sartu gabeko estadistikak egin ahal izango dituzte, Autonomia-Elkartearen legepidetan jarri daitezen arauak beteaz.
Halaber, Elkarte Osorako interesgarri izan daitezen estadistikak barne izango dituen Autonomia-Elkarteko Estadistika-Egitamua gertatzen bere iritzia emanez eskuhartu, eta bakoitzak bere lurraldean egitamu horren barruko estadistikak, Egitamuak berak edo hori eginbideratzeko urtekako estadistika-egitasmoek jarri ditzaten modutan egiteratzea bere gain hartuko dute.
10garren Atala
Errepidetatikako Ibilgailuzko Garraioen alorreango Legegintza, Arauen bidezko Egiterapena, Goren-ikuskaritza, Egitamugintza eta Antolakidetza Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkie. Kondaira-Lurraldeek, bere mugartean, eta indarrean dauden Erresumarekingo Ituneen arauera, Arabak orain dituen ahalmenak heurak eta nolako berdinez erabiliko dituzte.
Hirugarren Atalburua.- Berarizko Erabakiak
11garren Atala
7garren ataleko c) lerroaldian esaten denez Kondaira-Lurraldeei dagozkien Eusko Jaurlaritzaren egiterapen-ekintzapideekiko goren-ikuskaritza, baita ahalmen hori Lege honetan berariz aitortzen denetan ere, Eusko Legebiltzarraren Lege batek araupetuko du.
12garren Atala
Autonomia-Elkarteak, bere Legebiltzarraren Lege baten bidez eta Lege horrek jarri ditzan modu eta neurritan, Lege honek ematen ez dizkien agintepideak Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei eskuratu edo utzi ahal izango dizkie.
13garren Atala
Eusko Jaurlaritzak, bere arioz edo Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek eskatuta, Foru-Diputazioen ardurapeko diren zerbitzuen-eraentza eta arreta, dagokion Dekretoz zehaztuko den eremuz eta indarraldiz, hoiei utzi ahal izango dizkie.
Dena dela, Jaurlaritzak honako ahalmen hauek beretzat gordeko ditu:
Egiterapen-Arauak ematekoa.
Artezpideak zehaztekoa eta eraentza-egitarauak gertatzekoa.
Eraentzari buruzko argipideak jasotzekoa, eta ikusitako akatsak zuzentzeko eskeak egitekoa.
14garren Atala
Euskal Herriko Autonomia-Elkartea eta hori osatzen duten Kondaira-Lurraldeetako bakoitza, bere agintepideak Autonomia-Estatutoaren, Lege honek dakartzan erabakien, eta hoiekin erabilgarri izan daitezen gainontzeko legeen eremuaren barruan egiteratzeko dirubidez eta diruegitamuz burujabe izango dira.
Kondaira-Lurraldeen eta hoietako herri-alorraren dirubidetza-iharduna Euskal Herriko-Herriogasuntza Nagusiarenarekin egokituta egingo da.
Eusko Legebiltzarrak, gero, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalak agintzen duenaren babespean Kondaira-Lurraldeen arteko zerga-antolakideketarako, erakideketarako eta elkar-lanerako arauak ematearen kaltetan gabe, Ekonomia-Ituneak aitortzen dien araugintza-ahalmenaz baliatuz horretarako gaitasuna duten Foru-Erakundeek har ditzaten erabakiek zergapide berezien funtsezko alderdiak berdintasun-arauz araupetuko dituzte.
15garren Atala
Autonomia-Elkarteak eta bertako Kondaira-Lurraldeek, bakoitzak bere herri-iharduneko diru-eskuraketa eta gastu guztiak barne izan ditzaten bere Diruegitamuak gertatuko eta onartuko dituzte urtero.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuak Jaurlaritzak egin eta Eusko Legebiltzarrak onartuko ditu. Kondaira-Lurralde bakoitzekoak bertako Foru-Diputazioak egin eta Batzar Nagusiek ontzat emango dituzte.
Foru-Diputazioek, eta bai hoietako lhardutze-sail eta Erakundeek ere, horren eratze-modua eta egitekoak Lege honetan jartzen direneko Herri-Dirubidetzen Euskal Kontseiluak jarri ditzan modutan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabiltzen dituztenen kideko irizpideak erabiliko dituzte diruegitamu-biderapenaren eta herri-kontaduritzaren alorrean, argipidetarako euskal herri-alor osoa bateratzeko xedez.
16garren Atala
Kondaira-Lurraldeek, heurek bere gain hartu gabeko Euskal Herri Osoko zorpide guztiei erantzuteko laguntza emango dute; horretarako, Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauerako ekarketak egingo dizkiote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari.
17garren Atala.- Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkien agintepideak behar bezala egiteratzeko eta hoietarako dirubidetarako, Lege honen ondoriotarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango ditu:
Agizko Dirueskuraketak
Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauera egin ditzaten, diruekarketak.
Eusko Legebiltzarrak jarri ditzan Autonomia-Elkartearen berenezko zergapidetatikakoak, eta bai Legebiltzarrak itunepeko zergei jarri diezaizkiekeen gehigarritatikakoak ere.
Bateango Erakundeen herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako, bere agintepeko zerbitzuak egiteagatikako, edo norbanakoei doazkienak edo hoien onerakoak izan daitezen ekintzapideegatikako laguntzak.
Hala egokituz gero, Autonomia-Eikarteak herri-lanak egin izanaren edo herri-zerbitzuak jarri edo gehitu izanaren ondorioz jarri daitezen berarizko zergak.
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere agintepideen eremuan jarritako isunak edo zigorrak.
Lurraldearteko Ordezkaketa-Baltzatikako eskuraketak, eta Erresumako Guztizko Diruegitamuen eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango diru-izendapenak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko dirueskuraketak.
Konstituzioa eta Autonomia-Estatutoan agindutakoaren ondorioz jarri daitekeen beste ezein dirueskuraketa.
Berarizko dirueskuraketak
Gauzetango ezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntzak.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
Autonomia-Estatutoaren Aldibaterako Erabakietako Boskarrenak agintzen duena egiteratuz Eusko Jaurlaritzak Erresumako Gizartesegurantzarekin egin ditzan Ituneetatikako dirueskuraketak, Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan bere berarizko zertarakoen dirubideei eratxikiko zaizkie.
18garren Atala.- Foru-Ogasuntzak
Bere Foru-Erakundeei dagozkien agintepide guztien behar bezalako egiterapenerako eta diru bidetarako, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, Lege honen ondorioetarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango dituzte:
Agizko dirueskuraketak:
Ekonomia-Itunearen ondorioz Kondaira-Lurraldeek lortu ditzaten zerga eta zergalaritza-ariel guztien etekina.
Kondaira-Lurraldeen Herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako eta bere agintepeko zerbitzuez baliatu izanagatikako edo norbanakoei doazkien edo hoien onetangoak izan daitezen ekintzapideegatikako arielak.
Toki-Erakundeen berenezko zerga izan eta Foru-Diputazioek lakatu ditzatenetatikako irabaziak, eta Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Lurralde bakoitzeko Toki-Erakundeei dagozkien zerga-eskuraketetango partzuer-zatiak, hori guzti hori Lege honen 22.1.7garren Atalean ohartematen den diru-eskuraketa hoien zertarakoaren kaltetan gabe.
Aurreko a), b) eta c) zatietan esandako zergapideei erantsitako edo erantsiko zaizkien gehigarri, petxa, eta beste probintzia-eskuartetatikako irabaziak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko Legepeko dirueskuraketak.
Erresumaren Guztizko Diruegitamuen, Euskal Herriko Autonomia-Elkartearenaren eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango eskuraketak eta beste dirueskuraketa batzuk.
Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan agindutakoen ondorioz sortarazi daitezkeen beste dirueskuraketa guztiak.
Berarizko dirueskuraketak:
Gauzetango diruezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntza.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
19garren Atala
Lege honen ondoriotarako diruegitamu-alorrean horrela zermugatzen direnak joko dira "agizko eragiketegatikako gastutzat" eta "domu-erakiketegatikako gastutzat".
Bigarren Atalburua.- Diru-eskuarteen Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen arteko banakuntza
20garren Atala
Aurreko 18garren Atalaren lehenengo zatiaren: a) txatalaren gai diren Ekonomia-Itunearen eraentzatikako dirueskuraketak, Erresumari ordaindu beharreko kupoa kendu ondoren, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Ogasuntzen artean banatuko dira, azken hauek lehenengoari egin beharreko ekarketak Lege honetan jarritako arauen ariora zehazten direla.
Ekonomia-urte bakoitzean itunepeko zergalaritza-dirueskuraketegatik sortutako Foru-Diputazioen aldeko zorrak, urteoro, eta Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak egindako balio-haztaketaren arauera dagozkien zenbatekoz, Ekonomia-Itunearen noraentzatikako irabazitzat joko dira.
17garren eta 18garren Ataletan aipatutako Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen gainontzeko agizko eta berarizko dirueskuraketak ez dira Lege honek dakartzan banakuntza-arauen menpe egongo, eta dagozkien Herri-Ogasuntzek aukeran erabiltzeko eskuartetzat joko dira, dagozkien zerbitzu eta agintepidetarako dirubideei eratxikita egongo direnarren.
21garren Atala
20garren Atalaren lehenengo zatian esandako diru-eskuarteak, Bateango Erakundeen eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeen agintepeko zerbitzuen arauzko ihardunerako beharrezko izan daitezen "agizko eragiketen" gastuen dirubidetarako erabiliko dira, Lege honetan jarritako arauen ariora, eta bai "domu-eragiketegatikako" gastutarako ere.
22garren Atala
Foru-Diputazioek egin beharreko ekarketen zehaztapena honako oinarri-irizpide hauen arauera egingo da:
Zergalaritza-eginahala, udalek artez lakatzen dituztenak barne, zergapide guztietatik bildutakoaren eta urte bereko irabazien arteko heinaren ispilu izango da.
Jaurlaritzak, lehen esandako eta Herri Dirubideen Euskal Kontseiluak ontzat emandako araupidetza barne izan dezan Lege-Egitasmoa bidaliko dio Legebiltzarrari, horren onarpen-eske. Egitasmo hori Atal bakarreko Lege gisakoa izango da, eta Lege honen 29garren Atalean ohartemandako jaurpideez heurez baliatuz onartuko da.
23garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeek Euskal Herriko diruegitamuetako gastutarako ekarri beharrekoa zehaztu ondoren Autonomia-Elkarteak, Erresumagandik, Kondaira-Lurraldeek bere Kupoen bidez eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalak dioenez hoiei eusteko laguntza ematen ari direneko agintepide eta/edo zerbitzu berriak eskuratzea gertatuz gero, Foru-Diputazioek Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari urte horretan egin beharreko ekarketak Erresumarentzako bere Kupoak gutxitu daitezena hainbestetxe gehituko dira.
Aginte-eskuraketa egiteratu dedin ekonomia-urtearen hurrengotarako Kontseiluak, Jaurlaritzak emandako erizpena ikusi ondoren, agintepide eta/edo zerbitzu hori egiteratzeak dakartzan agizko eta domuzko eragiketetatikako gastuei erantzuteko beharrezko eritzitako diru-eskuarteak izendatuko dizkio agintepide eta/edo zerbitzu horrekiko jaurgodun berriari.
Alderantzizkoa gertatuz gero, ekarketak zehaztu zirenean Autonomia-Elkarteak hartuta zeuzkan agintepide eta/edo zerbitzuak berriz Erresumari itzuli eta hark uztea alegia, Kondaira-Lurralde bakoitzaren ekarketak atzera itzultze horren ondorioz Erresumarentzako bere Kupoa gehitu dedina hainbestetxe gutxituko dira.
Lege honetan ohartemandakoaren arauera, eta aginte-eskuraketa egiteratu dedin urteko Autonomia-Elkartearen Guztizko Diruegitamuak onartu ondoren erabakita egin daitezen Autonomia-Elkarteagandik Kondaira-Lurraldeentzako agintepide eta/edo zerbitzu hoiek hartzen dituzten Foru-Diputazioek urte horretan egin beharreko ekarketak gutxitzea ekarriko dute; gutxitze hori, Guztizko Diruegitamuetan dagokion Foru-Diputazioarentzat izendatuta egon eta eskuraketa egiteratzen den egunean oraindik erabilkizun egon dedin zatia hainbatekoa izango da, eskuratutako agintepidea eta/edo zerbitzua egiteratzeari darizkion eta diruegitamuetan sartuta eta oraindik bildu gabe dauden arielak eta gainontzeko irabazpideak kendu ondoren.
Lurraldeka sailkatu gabeko diruegitamu-izendapenak izan daitezenean, Foru-Diputazio bakoitzari dagokion zatia eskuratutako zerbitzu horri eusteko izendatu zitzaiona ateratzeko erabilitako eratxikitze-biderkaria bera erabiliz zehaztuko da.
Aurreko zatian jarritako modu berean egingo da, baina alderantziz noski, agintepide eta/edo zerbitzuak eskuratzea Kondaira-Lurraldeek Autonomia-Elkarteari egitea gertatuz gero.
Atal honen aurreko zatietan esandako agintepide eta/edo zerbitzu-eskuraketen ondorioz Foru-Diputazioen Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusirako ekarketetan gertatu dedin gehikuntza edo beherapena, eskuraketak egiteko unean epe-egunaren zain egon daitezen ekarketak ordaintzeko Lege honen 25karren Atalak jartzen dituen zatien artean banatuko dira, heinean.
24garren Atala
Aurreko Ataletan agindutakoaren arauera Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei izendatutako gastu-zenbatekoak, Lege honen 20garren Atalean adimugatzen den bateango dirubidetza-ahalmena banatzeko izango dira erabilgarri, eta ez beste ezertarako; beraz, dirubidetza-ahalmen horretzaz eta bakoitza bere berarizko irabazpideez baliatuz, batek nahiz bestek bere berenezko diruegitamu-politika egin, eta bere diruezarketen zenbatekoa eta bere ardurapeko herri-zerbitzuen mailak nahi bezala erabaki ahal izango dituzte, egoki deritzen eskuarte-birbanakuntza eginez, Atal honen hurrengo zatietan agintzen denaren kaltetan gabe.
Horrekiko egiteratze-ahalmena Foru-Erakundeena deneko zerbitzuren baten egin beharreko herri-diruezarketen egitamuketa egiteko ahalmena Bateango Erakundeei dagokienetan, Foru-Erakundeek diruezarketekiko bere jokabideak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan egon daitezen artezpide eta egitarauei egokitu beharko dizkiete, bere eraentza-ihardunaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emanez, horrek Eusko Legebiltzarrari eraman diezazkion.
Foru-Erakundeek Lege honen 12garren Atalean agindutakoaren arauera beretzakotutako agintepideak izan daitezenean, hoientzako dirubidetza eta diruegitamu-jaurpideak dagozkien eskuraketa eta eskuemate-Legetako bakoitzean agindu dedinari atxikiko zaizkio.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan baldintzapeko dirueskuraketak egon daitezke, Foru-Diputazioei hoiekiko agintepideen jabegoa Jaurlaritzari dagokioneko diru-ezarketa eta zerbitzuen egiterapenerako dirubideak emateko. Diru-eskuarte hoiek nola erabiltzen direnaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emango zaizkio, erabaki dedin eran, horrek, Eusko Legebiltzarrari eraman diezaizkion.
Halaber, agintepideen jabegoa Foru-Diputazioei dagokien gaietan Bateango Herri-diruezarketak egiteko hoiek eta Eusko Jaurlaritzak hitzarmenak egin ditzatenean ere aurreko zatian esandakoa egingo da. Hori ez da behin-behingotan baino egingo, bere haundia, Euskal Herri osorako interesgarritasuna edo Kondaira-Lurralde bat baino gehiago hartzen dutela eta, Eusko Jaurlaritzak hoietarako dirubideak egiten bere laguntza ematea beharrezko gertatu dedineko diruezarketetarako. Hitzarmen hoiek sendetsi baino lehen, Herri-Dirubideen, Euskal Kontseiluak bere arauzko erizpena eman beharko du, eta hitzarmen hoiek Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Herriogasun eta Diruegitamu-Batzordeari ezagutaraziko zaizkio.
25garren Atala
Aurreko 16garren Atalean agindutakoaren arauera Kondaira-Lurraldeek Euskal Herri osoaren zorpideen dirubidetarako egin beharreko ekarketak sei zati berdinetan ordainduko dira, urte bakoitzeko otsailaren, jorrailaren, ekainaren, uztailaren, urriaren eta azaroaren lehenengo hamabost egunetan.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak diruzko aintzin-eskuraketak eskatu ahal izango dizkie Foru-Diputazioei, bere agintepideen diru-bidetarako hoiengandik hartu behar dituen dirueskuarteen pentzutan. Aintzin-ordainketa, hoiek, Euskal Herriko Guztizko Diru-egitamuak egiteratzerakoango ordainketa eta dirueskuraketen epe-egunen arteko aldearen ondorioz sortu daitezkeen hutsaldiak betetzea izango dute xede. Aintzin-eskuraketa hoiek dagokien epe-egunean atzera itzuli beharko dira eta, nolanahi ere, eskatu direneko diruegitamu-urtea bukatzerakoan. Zio berdinarekin, Foru-Diputazioek, egin behar dizkioten ekarketen ordainketa atzeratzeko eskea egin ahal izango diote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari, Atal honen 1) zatian esaten denez.
Aurreko zatian esandako aintzin-ordainketa eta atzerapen hoiek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak jarri dezan diru-saria izango dute.
Kondaira-Lurralde bakoitzari dagozkion eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalean adi-mugatzen den Erresumarentzako orotariko Kupoa osatzen duten Erresumarentzako Kupoak indarrean dagoen Ekonomia-Itunean jarritako arau eta bideen ariora izendatu eta hainbatu ondoren, Foru-Diputazioek dagozkien ordainketa-manuak egin eta Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak orotariko Kupo hori Erresumari ohartemandako epetan ordaintzea egingo da, Jaurlaritzaren arioz nahiz Foru-Diputaziotako batek eskatuta egin daitezen atzerapenen-eskearen kaltetan gabe.
26garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, Foru-Diputazioen ekarketen garbitasuna egiteko noiz-nola egoki deritzen irizpide edo arauak jarri ahal izango ditu.
27garren Atala
Eusko Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek dirua maileguz urtebeterako edo gehiagorako hartu ahal izango dute, hori egiteko modua dena dela, bakoitzak bere agintepide-eremuko diruezarketa-gastuen dirubidetarako, ez bestetarako.
Halaber; urtebete baino epe laburragorako maileguak ere hartu ahal izango dituzte bere behin-behingo dirueskuarte-beharrei erantzuteko.
Eusko Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen urtebetetik gorako maileguen bidez zorpetzeko ahalmenak honako muga hauek izango ditu:
Foru-Diputazioek, domua kitatzeko eta dirusariagatikako urte-ordainketak bakoitzaren urteko agizko dirueskuraketa osoen ehuneko 12, 5ekotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango dituzte mailegu hoiek.
Eusko Jaurlaritzak, Autonomia-Estatutoaren 42garren Atalaren gai diren ekarketak bazter utzita, lehen esandako urte-ordainketa hoiek Kondaira-Lurraldeen urteko agizko dirueskuraketen ehuneko 12,5ekoaren eta Autonomia-Elkartearen beraren ehuneko 25ekoaren guztizkotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango ditu mailegu hoiek.
Aurreko zatian agindutakoa horrela dela ere, eta Euskal Erakundeen guztizko zorpetze-ahalmena ahalik eta haundiena egiteko xedez, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, esandako ehuneko hoiek aldatzeko edo Kondaira-Lurralde batentzat edo batzuentzat beste maila batzuk jartzeko saloa egin ahal izango dio Jaurlaritzari, horrek kontuan izan eta hala badagokio Dekretoz onar dezan.
Hala egokituz gero egin dedin saloak doakien guztiek ahobatez onartuta egon beharko du, beti ere, aurreko zatian jarritako Autonomia-Elkarte Osoko agizko dirueskuraketen ehuneko 25ekoaren mugari men eginez.
Kondaira-Lurraldeek hartu nahi ditzaten Atal honen 2garren zatian esandakoetako maileguak elkarrekin eta Autonomia-Elkartearen zorpetze-politikarekin antolakidetuko eta egokituko dira Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan.
Aurreko Atalean esandako antolakideketa eta egokitze hoiek mailegua edo zorra-girien jaulkipena egiteko eguna, hoien indarraldia, diru-saria eta gainontzeko ekonomiazko zernolakoak izango dituzte gai bakar. Horretarako, dagokien Erakundeek Kontseilu horri bere urteko zorpetze-egitasmoak bidaliko dizkiote, eta hoiek egiteratzeko moduak Erakunde horrek ekonomia-urte bakoitzerako jarritako arauei atxiki beharko zaizkie.
Kondaira-Lurraldeek, Jaurlaritzak Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren saloz emandako baimena beharko dute atzerrian mailegu-hitzarmenak egiteko.
28garren Atala
Lege honetako 14.2 Atalean eta horri datxezkonetan ohartemandako ondoriotarako, Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua eratzen da, honako egiteko hauekin:
Lege honen 20garren Atalean zermugatutako eskuarteen banakuntza egin eta, beraz, Autonomia-Estatutoaren 42.a) Atalean ohartemandako Kondaira-Lurraldeen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusirako ekarketak Lege honetxek dakartzan oinarri-irizpideen arauera zehaztea.
Euskal herri-alorrarekin lotutakoa izan eta Kontseiluaren iritziz erakidetutako ihardutze-modu bat behar dezan ezein gairi buruzko ekonomia, dirubidetza eta diruegitamuen aldetikako iharduna aztertu, eta Jaurlaritzari eta Foru-Diputazioei saloak egitea.
Lege honen manu berezietan eman dakizkion beste guztiak.
Izendatu zaizkion egiteko hoiei gagozkiela Kontseiluak, Eusko Jaurlaritzak aurrez emandako artezpideei atxikiz, Euskal herri-alorreko lanarien lansaria eta agizko ogasunak erostezko gastuen eta zerbitzuen hazkundearen mailekiko gidak emango ditu, eta bai aurreko B) zatian esandako antolakideketarako eta "agizko eragiketetatikako" gastuen mugatutako eta zainpeko hazkuntza bat lortzeko interesgarri deritzen beste ezein neurri ere.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua sei kidek osatuko dute, hoietako hiru Jaurlaritzak izendatzen dituela, eta beste hirurak, Foru-Diputazio bakoitzak bana.
Jaurlaritzak jarritako kideetan horrek izendatu dezana izango du Kontseiluak Lehendakari.
Idazkari-lana Eusko Jaurlaritzako karrerako edo lanbidezko herrilanari batek egingo du, Kontseiluaren eztabaidaketetan hizpiderik eta botoa ematerik ez duela.
Kontseiluaren bilkuretarako deia egitea Lehendakariari dagokio, bere arioz edo Foru-Diputazioen izeneko ezein kidek eskatuta, eta bilkura hoiek deian esan dedin tokian egingo dira.
Kontseiluak bere kideen arteko erabateko gehiengoz hartuko ditu bere erabakiak, Lege honek gehiengo soila aukeratu dezanetan salbu.
Kontseiluak, egoki eritzitako aholku guztiak eskatu, eta Lege honek ematen dizkion egitekoak betetzeko egoki deritzen xehapen guztiak emanarazi ahal izango dizkie Euskal Herriko eta Kondaira-Lurraldeetako Arduralaritzetako ihardutze-sail guztiei.
Bilkurak egin ahal izateko gutxienezko kide-kopuruari, eztabaidaketei eta erabakiak hartzekoerei buruz Lege honetan edo Kontseiluak berak erabaki ditzan barne-ihardunerako arauetan oharteman gabeko guztietarako, Arduralaritzabide-Legean agindutakoak izango dira jaurpide.
Kontseiluak Atal honen lehenengo zatian esaten diren egitekoak bete ditzan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, urte bakoitzeko irailaren lehenengo hamabost egunen barruan, honako xehapen hauek jarriko dizkiote bere esku:
Igarotzen ari den ekonomia-urteko eta hurrengoko diruegitamuen dirueskuraketetarako eta gastutarako aintzin-asmoen egiterapena une hartan zertan dagoen.
Bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharrekotzat jotzen dituzten diruezarketei buruzko argipide-txosten zehatza, bakoitzean presaren zenbaterainokoa eta lehentasun-maila adieraziz.
Foru-Diputazioen iritziz Eusko Jaurlaritzak bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharko lituzkeen diruezarketei buruzko egitasmo zehatzen buzipenak, eta alderantziz.
Kontseiluak bere egitekoa behar bezala betetzeko bidezko eritzitako beste ezein argipide.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak aurreko 8garren zatian esandako xehapen edo agiritakoren bat urte bakoitzeko irailaren barruan ez hartzea gertatuz gero, hurrengo ekonomia -urterakoen haztaketa Kontseiluak berak egingo du, igarotzen ari den ekonomia-urterako diru-egitamua oinarritzat hartu, direneantxe neurtutako erkaketak egin, eta bidezko izan dedin zenbateko-aldakuntza eginez.
29garren Atala
Urte bakoitzeko urriaren lehenengo hamabost egutegi-egunen gehienerako epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Foru-Diputazioek Autonomia-Elkartearen diruegitamu gastutarako hurrengo ekonomia-urtean egin beharreko ekarketak xedatu eta horretzazko erabakia Eusko Legebiltzarrari bidaliko dio, atal bakarreko Lege-Egitasmo gisa, Kontseiluaren erizpena erantsiz.
Legebiltzarrak egitasmoa osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko du, inolako zuzenketa-eskerik egiterik ez dagoela.
Legebiltzarrak Egitasmoari uko egitea gertatuz gero, atzera Jaurlaritzari bidaliko dio, bere bat ez etortzearen zioak adieraziz, atzera itzultze hori egindako egunetik hasi eta hurrengo hamabost egunen barruan eta bat ez etortzea kontutan izanik, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluan bigarren eta behin-betiko Lege-Egitasmo bat egin dedin, eta hori onartzeko Legebiltzarrari bidaliko zaio.
Atal honen lehenengo zatian jarritako epearen barruan Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan iritzi-batasun batera iristerik ez badago, Legebiltzarrari horretzazko argipide-txostena bidaliko zaio, kontseilukideen jarreren zioak adieraziz.
Legebiltzarrak iritzi ezberdinen gai diren arazoak erabaki eta, bidebatez, eta hoietan bat etorritako alderdiak baldin badaude, hoiek osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko ditu, uko egitea gertatuz gero aurreko lehengo zatian hori gertatuz gerorako ohartemandakoa egiten dela.
Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, Kondaira-Lurraldeen ekarketetarako Eusko Legebiltzarrak esandako bideak eginda ontzat emandakoak sartuz egingo dituzte bakoitzak bere diruegitamuak.
Lege honen 22garren Atalaren lehenengoaren 6garren zatiak dioen Legea iadanik onartuta egotea gertatuz gero, Atal honen lehenengoan eta 2garrenean ohartemandakoa bete beharrik ez da izango, eta Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen Diruegitamuak Lege hori erabiltzetik atera daitezen ekarketak jarriaz egin ahal izango dira.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuen indarraldia luzatzeak, bere aldetik, Foru-Diputazioek azken ekonomia-urtean Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari egin behar zizkioten ekarketen lehengo zenbateko eta epe-muga eta guztizko indarraldia ere luzatzea ekarriko du eta, hori, Diruegitamu berriak onartu daitezenean hoietan dauden ekarketak indarrean jarri, eta hala egokituz gero batetik bestetarainoko aldeagatikako kontu-garbitasunak egitearen kaltetan gabe.
30garren Atala
Herri-Kontuen Euskal Epaitegia da euskal herri-alorraren ekonomia eta dirubidetza-ihardunari goait egiteko goreneko ihardutze-saila. Epaitegi hori Eusko Legebiltzarraren artezko menpekoa izan, eta horren esku-ematez ihardungo du, aginte-eremuz Autonomia-Elkartearen mugarte osoa hartzen duela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak iareitasun osoz eta lege-erapidetzari erabat atxikita ihardungo du, bertako kideek epailariek dituzten iareitasun eta aldaezin-eskubideak heurak dituztela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren agintepideei dagozkienetarako, honako hauek osatzen dute euskal herri-alorra:
Autonomia-Elkarteko orotariko eta erakundegoren-mailako Arduralaritzak, hala egokituz gero Gizartesegurantza ere barne dela.
Kondaira-Lurralde bakoitzeko Foru-Diputazioek.
Udal-Erakundeek.
Euskal Herri-Baltzuek.
Herri-diruen edo herri-diruagirien arduralaritza egin dezan beste ezein erakundek.
Bere goait-egitezko ihardunerako, eta bai aginte-alorrean dagozkionetarako ere, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak aurreko zatian aipatu diren Erakunde guztien laguntza eskatu ahal izango du eta, hoiek, eskatu ditzan xehapen, agiri, altzina eta argipide guztiak eman beharko dizkiote.
Hoien eskea dagokion Sail edo Bazkunaren bidez egin beharko da.
Bere goait-egitezko ihardunaren ondorioz, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak urtean-urteango argipide-txosten bat egin beharko du, Autonomia-Elkarteko Arduralaritzak eta Euskal herri-alorra osatzen duten gainontzeko erakunde guztiek ekonomia-urte hartan izandako diruegitamu, ondare eta diruzko eragiketa guztiekiko kontuak berebaitan daramatzala.
Argipide-txostena Eusko Jaurlaritzari eta Lurraldeetako Batzar Nagusiei bidaliko zaie, bakoitzarentzakoak berari dagokion saloa daramala, eta horren aldaki bat Jaurlaritzari eta dagokion Foru-Diputazioari ezagutaraziz.
Kontaduritza-erantzukizunarekiko epaiketa berenezko egitekoa du Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiarentzako diruizendapenak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetako horretarako Sail berezi baten sartuko dira.
Euskal Herriko Kontu-Epaikaritzak aztertutako kontuak Batzar Nagusietako Toki-Erakundeetako eta Legebiltzarreko kideei eskuratuko zaizkie.
Eusko Legebiltzarraren Lege batek sortaraziko du Herri-Kontuen Euskal Epaitegia, horren osatze-modua, erakuntza eta egitekoak araupetuz, eta bai horren goait-egitezko eta aginte-alorreko ihardunarentzako bermapideak eta bideak ere, horrek kontaduritza-erantzukizuna eskatzeko herri-arioaren araupeketa barne daramala.
Lehenengo Erabaki Gehigarria
Eusko Jaurlaritzako Estadistika-Artezkaritza, edo hala egokituz gero Estadistikaren alorrean Autonomia-Estatutoak aitortzen dituen agintepideak egiteratzeko sortarazi dedin erakundea arduratuko da Lege honetan agintzen direnak behar bezala bete ahal izateko beharrezko izan daitezen Estadistikazko oinarrizko xehapenak ematez.
Bigarren Erabaki Gehigarria
Foru-Diputazioek, legez dagokien Udalekiko dirubidetza-babesmena egiteratuz, Erresumako agizko lege-jaurpideak erabiliz legokiekeena baino apalagoa inola ere izango ez den eskuarte-maila bat bermatu beharko dute orohar Udal hoientzat, Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Foru-Diputazioek eskuarte hoiek heurek egoki deritzen irizpidez banatzeko duten ahalmenaren kaltetan gabe.
Toki-mailako diruezarketa eta antolapide-beharrei erantzuteko, Foru-Diputazioek, horretarako Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamuentzako eskuarte-izendapenak bere diru-egitamuetan egingo dituzte.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Foru-Erakundeetako Ogasuntzak Euskal Herriko Toki-Erakundeetakoenari bete-betean egokitu dakizkion:
Toki-Erakundeek eta bertako ihardutze-sailek eta erakundeek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak erabaki dezan eran,diruegitamu-bideari eta herri-kontaduritzari buruzkoan Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabilitakoei egokitutako irizpideak erabiliko dituzte.
Toki-Erakundeek itundu nahi ditzaten urtebete baino gehiagoko eperako maileguketak Kondaira-Lurraldeetakoei eta Autonomia-Elkartearen Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren baitango zorpide-politikari kidekatuko eta elkar-egokituko zaizkie.
Lehenengo Aldibaterako Erabakia
Kondaira-Lurraldeek agintepideak beretzakotzea, arduralaritzazko eragite-indarrari eta diruegitamu-ondorioei dagozkienetan, hurrengo zatiaren gai den Bitariko Batzordearen erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian eta dagokion Lurraldean iragarri daitezenaren baldintzapean egongo da.
Lege hau indarrean jarri eta gehienerako hilabeteko epearen barruan, hiru Bitariko Batzordeak eratuko dira, hoietako bakoitza Jaurlaritzaren eta dagokion Foru-Diputazioaren kopuru berdineko ordezkariz osatzen dela, Lege honetan Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien agintepideez erabat baliatzeko gizakizko eta gauzazko baliapideen eskuraketa egiteko.
Kondaira-Lurraldeei aitortutako zerbitzuei atxikitako Erresumako Herri-Arduralaritzako eta Erakundegoren-mailako Arduralaritzako karrerako, lanbidezko edo lan-akurapenezko herrilanariak, ihardutze eta aginte-egituraz Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, dena dela irabazita dauzkaten eskubideak aitortzen zaizkiela, Autonomia-Estatutoan eta irailaren 26ko 2339/1980 eta azaroaren 21eko 2545/1980 Errege-Dekretotan agintzen denez:
Eusko Jaurlaritzak akuratuta egon eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzen zaizkien zerbitzuei eratxikitako lanariak ere, era berean, Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, lanari hoiekiko eskubide eta eginbehar guztietan Foru-Diputazioek Jaurlaritzaritzaren ordezkotza hartzen dutela.
Bigarren Aldibaterako Erabakia
Estatutoa eta Lege hau egiteratuz agintepideak eta/edo zerbitzuak Autonomia-Elkarteari eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzea bukatu ondoren, eta nolanahi ere Lege hau indarrean jarri eta gehienezko hiru urteko epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak eskuarteen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Diputazioen arteko behin-betiko banakuntza-jaurpideen salo bat egingo du, batek eta besteek beretzat hartutako agintepideei direneantxe neurtuta darizkien beharren eretzean, eta Lege honen 22garren Atalean jarritako oinarri-irizpide guztien eta bakoitzaren arauera.
Hirugarren Aldibaterako Erabakia
Lege honen 14.3 Atalean agintzen dena, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalean agintzen denez, Eusko Legebiltzarrak Kondaira-Lurraldeen arteko "erakidetzari, zergalaritza-egokiketari eta lankidetasunari" buruz eman dezan Legeak berariz zehaztu dezan egunaz gero izango da erabilgarri.
Lege hau argitaratu eta aurreko zatian esan den Legebiltzarraren Legea indarrean jarri dedin artean, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeen arteko erakidetasun hobe bat ekarri dezaten erabaki guztiak hartuko ditu, bakoitzean horretarako gaitasunaren jabe izan daitezen Foruzko lhardutze-Sailek gero hoiek ontzat ematearen kaltetan gabe.
Azken Erabakietako Lehenengoa
Lege honen ondorioz eta Autonomia-Estatutoaren 43garren Atalean agintzen denez Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien zerbitzu eta agintepideei eratxikitako ogasun eta eskubideen jabegoa edo baliapena hoiei eskuratu diezaieneko eskua ematen zaio Jaurlaritzari.
Erabaki honetan agintzen denez eskuratutako ogasun eta eskubideekiko arduralaritza, iraunaraztea eta aldezpena Euskal Herriko Ondare-Legean ohartematen denaren arauera egiteratuko dira.
Azken Erabakietako Bigarrena
Lege hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu dedin egunean bertan jarriko da indarrean.
Beste Herri-Arduralaritzaren batek edo lege bideek bere esku utzi diezaioketen herri-lanarien aukerapena.
Euskal Herriko Autonomia-Arduralaritzak edo beste edozein Herri-Arduralaritzak bere esku utzi diezaizkiokeen herrilanari eta akuratuen gaikuntza eta hobekuntza.
Kondaira-Lurraldeekin, Udalekin eta Euskadiko Toki-Arduralaritzako gainontzeko Erakundeekin hoien lanarigoa gaitzeko eta hobetzeko elkar hartzearen suztapena.
Euskeraren Erabilpena Arauzkotzeko Oinarrizko Legean agintzen dena egiteratuz, Euskera Herri-Arduralaritzan sarraraztea, hedatzea, erabiltzea eta arauzkotzea, baita arduralaritza-hizkuntza zehaztea ere.
Euskal Herriko Herri-Arduralaritzen azterpena, irakaskuntza eta hoien legearen, dirubideen eta estadistikaren aldeetatikako bereizitasunak ezagutaraztea.
Alduralaritza-Zientziari buruzko ikerketa, irakaskuntza eta ezagutaraztea, eta Euskal Herriko Arduralaritza berezietan sarraraztea.
Xede bereko beste erakunde espainiarrekin edo atzerrikoekin harremanak eta ituneak egitea.
Atala
Bere helburuak lortzeko, herri-Arduralaritzaren Euskal Erakundeak honako hauek egin ahal izango ditu:
Komenigarri eritzitako Lan-Sail, Lan-Alor eta Zerbitzuak eratzea.
Horretarako gaitasuna izan eta ikastorduak, mintegiak edo hitzaldiak eman edo berarizko gaiei buruzko edo zientzia-mailako lanak egin ditzaketenei bere laguntza eskatzea.
Atala
Erakundeak, norgehiagoka eta lanari-akurapena egiteko bestetgan, eta Arduralaritza-karreran aurreratzeko merezimendu izan daitezkeen agiri eta egiaztagiriaki emango ditu.
Atala
Autonomia-Elkarteko Erakundeek Herri-Arduralaritzaren Euskal Erakundearengana joan ahal izango dute Euskal Herriko Herri-Arduralaritzaren egituraketari eta hobekuntzari buruzko aholku bila, galdezka eta arauak gerta diezaizkienaren eske.
Herri-Arduralaritzako Erakundearen Erakuntza
Atala
Erakundeko eraentza-sailak honeko hauek dira:
Zaingo-Batzordea.
Herri-Arduralaritzaren Euskal Erakundeko Artezkaria.
Atala
Honako hauek izango dira Zaingo-Batzordeko kideak:
Lehendakari: Lehendakaritza-Sailburua.
Lehendakariorde: Toki-Arduralaritzako Sailburuordea.
Batzordekideak: Kondaira-Lurraldeetako Ahaldun Nagusiak; Autonomiazko Arduralaritzaren Kondaira-Lurralde bakoitzeango ordezkari bana; Euskal Herriko Toki-Arduralaritzaren Kondaira-Lurralde bakoitzeango ordezkari bana; Eusko Jaurlaritzako Herri-Ihardunaren ordezkari bat, gutxienez Artezkari-maila duela, eta Herri-Arduralaritzaren Euskal Erakundeko Artezkaria. Herri-Arduralaritzaren Euskal Erakundeko Idazkari Nagusiak egingo du Idazkaritza, hitz egiteko eskubidez baina botoa ematekorik gabe.
Zaingo-Batzordeak erabakiak hartzeko erabiliko dituen jaurpideak, Arduralaritzabide-Legearen IIdazpuruko II Atalburuan bateango ihardutzesailentzat jartzen dinerak heurak izango dira.
Atala
Honako hauek izango ditu Zaingo-Batzordeak bere berenezko egitekoak: Erakundearen Garapenerako Orotariko Egitamua, Herri-Arduralaritzaren Erresuma-Erakunde, Toki-Arduralaritzako Azter-Erakunde, Unibersitate edo horrelako beste erakunde batzuekingo Ituneak ontzat ematea, urteko Txostena, Ikasketa-Egitamua, tituloak eta lanarigoa hobetzeko eta aukeratzeko erak baiestea, diruegitamuaren aintzin-egitasmoa Eusko Jaurlaritzako Lehendakaritza-Sailari bidaltzeko ontzat ematea, eta Erakundearen artezte-mailako gainontzeko arazoak.
Atala
Herri-Arduralaritzaren Euskal Erakundeko Artezkaria Jaurlaritzaren Dekretoz izendatu eta hala behar izanez gero kenduko da, Lehendakaritzaio Sailburuaren saloz, Herri-Arduralaritzakoen artean gaitasuna aitortzen zaienen artetik.
Kargu hori Artezkari-mailari dagokion Lanari-Araudiaren jaurpidepekoa izango da, Jaurlaritza-Legean agindutakoaren arauera.
Atala
Erakundeko Artezkariari dagokio ihardunbide, guztien bateango eta erazko eraentza, zerbitzu artezkaritza eta lanari-burugoa bere gain hartzea, eta bai Erakundearen ordezkotza, ikasketen, lanarigoaren gaitasun-agirien eta erapidetzen hobekuntzarako eta horren akuratze-Egitamuaren saloa egitea, diruegitamuaren aintzin-egitasmoa idaztea, gastuak egiteko baimena ematea eta ordainketak eta Erakundeko lanari-erroldea zuzentzea ere.
Diru-Eskuarteez
Atala
Bere helburuak lortzeko Herri-Ardurealaritzaren Euskal Erakundeak, urteoro, beretzat berezia izan eta Autonomia-Elkartearen Guztizko Diru-egitamuetan sartutako diruegitamu bat izango du.
Atala
Honako eskuarte hauek osatuko dute diruegitamuko eskuraketa-erroldea:
Ikasketa-sari, titulu-emate, agiri, egiaztagiri eta zerbitzuegatikako gainontzeko petxa edo arielek.
Argitalpenak, iragarkiek eta Erakundeak dirutruke egindako zerbitzuek eman dezatenek.
Ezein norbanako edo Erakundek emandako diru-laguntza, laguntzabide eta emaitzek.
Bere ogasunetatikako irabaziek, Euskadiko Ondare-Legeak agintzen duenaren arauera.
AZKEN ERABAKIAK
Lehenengoa. Lehendakaritza-Saileko ihardutze-sail gisa ziharzuen Herri-Arduralaritzaren Euskal Erakundea ezabatu, eta honen gizakizko eta gauzazko eskuarteak Lege honen bidez eratzen den Erakunde Burujabearentzat gelditzen dira.
Bigarrena. Eusko Jaurlaritzari, Lehendakaritza-Sailburuaren saloz Lege hau osabideratzeko eta egiteratzeko behar daitezen arau guztiak emateko eskua ematen zaio.
BALIOGABETZE ERABAKIA
Euskal Herriko Kontseilu Nagusiaren 1980garreneko Otsailaren 26ko erabakiz onartutako Herri-Ardularitzaren Euskal Erakundearen Araudia baliogabetuta gelditzen da, eta bai 1980garreneko Azaroaren 11ko Dekretoa ere, Lege honek agintzen duenaren aurkako izan daitezen guztietan.
Zioen adierazpena
Euskadiren politikazko egituraketa dugu Autonomia-Estatutoa legegintza-bidez egiteratzearen alderdirik garrantzitsuenetako bat horrek, bere aldetik, politika eta arduralaritza-erakuntza berria eta Kondaira-Lurraldeen Lege-Jaurpide berezien eta agintepideen aitorpena elkarri egokitu beharra dakarrela.
Horretarako, eta hori du hain zuzen funtsezko helburu oraingo Lege honek, Kondaira-Eskubideekiko begirunea eta mende askotako Burujabetza Nahaia elkarri lotzea ezinbestekoa gertatzen da.
Alde batetik, Autonomia-Estatutoak, bateango burujabetza-erakunde batzuk sortaraziz, eta hoien artean, bereziki, politikaren eta erakundeen aldetik duen lehentasunak Legezko ezein Erresumatan Legeak duen nagusitasunaren, eta politikaz Euskal Herriaren nahaiaren adierazgarri den Legebiltzarra sortaraziz, Erakundegoren-mailako egitura berri bat eman dio Euskadiri.
Bestalde, orainaldia antolatzea, Euskadi gaurregun jaurri ahal izatea bermatzea, 1839garrenerarte zegoen ihardutze-erapidetzari eta 1878garreneko lehenengo Ekonomia-Itunetikako berarizko antolakuntzari eustearekin batean egin ezinezkoa da. Kondairarekiko begirunea eta Kondaira norberetzakotzea, Kondaira-goaiaren barruan eta unean-uneangotuz egin behar da. Industria-iraultza, hiritartze-bidea; politika-bizitzaren korapilotsua, ekonomia-iharduna arra-zoizkotu beharra, horra hor aldakuntza nabarmen izan eta Kondaira-egoera berria dakarten aldaketa nabarmenak hori, bestalde, Kondaira-Lurraldeen berenezko Lege-jaurpideei egokitu behar zaiela. Bi behar hoien arteko egokitasuna eta oreka lortzea du xede oraingo Lege honek.
Honela, Lehenengo Idazpuruak Bateango Erakundeen (Lehenengo Atalburua) eta Kondaira-Lurraldeek bere duten agintepide-maila araupetzea du helburu.
Horretan, Legebiltzarraren nagusitasuna nabarmentzen da, Autonomia-Elkartean Lege-mailako manuak onartzeko gaitasunaren jabe den Erakundegoren bakarra denaren aitorpena egiten zaionean, nagusitasun hori nahitaezko lege-mailaren eta manuen maila finkatzearen arauerako oinarri-irizpideak jartzerakoan garbi adierazita gelditzen dela.
Estatutoak bere 25.1 eta 37.3 Ataletan Kondaira-Lurraldeen onetan legegintza-ahalmen horri jartzen dizkion mugak ere Legean agertzen dira, eta Estatutoan Foru-Tradiziozkotzat berariz aitortutako gaiei buruzkoak dira. Bainan bakarreango agintepeko gaiak direla ta Legebiltzarraren legepekoak ez diren aginte-alorrak egote horrek ez du Legezko Erresuma izatearen ondorio den erakundegoren-mailako arta egiteko ahalmena baztertzen.
Bestalde, lehenengo Idazpuruak, Lege bereko beste manu batzukin lotuta, argi eta garbi adierazten du Autonomia-Elkarteko funtsezko agintea Bateango Erakundeek duteneko oinarri-irizpidea.
Lehenengo Idazpuruak, bukatzeko, Kondaira-Lurraldeen agintepideak esandako oinarri-irizpide hoiei atxikiz araupetzen ditu. Horregatik, eta "nolanahi ere" dagozkien agintepideak sendetsiz bat, oraingo Lege honek geroan sortu daitezkeen egoera berriei egokitu ahal izatea ohartematen du, batetik Estatutoa egiteratu eta horren ondorioz Autonomia-Elkarteak agintepide berriak egiteratzearen, eta bestetik herritarrei zerbitzu hobea egiteko aholkagarri gertatu eta agian izan daitekeen agintepide-birbanaketa baten ondorioz gai berriak eskuratu ahal izateko edo hoietarako eskua emateko lege-bideak jarriaz. Honela, gure Herriaren gizarte, ekonomia eta politikaren aldetikako bilakakuntzaren beraren indarrezko ikusmolde egokikaitzik eta zurrunik eza bermatzen da.
Bigarren Idazpuruak Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Kondaira-Lurraldeetako Herriogasuntzak antolatzen ditu, bere bigarren Atalburua hoien arteko eskuarte-banakuntza arapetzekoa dela.
Ondoren, Dirubideen Euskal Kontseilua sortarazten da, horren egitekoetan Kondaira-Lurraldeek Herriogasuntza Nagusiari eman beharreko eskuarteen eta eginbeharreko ekarketen banakuntza lehen esandako oinarri-irizpideen arauera zehaztekoa nabarmentzen dela.
Azkenean, Euskal Herri-Alorreko ekonomia eta dirubidetza-ihardunari arta egiteko goreneko ihardutze-erakunde izango den Herri-Kontuen-Euskal Epaitegia Legebiltzarraren Legez sortaraztea ohartematen da.
Lehenengo Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen agintepideen banakuntza, hoien jabegoari eta egiterapenari dagokienetan, Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan ohartemandakoaren arauera, Lege honen bidez araupetuko da.
Bakoitzeko Batzar Nagusiak eta Foru-Diputazioak dira, bere kondairatikako tradizioaren arauera, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeak.
2garren Atala
Euskal Herri Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen arteko harremanak elkarkidetasunezko eta elkar laguntzazko sortarauetan oinarrituko dira.
Bakoitzari dagozkion agintepideen egiterapenean, Euskal Herriko Arduralaritzek eginkortasunezko eta elkarkidetasunezko sortarauen arauera jokatuko dute.
3garren Atala
Autonomia-Elkarteak, Euskal Herriko Udalek heuren berenezko zuduen eraentzarako eta heuren eskuarteak kudeatzeko duten burujabetasuna aitortzen eta bermatzen du.
4garren Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek ezingo dute, ahalmenak eta agintepideak aitortzerakoan, Kondaira-Lurraldeen arteko inolako bereizkeriarik egin.
5garren Atala
Bakoitzari dagozkion agintepideen eremuan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazio bakoitzak, eta hoiek bere artean, zerbitzu-egitezko ituneak egin ahal izango dituzte.
Jaurlaritzak Foru-Diputazio batekin edo batzurekin izenpetu ditzan zerbitzu-egitezko itunetarako, Hari buruzkoan, Jaurlaritza-Legearen 18.e) atalean ohartemandako legebiltzar-zaingoa izango delako bermeak izango du indarra.
Foru-Diputazioek, Euskal Herri Osorako Erakundeen agintepide eta ahalmenen kaltetan gabe, elkarren artean egin ditzaten ituneen berri Eusko Jaurlaritzari emango zaio.
Lehenengo Atalburua.- Euskal Herri Osorako Erakundeen Agintepideak
6garren Atala
Autonomia-Estatutoaren arauera; Autonomia-Elkarteari dagozkionak izanik, Estatuto horretan, Lege honetan edo gerokoren baten Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Sailei aitortu edo izendatu ez dakizkien gai guztiekiko legegintza eta egiterapena Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagokien agintepide da.
Beti ere, Lege-mailako arauak emateko ahalmena Legebiltzarrari bakar-bakarrik dagokio.
Bigarren Atalburua.- Kondaira-Lurraldeen Agintepideez
7garren Atala
Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, bakoitzaren berarizko lege-jaurpideen arauera erabiliko duten bakarreango agintepidea izango dute honako gai hauetan:
Bere Foruzko Ihardutze-Erakundeen erakuntza, jaurpideak eta iharduna.
Udal eta maila apalagoko Toki-erakundeetako hauteskunde-jaurpideak.
Udal-barrutien eta udalez gainetikakoen mugapena, Kondaira-Lurraldeez gaindikakoak izan ez daitezela.
Bere Diruegitamuak eta Kontuak gertatzea eta ontzat ematea, eta bai mailegu eta dirubidetza-eragiketak ere, Lege honen II Idazpuruari darizkion modutan.
Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamua idaztea eta ontzat ematea. Toki-Erakundeekiko teknikazko laguntza eta aholkularitza.
Autonomia-Estatutoaren 41garren Atalak esaten dituenak eta, orohar, Ekonomia-Itunearen Legeak edo zergalaritza-alorreko beste arau edo manuren batzuk emanda izan ditzaten guztiak.
Probintzia eta udal-jabetzapeko ogasunentzako jaurpideak, ogasun hoiek herri-baliapidetarakoak, ondarezkoak, Udalak berak ez bestek erabiltzekoak nahiz udalkideek erabiltzekoak izan.
Errepide eta bideekiko egitamuketa, egitasmoak, egitea, hoiei eustea, aldatzea, hoien dirubideak, erabilpena eta ustiaketa.
Autonomia-Elkarteko errepide-sareen arteko behar bezalako egokitasuna bermatzeko, Kondaira-Lurraldeek, bere bidesaretan, Euskal Herri Osorako Erakundeek onartutako Orotariko Errepide-Egitamuan jarri daitezen teknikazko eta bide-seinaleentzako arauak jarriko dituzte indarrean, eta Erresumako Errepide-sarearen jarraipen izan edo elkarteaz besteko bese Herri-Erakundeenei edo Kondaira-Lurraldeetakoei heurei atxiki dakizkienetan berriz, esandako Orotariko Errepide-Egitamu horretan jarri daitezen aintzin-neurriak, helburuak, lehentasunak eta hobekuntzak egingo dituzte gutxienez.
Autonomia-Elkartearen, Erresumaren, Elkarteaz besteko beste Herri-Erakunde batzuen edo Kondaira-Lurraldeen egitamuetako taiuketetan Kondaira-Lurraldeak edo hoien mugakideak har ditzaten elkartzepide berriak egitea oharteman dedinean, egitamu hoiek bakoitzaren ahalmen eta agintepideen arauera elkarri egokituko zaizkio.
Hori guzti hori, Autonomia-Estatutoaren 10.34 Atalean agintzen denaren kaltetan gabe.
Mendiak, oihan-ustiaketa eta zerbitzuak, abereentzako bideak eta alaguneak, Autonomia-Estatutoaren 10.8 atalak dioenez; oihan zaintza eta nekazaritza eta oihan-lurrei bere onean eustea eta hobetzea.
Beste Kondaira-Lurraldeei ez doazkien edo Legebiltzarrak guztientzako interesgarritzat aldarrikatu gabeko Herri-Lanak.
Ospea eta tradizioa direla edo Foru-Diputazio bakoitzaren menpeko diren Foral, Miņoe eta Mikelete-Indar edo Sailen jaurpideak, Eusko Jaurlaritzari Autonomiazko Ertzaintzaren goren-agintari denez dagozkion eskubideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldearen jabetzapeko Agiri-gordetegi, Liburutegi, eta Arte Ederrei eta Eskulangintzari datxezkien Erakustetxe eta Erakundeak.
Kondaira-Lurraldearentzat interesgarritasuna izan dezaten kultura-sailak sortaraztea eta hoiei eustea.
Kondaira-Lurraldeei dagokie Bateango Erakundeek emandako honako gai hauek osabideratu eta egipideratzea:
Landare-osasunketa, nekazaritzaren eraldakuntza eta hazkuntza; nekazaritza zabalkundea, suztapena eta gaikuntza; mahastigintza eta ardogintza; landare-ustiaketa, haziak eta mintegi-landareak salbu.
Abere-ustiaketa eta osasunketa.
Ur gozotako arrainez eta ehizaz baliatzeko jaurpideak.
Itsasoaz besteko herri-uren eta hoien berezko uberken, aranen eta hoietzaz baliatzen direnen zaingoa.
Kondairazko, Artezko, Monumentozko eta Arkeolojiazko Ondareari bere onean eustea, hori hobetzea, birregokitzea edo, hala behar izanez gero, bilaketak egitea.
Kirolaren suztapena. Eskola-kirolentzako eta guztien kirolarentzako egitarauak.
Honako gai hauetan, Bateango Erakundeen legebideak bere mugartean egiteratzea dagokie Kondaira-Lurraldeei:
Gizarte-sorozpidetza, Euskal Herri Osorako Erakundeek artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Elkarte-hazkuntza, emakumea. Haurrekiko, gazteekiko, zahartzaroarekiko, atseden eta egurasketarekiko politika, Euskal Herri Osoaren Erakundeek alor hoietan artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Babespeko berezko tokiei buruzko Arduralaritza.
Suteen aurkako zaingoa.
Hirigintzaren alorrean, Kondaira-Lurraldeei arioa, gertakuntza, egiterapena, eraentza, arta eta argipideketa-ahalmenak dagozkie eta bai, bere ihardutze-eremuaren barruan goragoko mailako egitamuketan zehaztutakoak egiteratuz Lurralde eta Hirigintza-Antolaketarako agiri-sortak ontzat ematea ere, Legeak beste herri-izaiki eta Hirigintzako Ihardutze-Erakunde batzuei ematen dizkien agintepideen kaltetan gabe.
Halaber, etxebizitzatarako hiri-lurretan jarri daitezkeen Ekintza Nekagarri, Osasunkaitz, Kaltegarri edo Arriskugarrien zermugapenerako, hoientzako onbideratze-neurriak emateko, ikuskaritzarako eta zigortzeko ahalmena, Kondaira-Lurralde edo Elkarteaz besteko Herri-Izaiki bakar bat baino hartu ez dezatenaren baldintzapean, eta Legeak Udal-Erakundeei ematen dizkien agintepideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepidetzat izendatutako gaitan Erresumaren oinarrizko legegintzaren araupidetza-hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei heurei dagokie.
8garren Atala
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepide izan daitezen gaietan, honako aginte hauek dagozkie Kondaira-Lurraldeei:
Araupidetza, Foru-Erakundeek emandako araupideak beste edozeinekiko lehentasunez erabiliz. Autonomia-Estatutoaren Zazpigarren Aldibaterako Erabakian aipatzen diren edo, hala gertatutz gero, Eusko Legebiltzarraren legeetako araupideen ordezkaketa, Batzorde Nagusien Foru-Araupideen bidez egingo da.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Arauen bidezko hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, honako aginte hauek dituzte:
Bateango Erakundeek emandako arauen araupidezko egiterapenerakoa, Foru-Erakundeek emandako arau hoietan beroietan esaten denaren aurka jokatzerik izango ez dutela.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere legeen hedapenerako eman ditzaten orohartzezko erabakien arauera egiteratuko dituzten honako aginte hauek izango dituzte:
Araudigintza, heuren berenezko zerbitzuak antolatzeko xedez.
Arduralaritza, ikuskaketa barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Kondaira-Lurraldeek, bere aginte eta ahalmen guztien dirubidetarako eta hoiek egiteratzeko, diruegitamu-gaitasun osoa izango dute, Lege honetan ohartemandako neurritan.
Foru-Erakundeei dagozkien aginte eta ahalmen guztiak bakoitzak bere duen eta bakoitzari dagokion lurraldeari buruzkoak direla ulertzen da, bakoitzaren eginkortasunaren kaltetan gabe, Ekonomia-Itunean ohartemandakoetarako, Kondaira-Lurraldeek emandako araupideak izan ahal izango dituztela.
9garren Atala
Foru-Diputazioek, Lege honetan heurei aitortutako egiteko eta agintepidetarako izan eta Autonomia-Elkartearen Estadistika-Egitamuan sartu gabeko estadistikak egin ahal izango dituzte, Autonomia-Elkartearen legepidetan jarri daitezen arauak beteaz.
Halaber, Elkarte Osorako interesgarri izan daitezen estadistikak barne izango dituen Autonomia-Elkarteko Estadistika-Egitamua gertatzen bere iritzia emanez eskuhartu, eta bakoitzak bere lurraldean egitamu horren barruko estadistikak, Egitamuak berak edo hori eginbideratzeko urtekako estadistika-egitasmoek jarri ditzaten modutan egiteratzea bere gain hartuko dute.
10garren Atala
Errepidetatikako Ibilgailuzko Garraioen alorreango Legegintza, Arauen bidezko Egiterapena, Goren-ikuskaritza, Egitamugintza eta Antolakidetza Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkie. Kondaira-Lurraldeek, bere mugartean, eta indarrean dauden Erresumarekingo Ituneen arauera, Arabak orain dituen ahalmenak heurak eta nolako berdinez erabiliko dituzte. Hirugarren Atalburua.- Berarizko Erabakiak
11garren Atala
7garren ataleko c) lerroaldian esaten denez Kondaira-Lurraldeei dagozkien Eusko Jaurlaritzaren egiterapen-ekintzapideekiko goren-ikuskaritza, baita ahalmen hori Lege honetan berariz aitortzen denetan ere, Eusko Legebiltzarraren Lege batek araupetuko du.
12garren Atala
Autonomia-Elkarteak, bere Legebiltzarraren Lege baten bidez eta Lege horrek jarri ditzan modu eta neurritan, Lege honek ematen ez dizkien agintepideak Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei eskuratu edo utzi ahal izango dizkie.
13garren Atala
Eusko Jaurlaritzak, bere arioz edo Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek eskatuta, Foru-Diputazioen ardurapeko diren zerbitzuen-eraentza eta arreta, dagokion Dekretoz zehaztuko den eremuz eta indarraldiz, hoiei utzi ahal izango dizkie.
Dena dela, Jaurlaritzak honako ahalmen hauek beretzat gordeko ditu:
Egiterapen-Arauak ematekoa.
Artezpideak zehaztekoa eta eraentza-egitarauak gertatzekoa.
Eraentzari buruzko argipideak jasotzekoa, eta ikusitako akatsak zuzentzeko eskeak egitekoa.
14garren Atala
Euskal Herriko Autonomia-Elkartea eta hori osatzen duten Kondaira-Lurraldeetako bakoitza, bere agintepideak Autonomia-Estatutoaren, Lege honek dakartzan erabakien, eta hoiekin erabilgarri izan daitezen gainontzeko legeen eremuaren barruan egiteratzeko dirubidez eta diruegitamuz burujabe izango dira.
Kondaira-Lurraldeen eta hoietako herri-alorraren dirubidetza-iharduna Euskal Herriko-Herriogasuntza Nagusiarenarekin egokituta egingo da.
Eusko Legebiltzarrak, gero, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalak agintzen duenaren babespean Kondaira-Lurraldeen arteko zerga-antolakideketarako, erakideketarako eta elkar-lanerako arauak ematearen kaltetan gabe, Ekonomia-Ituneak aitortzen dien araugintza-ahalmenaz baliatuz horretarako gaitasuna duten Foru-Erakundeek har ditzaten erabakiek zergapide berezien funtsezko alderdiak berdintasun-arauz araupetuko dituzte.
15garren Atala
Autonomia-Elkarteak eta bertako Kondaira-Lurraldeek, bakoitzak bere herri-iharduneko diru-eskuraketa eta gastu guztiak barne izan ditzaten bere Diruegitamuak gertatuko eta onartuko dituzte urtero.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuak Jaurlaritzak egin eta Eusko Legebiltzarrak onartuko ditu. Kondaira-Lurralde bakoitzekoak bertako Foru-Diputazioak egin eta Batzar Nagusiek ontzat emango dituzte.
Foru-Diputazioek, eta bai hoietako lhardutze-sail eta Erakundeek ere, horren eratze-modua eta egitekoak Lege honetan jartzen direneko Herri-Dirubidetzen Euskal Kontseiluak jarri ditzan modutan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabiltzen dituztenen kideko irizpideak erabiliko dituzte diruegitamu-biderapenaren eta herri-kontaduritzaren alorrean, argipidetarakoeuskal herri-alor osoa bateratzeko xedez.
16garren Atala
Kondaira-Lurraldeek, heurek bere gain hartu gabeko Euskal Herri Osoko zorpide guztiei erantzuteko laguntza emango dute; horretarako, Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauerako ekarketak egingo dizkiote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari.
17garren Atala.- Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkien agintepideak behar bezala egiteratzeko eta hoietarako dirubidetarako, Lege honen ondoriotarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango ditu:
Agizko Dirueskuraketak
Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauera egin ditzaten, diruekarketak.
Eusko Legebiltzarrak jarri ditzan Autonomia-Elkartearen berenezko zergapidetatikakoak, eta bai Legebiltzarrak itunepeko zergei jarri diezaizkiekeen gehigarritatikakoak ere.
Bateango Erakundeen herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako, bere agintepeko zerbitzuak egiteagatikako, edo norbanakoei doazkienak edo hoien onerakoak izan daitezen ekintzapideegatikako laguntzak.
Hala egokituz gero, Autonomia-Eikarteak herri-lanak egin izanaren edo herri-zerbitzuak jarri edo gehitu izanaren ondorioz jarri daitezen berarizko zergak.
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere agintepideen eremuan jarritako isunak edo zigorrak.
Lurraldearteko Ordezkaketa-Baltzatikako eskuraketak, eta Erresumako Guztizko Diruegitamuen eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango diru-izendapenak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko dirueskuraketak.
Konstituzioa eta Autonomia-Estatutoan agindutakoarenondorioz jarri daitekeen beste ezein dirueskuraketa.
Berarizko dirueskuraketak
Gauzetango ezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntzak.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
Autonomia-Estatutoaren Aldibaterako Erabakietako Boskarrenak agintzen duena egiteratuz Eusko Jaurlaritzak Erresumako Gizartesegurantzarekin egin ditzan Ituneetatikako dirueskuraketak, Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan bere berarizko zertarakoen dirubideei eratxikiko zaizkie.
18garren Atala.- Foru-Ogasuntzak
Bere Foru-Erakundeei dagozkien agintepide guztien behar bezalako egiterapenerako eta diru bidetarako, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, Lege honen ondorioetarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango dituzte:
Agizko dirueskuraketak:
Ekonomia-Itunearen ondorioz Kondaira-Lurraldeek lortu ditzaten zerga eta zergalaritza-ariel guztien etekina.
Kondaira-Lurraldeen Herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako eta bere agintepeko zerbitzuez baliatu izanagatikako edo norbanakoei doazkien edo hoien onetangoak izan daitezen ekintzapideegatikako arielak.
Toki-Erakundeen berenezko zerga izan eta Foru-Diputazioek lakatu ditzatenetatikako irabaziak, eta Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Lurralde bakoitzeko Toki-Erakundeei dagozkien zerga-eskuraketetango partzuer-zatiak, hori guzti hori Lege honen 22.1.7garren Atalean ohartematen den diru-eskuraketa hoien zertarakoaren kaltetan gabe.
Aurreko a), b) eta c) zatietan esandako zergapideei erantsitako edo erantsiko zaizkien gehigarri, petxa, eta beste probintzia-eskuartetatikako irabaziak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko Legepeko dirueskuraketak.
Erresumaren Guztizko Diruegitamuen, Euskal Herriko Autonomia-Elkartearenaren eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango eskuraketak eta beste dirueskuraketa batzuk.
Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan agindutakoen ondorioz sortarazi daitezkeen beste dirueskuraketa guztiak.
Berarizko dirueskuraketak:
Gauzetango diruezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntza.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
19garren Atala
Lege honen ondoriotarako diruegitamu-alorrean horrela zermugatzen direnak joko dira "agizko eragiketegatikako gastutzat" eta "domu-erakiketegatikako gastutzat".
Bigarren Atalburua.- Diru-eskuarteen Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen arteko banakuntza
20garren Atala
Aurreko 18garren Atalaren lehenengo zatiaren: a) txatalaren gai diren Ekonomia-Itunearen eraentzatikako dirueskuraketak, Erresumari ordaindu beharreko kupoa kendu ondoren, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Ogasuntzen artean banatuko dira, azken hauek lehenengoari egin beharreko ekarketak Lege honetan jarritako arauen ariora zehazten direla.
Ekonomia-urte bakoitzean itunepeko zergalaritza-dirueskuraketegatik sortutako Foru-Diputazioen aldeko zorrak, urteoro, eta Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak egindako balio-haztaketaren arauera dagozkien zenbatekoz, Ekonomia-Itunearen noraentzatikako irabazitzat joko dira.
17garren eta 18garren Ataletan aipatutako Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen gainontzeko agizko eta berarizko dirueskuraketak ez dira Lege honek dakartzan banakuntza-arauen menpe egongo, eta dagozkienHerri-Ogasuntzek aukeran erabiltzeko eskuartetzat joko dira, dagozkien zerbitzu eta agintepidetarako dirubideei eratxikita egongo direnarren.
21garren Atala
20garren Atalaren lehenengo zatian esandako diru-eskuarteak, Bateango Erakundeen eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeen agintepeko zerbitzuen arauzko ihardunerako beharrezko izan daitezen "agizko eragiketen" gastuen dirubidetarako erabiliko dira, Lege honetan jarritako arauen ariora, eta bai "domu-eragiketegatikako" gastutarako ere.
22garren Atala
Foru-Diputazioek egin beharreko ekarketen zehaztapena honako oinarri-irizpide hauen arauera egingo da:
Zergalaritza-eginahala, udalek artez lakatzen dituztenak barne, zergapide guztietatik bildutakoaren eta urte bereko irabazien arteko heinaren ispilu izango da.
Jaurlaritzak, lehen esandako eta Herri Dirubideen Euskal Kontseiluak ontzat emandako araupidetza barne izan dezan Lege-Egitasmoa bidaliko dio Legebiltzarrari, horren onarpen-eske. Egitasmo hori Atal bakarreko Lege gisakoa izango da, eta Lege honen 29garren Atalean ohartemandako jaurpideez heurez baliatuz onartuko da.
23garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeek Euskal Herriko diruegitamuetako gastutarako ekarri beharrekoa zehaztu ondoren Autonomia-Elkarteak, Erresumagandik, Kondaira-Lurraldeek bere Kupoen bidez eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalak dioenez hoiei eusteko laguntza ematen ari direneko agintepide eta/edo zerbitzu berriak eskuratzea gertatuz gero, Foru-Diputazioek Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari urte horretan egin beharreko ekarketak Erresumarentzako bere Kupoak gutxitu daitezena hainbestetxe gehituko dira.
Aginte-eskuraketa egiteratu dedin ekonomia-urtearen hurrengotarako Kontseiluak, Jaurlaritzak emandako erizpena ikusi ondoren, agintepide eta/edo zerbitzu hori egiteratzeak dakartzan agizko eta domuzko eragiketetatikako gastuei erantzuteko beharrezko eritzitako diru-eskuarteak izendatuko dizkio agintepide eta/edo zerbitzu horrekiko jaurgodun berriari.
Alderantzizkoa gertatuz gero, ekarketak zehaztu zirenean Autonomia-Elkarteak hartuta zeuzkan agintepide eta/edo zerbitzuak berriz Erresumari itzuli eta hark uztea alegia, Kondaira-Lurralde bakoitzaren ekarketak atzera itzultze horren ondorioz Erresumarentzako bere Kupoa gehitu dedina hainbestetxe gutxituko dira.
Lege honetan ohartemandakoaren arauera, eta aginte-eskuraketa egiteratu dedin urteko Autonomia-Elkartearen Guztizko Diruegitamuak onartu ondoren erabakita egin daitezen Autonomia-Elkarteagandik Kondaira-Lurraldeentzako agintepide eta/edo zerbitzu hoiek hartzen dituzten Foru-Diputazioek urte horretan egin beharreko ekarketak gutxitzea ekarriko dute; gutxitze hori, Guztizko Diruegitamuetan dagokion Foru-Diputazioarentzat izendatuta egon eta eskuraketa egiteratzen den egunean oraindik erabilkizun egon dedin zatia hainbatekoa izango da, eskuratutako agintepidea eta/edo zerbitzua egiteratzeari darizkion eta diruegitamuetan sartuta eta oraindik bildu gabe dauden arielak eta gainontzeko irabazpideak kendu ondoren.
Lurraldeka sailkatu gabeko diruegitamu-izendapenak izan daitezenean, Foru-Diputazio bakoitzari dagokion zatia eskuratutako zerbitzu horri eusteko izendatu zitzaiona ateratzeko erabilitako eratxikitze-biderkaria bera erabiliz zehaztuko da.
Aurreko zatian jarritako modu berean egingo da, baina alderantziz noski, agintepide eta/edo zerbitzuak eskuratzea Kondaira-Lurraldeek Autonomia-Elkarteari egitea gertatuz gero.
Atal honen aurreko zatietan esandako agintepide eta/edo zerbitzu-eskuraketen ondorioz Foru-Diputazioen Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusirako ekarketetan gertatu dedin gehikuntza edo beherapena, eskuraketak egiteko unean epe-egunaren zain egon daitezen ekarketak ordaintzeko Lege honen 25karren Atalak jartzen dituen zatien artean banatuko dira, heinean.
24garren Atala
Aurreko Ataletan agindutakoaren arauera Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei izendatutako gastu-zenbatekoak, Lege honen 20garren Atalean adimugatzen den bateango dirubidetza-ahalmena banatzeko izango dira erabilgarri, eta ez beste ezertarako; beraz, dirubidetza-ahalmen horretzaz eta bakoitza bere berarizko irabazpideez baliatuz, batek nahiz bestek bere berenezko diruegitamu-politika egin, eta bere diruezarketen zenbatekoa eta bere ardurapeko herri-zerbitzuen mailak nahi bezala erabaki ahal izango dituzte, egoki deritzen eskuarte-birbanakuntza eginez, Atal honen hurrengo zatietan agintzen denaren kaltetan gabe.
Horrekiko egiteratze-ahalmena Foru-Erakundeena deneko zerbitzuren baten egin beharreko herri-diruezarketen egitamuketa egiteko ahalmena Bateango Erakundeei dagokienetan, Foru-Erakundeek diruezarketekiko bere jokabideak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan egon daitezen artezpide eta egitarauei egokitu beharko dizkiete, bere eraentza-ihardunaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emanez, horrek Eusko Legebiltzarrari eraman diezazkion.
Foru-Erakundeek Lege honen 12garren Atalean agindutakoaren arauera beretzakotutako agintepideak izan daitezenean, hoientzako dirubidetza eta diruegitamu-jaurpideak dagozkien eskuraketa eta eskuemate-Legetako bakoitzean agindu dedinari atxikiko zaizkio.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan baldintzapeko dirueskuraketak egon daitezke, Foru-Diputazioei hoiekiko agintepideen jabegoa Jaurlaritzari dagokioneko diru-ezarketa eta zerbitzuen egiterapenerako dirubideak emateko. Diru-eskuarte hoiek nola erabiltzen direnaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emango zaizkio, erabaki dedin eran, horrek, Eusko Legebiltzarrari eraman diezaizkion.
Halaber, agintepideen jabegoa Foru-Diputazioei dagokien gaietan Bateango Herri-diruezarketak egiteko hoiek eta Eusko Jaurlaritzak hitzarmenak egin ditzatenean ere aurreko zatian esandakoa egingo da. Hori ez da behin-behingotan baino egingo, bere haundia, Euskal Herri osorako interesgarritasuna edo Kondaira-Lurralde bat baino gehiago hartzen dutela eta, Eusko Jaurlaritzak hoietarako dirubideak egiten bere laguntza ematea beharrezko gertatu dedineko diruezarketetarako. Hitzarmen hoiek sendetsi baino lehen, Herri-Dirubideen, Euskal Kontseiluak bere arauzko erizpena eman beharko du, eta hitzarmen hoiek Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Herriogasun eta Diruegitamu-Batzordeari ezagutaraziko zaizkio.
25garren Atala
Aurreko 16garren Atalean agindutakoaren arauera Kondaira-Lurraldeek Euskal Herri osoaren zorpideen dirubidetarako egin beharreko ekarketak sei zati berdinetan ordainduko dira, urte bakoitzeko otsailaren, jorrailaren, ekainaren, uztailaren, urriaren eta azaroaren lehenengo hamabost egunetan.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak diruzko aintzin-eskuraketak eskatu ahal izango dizkie Foru-Diputazioei, bere agintepideen diru-bidetarako hoiengandik hartu behar dituen dirueskuarteen pentzutan. Aintzin-ordainketa, hoiek, Euskal Herriko Guztizko Diru-egitamuak egiteratzerakoango ordainketa eta dirueskuraketen epe-egunen arteko aldearen ondorioz sortu daitezkeen hutsaldiak betetzea izango dute xede. Aintzin-eskuraketa hoiek dagokien epe-egunean atzera itzuli beharko dira eta, nolanahi ere, eskatu direneko diruegitamu-urtea bukatzerakoan. Zio berdinarekin, Foru-Diputazioek, egin behar dizkioten ekarketen ordainketa atzeratzeko eskea egin ahal izango diote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari, Atal honen 1) zatian esaten denez.
Aurreko zatian esandako aintzin-ordainketa eta atzerapen hoiek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak jarri dezan diru-saria izango dute.
Kondaira-Lurralde bakoitzari dagozkion eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalean adi-mugatzen den Erresumarentzako orotariko Kupoa osatzen duten Erresumarentzako Kupoak indarrean dagoen Ekonomia-Itunean jarritako arau eta bideen ariora izendatu eta hainbatu ondoren, Foru-Diputazioek dagozkien ordainketa-manuak egin eta Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak orotariko Kupo hori Erresumari ohartemandako epetan ordaintzea egingo da, Jaurlaritzaren arioz nahiz Foru-Diputaziotako batek eskatuta egin daitezen atzerapenen-eskearen kaltetan gabe.
26garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, Foru-Diputazioen ekarketen garbitasuna egiteko noiz-nola egoki deritzen irizpide edo arauak jarri ahal izango ditu.
27garren Atala
Eusko Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek dirua maileguz urtebeterako edo gehiagorako hartu ahal izango dute, hori egiteko modua dena dela, bakoitzak bere agintepide-eremuko diruezarketa-gastuen dirubidetarako, ez bestetarako.
Halaber; urtebete baino epe laburragorako maileguak ere hartu ahal izango dituzte bere behin-behingo dirueskuarte-beharrei erantzuteko.
Eusko Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen urtebetetik gorako maileguen bidez zorpetzeko ahalmenak honako muga hauek izango ditu:
Foru-Diputazioek, domua kitatzeko eta dirusariagatikako urte-ordainketak bakoitzaren urteko agizko dirueskuraketa osoen ehuneko 12, 5ekotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango dituzte mailegu hoiek.
Eusko Jaurlaritzak, Autonomia-Estatutoaren 42garren Atalaren gai diren ekarketak bazter utzita, lehen esandako urte-ordainketa hoiek Kondaira-Lurraldeen urteko agizko dirueskuraketen ehuneko 12,5ekoaren eta Autonomia-Elkartearen beraren ehuneko 25ekoaren guztizkotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango ditu mailegu hoiek.
Aurreko zatian agindutakoa horrela dela ere, eta Euskal Erakundeen guztizko zorpetze-ahalmena ahalik eta haundiena egiteko xedez, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, esandako ehuneko hoiek aldatzeko edo Kondaira-Lurralde batentzat edo batzuentzat beste maila batzuk jartzeko saloa egin ahal izango dio Jaurlaritzari, horrek kontuan izan eta hala badagokio Dekretoz onar dezan.
Hala egokituz gero egin dedin saloak doakien guztiek ahobatez onartuta egon beharko du, beti ere, aurreko zatian jarritako Autonomia-Elkarte Osoko agizko dirueskuraketen ehuneko 25ekoaren mugari men eginez.
Kondaira-Lurraldeek hartu nahi ditzaten Atal honen 2garren zatian esandakoetako maileguak elkarrekin eta Autonomia-Elkartearen zorpetze-politikarekin antolakidetuko eta egokituko dira Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan.
Aurreko Atalean esandako antolakideketa eta egokitze hoiek mailegua edo zorra-girien jaulkipena egiteko eguna, hoien indarraldia, diru-saria eta gainontzeko ekonomiazko zernolakoak izango dituzte gai bakar. Horretarako, dagokien Erakundeek Kontseilu horri bere urteko zorpetze-egitasmoak bidaliko dizkiote, eta hoiek egiteratzeko moduak Erakunde horrek ekonomia-urte bakoitzerako jarritako arauei atxiki beharko zaizkie.
Kondaira-Lurraldeek, Jaurlaritzak Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren saloz emandako baimena beharko dute atzerrian mailegu-hitzarmenak egiteko.
28garren Atala
Lege honetako 14.2 Atalean eta horri datxezkonetan ohartemandako ondoriotarako, Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua eratzen da, honako egiteko hauekin:
Lege honen 20garren Atalean zermugatutako eskuarteen banakuntza egin eta, beraz, Autonomia-Estatutoaren 42.a) Atalean ohartemandako Kondaira-Lurraldeen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusirako ekarketak Lege honetxek dakartzan oinarri-irizpideen arauera zehaztea.
Euskal herri-alorrarekin lotutakoa izan eta Kontseiluaren iritziz erakidetutako ihardutze-modu bat behar dezan ezein gairi buruzko ekonomia, dirubidetza eta diruegitamuen aldetikako iharduna aztertu, eta Jaurlaritzari eta Foru-Diputazioei saloak egitea.
Lege honen manu berezietan eman dakizkion beste guztiak.
Izendatu zaizkion egiteko hoiei gagozkiela Kontseiluak, Eusko Jaurlaritzak aurrez emandako artezpideei atxikiz, Euskal herri-alorreko lanarien lansaria eta agizko ogasunak erostezko gastuen eta zerbitzuen hazkundearen mailekiko gidak emango ditu, eta bai aurreko B) zatian esandako antolakideketarako eta "agizko eragiketetatikako" gastuen mugatutako eta zainpeko hazkuntza bat lortzeko interesgarri deritzen beste ezein neurri ere.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua sei kidek osatuko dute, hoietako hiru Jaurlaritzak izendatzen dituela, eta beste hirurak, Foru-Diputazio bakoitzak bana.
Jaurlaritzak jarritako kideetan horrek izendatu dezana izango du Kontseiluak Lehendakari.
Idazkari-lana Eusko Jaurlaritzako karrerako edo lanbidezko herrilanari batek egingo du, Kontseiluaren eztabaidaketetan hizpiderik eta botoa ematerik ez duela.
Kontseiluaren bilkuretarako deia egitea Lehendakariari dagokio, bere arioz edo Foru-Diputazioen izeneko ezein kidek eskatuta, eta bilkura hoiek deian esan dedin tokian egingo dira.
Kontseiluak bere kideen arteko erabateko gehiengoz hartuko ditu bere erabakiak, Lege honek gehiengo soila aukeratu dezanetan salbu.
Kontseiluak, egoki eritzitako aholku guztiak eskatu, eta Lege honek ematen dizkion egitekoak betetzeko egoki deritzen xehapen guztiak emanarazi ahal izango dizkie Euskal Herriko eta Kondaira-Lurraldeetako Arduralaritzetako ihardutze-sail guztiei.
Bilkurak egin ahal izateko gutxienezko kide-kopuruari, eztabaidaketei eta erabakiak hartzekoerei buruz Lege honetan edo Kontseiluak berak erabaki ditzan barne-ihardunerako arauetan oharteman gabeko guztietarako, Arduralaritzabide-Legean agindutakoak izango dira jaurpide.
Kontseiluak Atal honen lehenengo zatian esaten diren egitekoak bete ditzan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, urte bakoitzeko irailaren lehenengo hamabost egunen barruan, honako xehapen hauek jarriko dizkiote bere esku:
Igarotzen ari den ekonomia-urteko eta hurrengoko diruegitamuen dirueskuraketetarako eta gastutarako aintzin-asmoen egiterapena une hartan zertan dagoen.
Bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharrekotzat jotzen dituzten diruezarketei buruzko argipide-txosten zehatza, bakoitzean presaren zenbaterainokoa eta lehentasun-maila adieraziz.
Foru-Diputazioen iritziz Eusko Jaurlaritzak bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharko lituzkeen diruezarketei buruzko egitasmo zehatzen buzipenak, eta alderantziz.
Kontseiluak bere egitekoa behar bezala betetzeko bidezko eritzitako beste ezein argipide.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak aurreko 8garren zatian esandako xehapen edo agiritakoren bat urte bakoitzeko irailaren barruan ez hartzea gertatuz gero, hurrengo ekonomia -urterakoen haztaketa Kontseiluak berak egingo du, igarotzen ari den ekonomia-urterako diru-egitamua oinarritzat hartu, direneantxe neurtutako erkaketak egin, eta bidezko izan dedin zenbateko-aldakuntza eginez.
29garren Atala
Urte bakoitzeko urriaren lehenengo hamabost egutegi-egunen gehienerako epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Foru-Diputazioek Autonomia-Elkartearen diruegitamu gastutarako hurrengo ekonomia-urtean egin beharreko ekarketak xedatu eta horretzazko erabakia Eusko Legebiltzarrari bidaliko dio, atal bakarreko Lege-Egitasmo gisa, Kontseiluaren erizpena erantsiz.
Legebiltzarrak egitasmoa osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko du, inolako zuzenketa-eskerik egiterik ez dagoela.
Legebiltzarrak Egitasmoari uko egitea gertatuz gero, atzera Jaurlaritzari bidaliko dio, bere bat ez etortzearen zioak adieraziz, atzera itzultze hori egindako egunetik hasi eta hurrengo hamabost egunen barruan eta bat ez etortzea kontutan izanik, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluan bigarren eta behin-betiko Lege-Egitasmo bat egin dedin, eta hori onartzeko Legebiltzarrari bidaliko zaio.
Atal honen lehenengo zatian jarritako epearen barruan Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan iritzi-batasun batera iristerik ez badago, Legebiltzarrari horretzazko argipide-txostena bidaliko zaio, kontseilukideen jarreren zioak adieraziz.
Legebiltzarrak iritzi ezberdinen gai diren arazoak erabaki eta, bidebatez, eta hoietan bat etorritako alderdiak baldin badaude, hoiek osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko ditu, uko egitea gertatuz gero aurreko lehengo zatian hori gertatuz gerorako ohartemandakoa egiten dela.
Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, Kondaira-Lurraldeen ekarketetarako Eusko Legebiltzarrak esandako bideak eginda ontzat emandakoak sartuz egingo dituzte bakoitzak bere diruegitamuak.
Lege honen 22garren Atalaren lehenengoaren 6garren zatiak dioen Legea iadanik onartuta egotea gertatuz gero, Atal honen lehenengoan eta 2garrenean ohartemandakoa bete beharrik ez da izango, eta Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen Diruegitamuak Lege hori erabiltzetik atera daitezen ekarketak jarriaz egin ahal izango dira.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuen indarraldia luzatzeak, bere aldetik, Foru-Diputazioek azken ekonomia-urtean Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari egin behar zizkioten ekarketen lehengo zenbateko eta epe-muga eta guztizko indarraldia ere luzatzea ekarriko du eta, hori, Diruegitamu berriak onartu daitezenean hoietan dauden ekarketak indarrean jarri, eta hala egokituz gero batetik bestetarainoko aldeagatikako kontu-garbitasunak egitearen kaltetan gabe.
30garren Atala
Herri-Kontuen Euskal Epaitegia da euskal herri-alorraren ekonomia eta dirubidetza-ihardunari goait egiteko goreneko ihardutze-saila. Epaitegi hori Eusko Legebiltzarraren artezko menpekoa izan, eta horren esku-ematez ihardungo du, aginte-eremuz Autonomia-Elkartearen mugarte osoa hartzen duela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak iareitasun osoz eta lege-erapidetzari erabat atxikita ihardungo du, bertako kideek epailariek dituzten iareitasun eta aldaezin-eskubideak heurak dituztela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren agintepideei dagozkienetarako, honako hauek osatzen dute euskal herri-alorra:
Autonomia-Elkarteko orotariko eta erakundegoren-mailako Arduralaritzak, hala egokituz gero Gizartesegurantza ere barne dela.
Kondaira-Lurralde bakoitzeko Foru-Diputazioek.
Udal-Erakundeek.
Euskal Herri-Baltzuek.
Herri-diruen edo herri-diruagirien arduralaritza egin dezan beste ezein erakundek.
Bere goait-egitezko ihardunerako, eta bai aginte-alorrean dagozkionetarako ere, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak aurreko zatian aipatu diren Erakunde guztien laguntza eskatu ahal izango du eta, hoiek, eskatu ditzan xehapen, agiri, altzina eta argipide guztiak eman beharko dizkiote.
Hoien eskea dagokion Sail edo Bazkunaren bidez egin beharko da.
Bere goait-egitezko ihardunaren ondorioz, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak urtean-urteango argipide-txosten bat egin beharko du, Autonomia-Elkarteko Arduralaritzak eta Euskal herri-alorra osatzen duten gainontzeko erakunde guztiek ekonomia-urte hartan izandako diruegitamu, ondare eta diruzko eragiketa guztiekiko kontuak berebaitan daramatzala.
Argipide-txostena Eusko Jaurlaritzari eta Lurraldeetako Batzar Nagusiei bidaliko zaie, bakoitzarentzakoak berari dagokion saloa daramala, eta horren aldaki bat Jaurlaritzari eta dagokion Foru-Diputazioari ezagutaraziz.
Kontaduritza-erantzukizunarekiko epaiketa berenezko egitekoa du Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiarentzako diruizendapenak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetako horretarako Sail berezi baten sartuko dira.
Euskal Herriko Kontu-Epaikaritzak aztertutako kontuak Batzar Nagusietako Toki-Erakundeetako eta Legebiltzarreko kideei eskuratuko zaizkie.
Eusko Legebiltzarraren Lege batek sortaraziko du Herri-Kontuen Euskal Epaitegia, horren osatze-modua, erakuntza eta egitekoak araupetuz, eta bai horren goait-egitezko eta aginte-alorreko ihardunarentzako bermapideak eta bideak ere, horrek kontaduritza-erantzukizuna eskatzeko herri-arioaren araupeketa barne daramala.
Lehenengo Erabaki Gehigarria
Eusko Jaurlaritzako Estadistika-Artezkaritza, edo hala egokituz gero Estadistikaren alorrean Autonomia-Estatutoak aitortzen dituen agintepideak egiteratzeko sortarazi dedin erakundea arduratuko da Lege honetan agintzen direnak behar bezala bete ahal izateko beharrezko izan daitezen Estadistikazko oinarrizko xehapenak ematez.
Bigarren Erabaki Gehigarria
Foru-Diputazioek, legez dagokien Udalekiko dirubidetza-babesmena egiteratuz, Erresumako agizko lege-jaurpideak erabiliz legokiekeena baino apalagoa inola ere izango ez den eskuarte-maila bat bermatu beharko dute orohar Udal hoientzat, Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Foru-Diputazioek eskuarte hoiek heurek egoki deritzen irizpidez banatzeko duten ahalmenaren kaltetan gabe.
Toki-mailako diruezarketa eta antolapide-beharrei erantzuteko, Foru-Diputazioek, horretarako Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamuentzako eskuarte-izendapenak bere diru-egitamuetan egingo dituzte.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Foru-Erakundeetako Ogasuntzak Euskal Herriko Toki-Erakundeetakoenari bete-betean egokitu dakizkion:
Toki-Erakundeek eta bertako ihardutze-sailek eta erakundeek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak erabaki dezan eran, diruegitamu-bideari eta herri-kontaduritzari buruzkoan Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabilitakoei egokitutako irizpideak erabiliko dituzte.
Toki-Erakundeek itundu nahi ditzaten urtebete baino gehiagoko eperako maileguketak Kondaira-Lurraldeetakoei eta Autonomia-Elkartearen Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren baitango zorpide-politikari kidekatuko eta elkar-egokituko zaizkie.
Lehenengo Aldibaterako Erabakia
Kondaira-Lurraldeek agintepideak beretzakotzea, arduralaritzazko eragite-indarrari eta diruegitamu-ondorioei dagozkienetan, hurrengo zatiaren gai den Bitariko Batzordearen erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian eta dagokion Lurraldean iragarri daitezenaren baldintzapean egongo da.
Lege hau indarrean jarri eta gehienerako hilabeteko epearen barruan, hiru Bitariko Batzordeak eratuko dira, hoietako bakoitza Jaurlaritzaren eta dagokion Foru-Diputazioaren kopuru berdineko ordezkariz osatzen dela, Lege honetan Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien agintepideez erabat baliatzeko gizakizko eta gauzazko baliapideen eskuraketa egiteko.
Kondaira-Lurraldeei aitortutako zerbitzuei atxikitako Erresumako Herri-Arduralaritzako eta Erakundegoren-mailako Arduralaritzako karrerako, lanbidezko edo lan-akurapenezko herrilanariak, ihardutze eta aginte-egituraz Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, dena dela irabazita dauzkaten eskubideak aitortzen zaizkiela, Autonomia-Estatutoan eta irailaren 26ko 2339/1980 eta azaroaren 21eko 2545/1980 Errege-Dekretotan agintzen denez:
Eusko Jaurlaritzak akuratuta egon eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzen zaizkien zerbitzuei eratxikitako lanariak ere, era berean, Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, lanari hoiekiko eskubide eta eginbehar guztietan Foru-Diputazioek Jaurlaritzaritzaren ordezkotza hartzen dutela.
Bigarren Aldibaterako Erabakia
Estatutoa eta Lege hau egiteratuz agintepideak eta/edo zerbitzuak Autonomia-Elkarteari eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzea bukatu ondoren, eta nolanahi ere Lege hau indarrean jarri eta gehienezko hiru urteko epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak eskuarteen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Diputazioen arteko behin-betiko banakuntza-jaurpideen salo bat egingo du, batek eta besteek beretzat hartutako agintepideei direneantxe neurtuta darizkien beharren eretzean, eta Lege honen 22garren Atalean jarritako oinarri-irizpide guztien eta bakoitzaren arauera.
Hirugarren Aldibaterako Erabakia
Lege honen 14.3 Atalean agintzen dena, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalean agintzen denez, Eusko Legebiltzarrak Kondaira-Lurraldeen arteko "erakidetzari, zergalaritza-egokiketari eta lankidetasunari" buruz eman dezan Legeak berariz zehaztu dezan egunaz gero izango da erabilgarri.
Lege hau argitaratu eta aurreko zatian esan den Legebiltzarraren Legea indarrean jarri dedin artean, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeen arteko erakidetasun hobe bat ekarri dezaten erabaki guztiak hartuko ditu, bakoitzean horretarako gaitasunaren jabe izan daitezen Foruzko lhardutze-Sailek gero hoiek ontzat ematearen kaltetan gabe.
Azken Erabakietako Lehenengoa
Lege honen ondorioz eta Autonomia-Estatutoaren 43garren Atalean agintzen denez Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien zerbitzu eta agintepideei eratxikitako ogasun eta eskubideen jabegoa edo baliapena hoiei eskuratu diezaieneko eskua ematen zaio Jaurlaritzari.
Erabaki honetan agintzen denez eskuratutako ogasun eta eskubideekiko arduralaritza, iraunaraztea eta aldezpena Euskal Herriko Ondare-Legean ohartematen denaren arauera egiteratuko dira.
Azken Erabakietako Bigarrena
Lege hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu dedin egunean bertan jarriko da indarrean.
Lege hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu eta hurrengo egunean jarriko da indarrean.
Zioen adierazpena
Euskadiren politikazko egituraketa dugu Autonomia-Estatutoa legegintza-bidez egiteratzearen alderdirik garrantzitsuenetako bat horrek, bere aldetik, politika eta arduralaritza-erakuntza berria eta Kondaira-Lurraldeen Lege-Jaurpide berezien eta agintepideen aitorpena elkarri egokitu beharra dakarrela.
Horretarako, eta hori du hain zuzen funtsezko helburu oraingo Lege honek, Kondaira-Eskubideekiko begirunea eta mende askotako Burujabetza Nahaia elkarri lotzea ezinbestekoa gertatzen da.
Alde batetik, Autonomia-Estatutoak, bateango burujabetza-erakunde batzuk sortaraziz, eta hoien artean, bereziki, politikaren eta erakundeen aldetik duen lehentasunak Legezko ezein Erresumatan Legeak duen nagusitasunaren, eta politikaz Euskal Herriaren nahaiaren adierazgarri den Legebiltzarra sortaraziz, Erakundegoren-mailako egitura berri bat eman dio Euskadiri.
Bestalde, orainaldia antolatzea, Euskadi gaurregun jaurri ahal izatea bermatzea, 1839garrenerarte zegoen ihardutze-erapidetzari eta 1878garreneko lehenengo Ekonomia-Itunetikako berarizko antolakuntzari eustearekin batean egin ezinezkoa da. Kondairarekiko begirunea eta Kondaira norberetzakotzea, Kondaira-goaiaren barruan eta unean-uneangotuz egin behar da. Industria-iraultza, hiritartze-bidea; politika-bizitzaren korapilotsua, ekonomia-iharduna arra-zoizkotu beharra, horra hor aldakuntza nabarmen izan eta Kondaira-egoera berria dakarten aldaketa nabarmenak hori, bestalde, Kondaira-Lurraldeen berenezko Lege-jaurpideei egokitu behar zaiela. Bi behar hoien arteko egokitasuna eta oreka lortzea du xede oraingo Lege honek.
Honela, Lehenengo Idazpuruak Bateango Erakundeen (Lehenengo Atalburua) eta Kondaira-Lurraldeek bere duten agintepide-maila araupetzea du helburu.
Horretan, Legebiltzarraren nagusitasuna nabarmentzen da, Autonomia-Elkartean Lege-mailako manuak onartzeko gaitasunaren jabe den Erakundegoren bakarra denaren aitorpena egiten zaionean, nagusitasun hori nahitaezko lege-mailaren eta manuen maila finkatzearen arauerako oinarri-irizpideak jartzerakoan garbi adierazita gelditzen dela.
Estatutoak bere 25.1 eta 37.3 Ataletan Kondaira-Lurraldeen onetan legegintza-ahalmen horri jartzen dizkion mugak ere Legean agertzen dira, eta Estatutoan Foru-Tradiziozkotzat berariz aitortutako gaiei buruzkoak dira. Bainan bakarreango agintepeko gaiak direla ta Legebiltzarraren legepekoak ez diren aginte-alorrak egote horrek ez du Legezko Erresuma izatearen ondorio den erakundegoren-mailako arta egiteko ahalmena baztertzen.
Bestalde, lehenengo Idazpuruak, Lege bereko beste manu batzukin lotuta, argi eta garbi adierazten du Autonomia-Elkarteko funtsezko agintea Bateango Erakundeek duteneko oinarri-irizpidea.
Lehenengo Idazpuruak, bukatzeko, Kondaira-Lurraldeen agintepideak esandako oinarri-irizpide hoiei atxikiz araupetzen ditu. Horregatik, eta "nolanahi ere" dagozkien agintepideak sendetsiz bat, oraingo Lege honek geroan sortu daitezkeen egoera berriei egokitu ahal izatea ohartematen du, batetik Estatutoa egiteratu eta horren ondorioz Autonomia-Elkarteak agintepide berriak egiteratzearen, eta bestetik herritarrei zerbitzu hobea egiteko aholkagarri gertatu eta agian izan daitekeen agintepide-birbanaketa baten ondorioz gai berriak eskuratu ahal izateko edo hoietarako eskua emateko lege-bideak jarriaz. Honela, gure Herriaren gizarte, ekonomia eta politikaren aldetikako bilakakuntzaren beraren indarrezko ikusmolde egokikaitzik eta zurrunik eza bermatzen da.
Bigarren Idazpuruak Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Kondaira-Lurraldeetako Herriogasuntzak antolatzen ditu, bere bigarren Atalburua hoien arteko eskuarte-banakuntza arapetzekoa dela.
Ondoren, Dirubideen Euskal Kontseilua sortarazten da, horren egitekoetan Kondaira-Lurraldeek Herriogasuntza Nagusiari eman beharreko eskuarteen eta eginbeharreko ekarketen banakuntza lehen esandako oinarri-irizpideen arauera zehaztekoa nabarmentzen dela.
Azkenean, Euskal Herri-Alorreko ekonomia eta dirubidetza-ihardunari arta egiteko goreneko ihardutze-erakunde izango den Herri-Kontuen-Euskal Epaitegia Legebiltzarraren Legez sortaraztea ohartematen da.
Lehenengo Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen agintepideen banakuntza, hoien jabegoari eta egiterapenari dagokienetan, Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan ohartemandakoaren arauera, Lege honen bidez araupetuko da.
Bakoitzeko Batzar Nagusiak eta Foru-Diputazioak dira, bere kondairatikako tradizioaren arauera, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeak.
2garren Atala
Euskal Herri Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen arteko harremanak elkarkidetasunezko eta elkar laguntzazko sortarauetan oinarrituko dira.
Bakoitzari dagozkion agintepideen egiterapenean, Euskal Herriko Arduralaritzek eginkortasunezko eta elkarkidetasunezko sortarauen arauera jokatuko dute.
3garren Atala
Autonomia-Elkarteak, Euskal Herriko Udalek heuren berenezko zuduen eraentzarako eta heuren eskuarteak kudeatzeko duten burujabetasuna aitortzen eta bermatzen du.
4garren Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek ezingo dute, ahalmenak eta agintepideak aitortzerakoan, Kondaira-Lurraldeen arteko inolako bereizkeriarik egin.
5garren Atala
Bakoitzari dagozkion agintepideen eremuan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazio bakoitzak, eta hoiek bere artean, zerbitzu-egitezko ituneak egin ahal izango dituzte.
Jaurlaritzak Foru-Diputazio batekin edo batzurekin izenpetu ditzan zerbitzu-egitezko itunetarako, Hari buruzkoan, Jaurlaritza-Legearen 18.e) atalean ohartemandako legebiltzar-zaingoa izango delako bermeak izango du indarra.
Foru-Diputazioek, Euskal Herri Osorako Erakundeen agintepide eta ahalmenen kaltetan gabe, elkarren artean egin ditzaten ituneen berri Eusko Jaurlaritzari emango zaio.
Lehenengo Atalburua.- Euskal Herri Osorako Erakundeen Agintepideak
6garren Atala
Autonomia-Estatutoaren arauera; Autonomia-Elkarteari dagozkionak izanik, Estatuto horretan, Lege honetan edo gerokoren baten Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Sailei aitortu edo izendatu ez dakizkien gai guztiekiko legegintza eta egiterapena Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagokien agintepide da.
Beti ere, Lege-mailako arauak emateko ahalmena Legebiltzarrari bakar-bakarrik dagokio.
Bigarren Atalburua.- Kondaira-Lurraldeen Agintepideez
7garren Atala
Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, bakoitzaren berarizko lege-jaurpideen arauera erabiliko duten bakarreango agintepidea izango dute honako gai hauetan:
Bere Foruzko Ihardutze-Erakundeen erakuntza, jaurpideak eta iharduna.
Udal eta maila apalagoko Toki-erakundeetako hauteskunde-jaurpideak.
Udal-barrutien eta udalez gainetikakoen mugapena, Kondaira-Lurraldeez gaindikakoak izan ez daitezela.
Bere Diruegitamuak eta Kontuak gertatzea eta ontzat ematea, eta bai mailegu eta dirubidetza-eragiketak ere, Lege honen II Idazpuruari darizkion modutan.
Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamua idaztea eta ontzat ematea. Toki-Erakundeekiko teknikazko laguntza eta aholkularitza.
Autonomia-Estatutoaren 41garren Atalak esaten dituenak eta, orohar, Ekonomia-Itunearen Legeak edo zergalaritza-alorreko beste arau edo manuren batzuk emanda izan ditzaten guztiak.
Probintzia eta udal-jabetzapeko ogasunentzako jaurpideak, ogasun hoiek herri-baliapidetarakoak, ondarezkoak, Udalak berak ez bestek erabiltzekoak nahiz udalkideek erabiltzekoak izan.
Errepide eta bideekiko egitamuketa, egitasmoak, egitea, hoiei eustea, aldatzea, hoien dirubideak, erabilpena eta ustiaketa.
Autonomia-Elkarteko errepide-sareen arteko behar bezalako egokitasuna bermatzeko, Kondaira-Lurraldeek, bere bidesaretan, Euskal Herri Osorako Erakundeek onartutako Orotariko Errepide-Egitamuan jarri daitezen teknikazko eta bide-seinaleentzako arauak jarriko dituzte indarrean, eta Erresumako Errepide-sarearen jarraipen izan edo elkarteaz besteko bese Herri-Erakundeenei edo Kondaira-Lurraldeetakoei heurei atxiki dakizkienetan berriz, esandako Orotariko Errepide-Egitamu horretan jarri daitezen aintzin-neurriak, helburuak, lehentasunak eta hobekuntzak egingo dituzte gutxienez.
Autonomia-Elkartearen, Erresumaren, Elkarteaz besteko beste Herri-Erakunde batzuen edo Kondaira-Lurraldeen egitamuetako taiuketetan Kondaira-Lurraldeak edo hoien mugakideak har ditzaten elkartzepide berriak egitea oharteman dedinean, egitamu hoiek bakoitzaren ahalmen eta agintepideen arauera elkarri egokituko zaizkio.
Hori guzti hori, Autonomia-Estatutoaren 10.34 Atalean agintzen denaren kaltetan gabe.
Mendiak, oihan-ustiaketa eta zerbitzuak, abereentzako bideak eta alaguneak, Autonomia-Estatutoaren 10.8 atalak dioenez; oihan zaintza eta nekazaritza eta oihan-lurrei bere onean eustea eta hobetzea.
Beste Kondaira-Lurraldeei ez doazkien edo Legebiltzarrak guztientzako interesgarritzat aldarrikatu gabeko Herri-Lanak.
Ospea eta tradizioa direla edo Foru-Diputazio bakoitzaren menpeko diren Foral, Miņoe eta Mikelete-Indar edo Sailen jaurpideak, Eusko Jaurlaritzari Autonomiazko Ertzaintzaren goren-agintari denez dagozkion eskubideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldearen jabetzapeko Agiri-gordetegi, Liburutegi, eta Arte Ederrei eta Eskulangintzari datxezkien Erakustetxe eta Erakundeak.
Kondaira-Lurraldearentzat interesgarritasuna izan dezaten kultura-sailak sortaraztea eta hoiei eustea.
Kondaira-Lurraldeei dagokie Bateango Erakundeek emandako honako gai hauek osabideratu eta egipideratzea:
Landare-osasunketa, nekazaritzaren eraldakuntza eta hazkuntza; nekazaritza zabalkundea, suztapena eta gaikuntza; mahastigintza eta ardogintza; landare-ustiaketa, haziak eta mintegi-landareak salbu.
Abere-ustiaketa eta osasunketa.
Ur gozotako arrainez eta ehizaz baliatzeko jaurpideak.
Itsasoaz besteko herri-uren eta hoien berezko uberken, aranen eta hoietzaz baliatzen direnen zaingoa.
Kondairazko, Artezko, Monumentozko eta Arkeolojiazko Ondareari bere onean eustea, hori hobetzea, birregokitzea edo, hala behar izanez gero, bilaketak egitea.
Kirolaren suztapena. Eskola-kirolentzako eta guztien kirolarentzako egitarauak.
Honako gai hauetan, Bateango Erakundeen legebideak bere mugartean egiteratzea dagokie Kondaira-Lurraldeei:
Gizarte-sorozpidetza, Euskal Herri Osorako Erakundeek artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Elkarte-hazkuntza, emakumea. Haurrekiko, gazteekiko, zahartzaroarekiko, atseden eta egurasketarekiko politika, Euskal Herri Osoaren Erakundeek alor hoietan artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Babespeko berezko tokiei buruzko Arduralaritza.
Suteen aurkako zaingoa.
Goragoko maila duen planeamenduko xedapenak garatzeko xedez burutu eta xedapen horiek hartzen duten eremuaren barruan, Kondaira-Lurraldeei dagokie lurraldea eta hirigintza antolatzeko instrumentuei buruzko iniziatibak izan, horiek idatzi, burutu, kudeatu, fiskalizatu, informatu eta onartzeko ahalmena, hirigintza arloari dagozkionetan. Eta hori, beste izaiki publiko eta hirigintza-organu batzuek legez izan ditzaten eskuduntzen kaltetan gabe.
Lurraldea antolatzeko instrumentuetan jasotzen diren xedapenak joko dira goragoko maila duten planeamendutzat. Instrumentu horiek onartu arte, Euskal Autonomi Elkartea Antolatzeko Batzordeak eman ditzan irizpideek beteko dute egiteko hori, honako alde hauei dagozkienetan:
etxebizitza, industri eta zerbitzu eremuen garapena zenbatzea
azpiegiturak, ekipamenduak, errekurtso naturalak, ihardunak eta arloak, horien antolaketa, ekintza horien xedea kontutan hartuta, Kondaira-Lurraldeen eskuduntzapekoa izan ez dadin kasuetan.
Ondorioz, honako hau dagokie Kondaira-Lurraldeei: hirigintza antolatzeko instrumentu guztiei onarpena ematea hain zuzen. Ez dira horretan sartzen lurraldea edo hirigintza antolatzeko instrumentuak garatzen dituzten eta Euskal Autonomi Osorako diren Instituzioei izendatutako eskuduntza sektorialak burutzeko landutako plan bereziak.
Halaber, etxebizitzatarako hiri-lurretan jarri daitezkeen Ekintza Nekagarri, Osasunkaitz, Kaltegarri edo Arriskugarrien zermugapenerako, hoientzako onbideratze-neurriak emateko, ikuskaritzarako eta zigortzeko ahalmena, Kondaira-Lurralde edo Elkarteaz besteko Herri-Izaiki bakar bat baino hartu ez dezatenaren baldintzapean, eta Legeak Udal-Erakundeei ematen dizkien agintepideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepidetzat izendatutako gaitan Erresumaren oinarrizko legegintzaren araupidetza-hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei heurei dagokie.
8garren Atala
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepide izan daitezen gaietan, honako aginte hauek dagozkie Kondaira-Lurraldeei:
Araupidetza, Foru-Erakundeek emandako araupideak beste edozeinekiko lehentasunez erabiliz. Autonomia-Estatutoaren Zazpigarren Aldibaterako Erabakian aipatzen diren edo, hala gertatutz gero, Eusko Legebiltzarraren legeetako araupideen ordezkaketa, Batzorde Nagusien Foru-Araupideen bidez egingo da.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Arauen bidezko hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, honako aginte hauek dituzte:
Bateango Erakundeek emandako arauen araupidezko egiterapenerakoa, Foru-Erakundeek emandako arau hoietan beroietan esaten denaren aurka jokatzerik izango ez dutela.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere legeen hedapenerako eman ditzaten orohartzezko erabakien arauera egiteratuko dituzten honako aginte hauek izango dituzte:
Araudigintza, heuren berenezko zerbitzuak antolatzeko xedez.
Arduralaritza, ikuskaketa barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Kondaira-Lurraldeek, bere aginte eta ahalmen guztien dirubidetarako eta hoiek egiteratzeko, diruegitamu-gaitasun osoa izango dute, Lege honetan ohartemandako neurritan.
Foru-Erakundeei dagozkien aginte eta ahalmen guztiak bakoitzak bere duen eta bakoitzari dagokion lurraldeari buruzkoak direla ulertzen da, bakoitzaren eginkortasunaren kaltetan gabe, Ekonomia-Itunean ohartemandakoetarako, Kondaira-Lurraldeek emandako araupideak izan ahal izango dituztela.
9garren Atala
Foru-Diputazioek, Lege honetan heurei aitortutako egiteko eta agintepidetarako izan eta Autonomia-Elkartearen Estadistika-Egitamuan sartu gabeko estadistikak egin ahal izango dituzte, Autonomia-Elkartearen legepidetan jarri daitezen arauak beteaz.
Halaber, Elkarte Osorako interesgarri izan daitezen estadistikak barne izango dituen Autonomia-Elkarteko Estadistika-Egitamua gertatzen bere iritzia emanez eskuhartu, eta bakoitzak bere lurraldean egitamu horren barruko estadistikak, Egitamuak berak edo hori eginbideratzeko urtekako estadistika-egitasmoek jarri ditzaten modutan egiteratzea bere gain hartuko dute.
10garren Atala
Errepidetatikako Ibilgailuzko Garraioen alorreango Legegintza, Arauen bidezko Egiterapena, Goren-ikuskaritza, Egitamugintza eta Antolakidetza Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkie. Kondaira-Lurraldeek, bere mugartean, eta indarrean dauden Erresumarekingo Ituneen arauera, Arabak orain dituen ahalmenak heurak eta nolako berdinez erabiliko dituzte. Hirugarren Atalburua.- Berarizko Erabakiak
11garren Atala
7garren ataleko c) lerroaldian esaten denez Kondaira-Lurraldeei dagozkien Eusko Jaurlaritzaren egiterapen-ekintzapideekiko goren-ikuskaritza, baita ahalmen hori Lege honetan berariz aitortzen denetan ere, Eusko Legebiltzarraren Lege batek araupetuko du.
12garren Atala
Autonomia-Elkarteak, bere Legebiltzarraren Lege baten bidez eta Lege horrek jarri ditzan modu eta neurritan, Lege honek ematen ez dizkien agintepideak Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei eskuratu edo utzi ahal izango dizkie.
13garren Atala
Eusko Jaurlaritzak, bere arioz edo Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek eskatuta, Foru-Diputazioen ardurapeko diren zerbitzuen-eraentza eta arreta, dagokion Dekretoz zehaztuko den eremuz eta indarraldiz, hoiei utzi ahal izango dizkie.
Dena dela, Jaurlaritzak honako ahalmen hauek beretzat gordeko ditu:
Egiterapen-Arauak ematekoa.
Artezpideak zehaztekoa eta eraentza-egitarauak gertatzekoa.
Eraentzari buruzko argipideak jasotzekoa, eta ikusitako akatsak zuzentzeko eskeak egitekoa.
14garren Atala
Euskal Herriko Autonomia-Elkartea eta hori osatzen duten Kondaira-Lurraldeetako bakoitza, bere agintepideak Autonomia-Estatutoaren, Lege honek dakartzan erabakien, eta hoiekin erabilgarri izan daitezen gainontzeko legeen eremuaren barruan egiteratzeko dirubidez eta diruegitamuz burujabe izango dira.
Kondaira-Lurraldeen eta hoietako herri-alorraren dirubidetza-iharduna Euskal Herriko-Herriogasuntza Nagusiarenarekin egokituta egingo da.
Eusko Legebiltzarrak, gero, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalak agintzen duenaren babespean Kondaira-Lurraldeen arteko zerga-antolakideketarako, erakideketarako eta elkar-lanerako arauak ematearen kaltetan gabe, Ekonomia-Ituneak aitortzen dien araugintza-ahalmenaz baliatuz horretarako gaitasuna duten Foru-Erakundeek har ditzaten erabakiek zergapide berezien funtsezko alderdiak berdintasun-arauz araupetuko dituzte.
15garren Atala
Autonomia-Elkarteak eta bertako Kondaira-Lurraldeek, bakoitzak bere herri-iharduneko diru-eskuraketa eta gastu guztiak barne izan ditzaten bere Diruegitamuak gertatuko eta onartuko dituzte urtero.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuak Jaurlaritzak egin eta Eusko Legebiltzarrak onartuko ditu. Kondaira-Lurralde bakoitzekoak bertako Foru-Diputazioak egin eta Batzar Nagusiek ontzat emango dituzte.
Foru-Diputazioek, eta bai hoietako lhardutze-sail eta Erakundeek ere, horren eratze-modua eta egitekoak Lege honetan jartzen direneko Herri-Dirubidetzen Euskal Kontseiluak jarri ditzan modutan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabiltzen dituztenen kideko irizpideak erabiliko dituzte diruegitamu-biderapenaren eta herri-kontaduritzaren alorrean, argipidetarakoeuskal herri-alor osoa bateratzeko xedez.
16garren Atala
Kondaira-Lurraldeek, heurek bere gain hartu gabeko Euskal Herri Osoko zorpide guztiei erantzuteko laguntza emango dute; horretarako, Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauerako ekarketak egingo dizkiote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari.
17garren Atala.- Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkien agintepideak behar bezala egiteratzeko eta hoietarako dirubidetarako, Lege honen ondoriotarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango ditu:
Agizko Dirueskuraketak
Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauera egin ditzaten, diruekarketak.
Eusko Legebiltzarrak jarri ditzan Autonomia-Elkartearen berenezko zergapidetatikakoak, eta bai Legebiltzarrak itunepeko zergei jarri diezaizkiekeen gehigarritatikakoak ere.
Bateango Erakundeen herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako, bere agintepeko zerbitzuak egiteagatikako, edo norbanakoei doazkienak edo hoien onerakoak izan daitezen ekintzapideegatikako laguntzak.
Hala egokituz gero, Autonomia-Eikarteak herri-lanak egin izanaren edo herri-zerbitzuak jarri edo gehitu izanaren ondorioz jarri daitezen berarizko zergak.
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere agintepideen eremuan jarritako isunak edo zigorrak.
Lurraldearteko Ordezkaketa-Baltzatikako eskuraketak, eta Erresumako Guztizko Diruegitamuen eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango diru-izendapenak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko dirueskuraketak.
Konstituzioa eta Autonomia-Estatutoan agindutakoaren ondorioz jarri daitekeen beste ezein dirueskuraketa.
Berarizko dirueskuraketak
Gauzetango ezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntzak.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
Autonomia-Estatutoaren Aldibaterako Erabakietako Boskarrenak agintzen duena egiteratuz Eusko Jaurlaritzak Erresumako Gizartesegurantzarekin egin ditzan Ituneetatikako dirueskuraketak, Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan bere berarizko zertarakoen dirubideei eratxikiko zaizkie.
18garren Atala.- Foru-Ogasuntzak
Bere Foru-Erakundeei dagozkien agintepide guztien behar bezalako egiterapenerako eta diru bidetarako, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, Lege honen ondorioetarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango dituzte:
Agizko dirueskuraketak:
Ekonomia-Itunearen ondorioz Kondaira-Lurraldeek lortu ditzaten zerga eta zergalaritza-ariel guztien etekina.
Kondaira-Lurraldeen Herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako eta bere agintepeko zerbitzuez baliatu izanagatikako edo norbanakoei doazkien edo hoien onetangoak izan daitezen ekintzapideegatikako arielak.
Toki-Erakundeen berenezko zerga izan eta Foru-Diputazioek lakatu ditzatenetatikako irabaziak, eta Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Lurralde bakoitzeko Toki-Erakundeei dagozkien zerga-eskuraketetango partzuer-zatiak, hori guzti hori Lege honen 22.1.7garren Atalean ohartematen den diru-eskuraketa hoien zertarakoaren kaltetan gabe.
Aurreko a), b) eta c) zatietan esandako zergapideei erantsitako edo erantsiko zaizkien gehigarri, petxa, eta beste probintzia-eskuartetatikako irabaziak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko Legepeko dirueskuraketak.
Erresumaren Guztizko Diruegitamuen, Euskal Herriko Autonomia-Elkartearenaren eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango eskuraketak eta beste dirueskuraketa batzuk.
Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan agindutakoen ondorioz sortarazi daitezkeen beste dirueskuraketa guztiak.
Berarizko dirueskuraketak:
Gauzetango diruezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntza.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
19garren Atala
Lege honen ondoriotarako diruegitamu-alorrean horrela zermugatzen direnak joko dira "agizko eragiketegatikako gastutzat" eta "domu-erakiketegatikako gastutzat".
Bigarren Atalburua.- Diru-eskuarteen Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen arteko banakuntza
20garren Atala
Aurreko 18garren Atalaren lehenengo zatiaren: a) txatalaren gai diren Ekonomia-Itunearen eraentzatikako dirueskuraketak, Erresumari ordaindu beharreko kupoa kendu ondoren, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Ogasuntzen artean banatuko dira, azken hauek lehenengoari egin beharreko ekarketak Lege honetan jarritako arauen ariora zehazten direla.
Ekonomia-urte bakoitzean itunepeko zergalaritza-dirueskuraketegatik sortutako Foru-Diputazioen aldeko zorrak, urteoro, eta Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak egindako balio-haztaketaren arauera dagozkien zenbatekoz, Ekonomia-Itunearen noraentzatikako irabazitzat joko dira.
17garren eta 18garren Ataletan aipatutako Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen gainontzeko agizko eta berarizko dirueskuraketak ez dira Lege honek dakartzan banakuntza-arauen menpe egongo, eta dagozkienHerri-Ogasuntzek aukeran erabiltzeko eskuartetzat joko dira, dagozkien zerbitzu eta agintepidetarako dirubideei eratxikita egongo direnarren.
21garren Atala
20garren Atalaren lehenengo zatian esandako diru-eskuarteak, Bateango Erakundeen eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeen agintepeko zerbitzuen arauzko ihardunerako beharrezko izan daitezen "agizko eragiketen" gastuen dirubidetarako erabiliko dira, Lege honetan jarritako arauen ariora, eta bai "domu-eragiketegatikako" gastutarako ere.
22garren Atala
Foru-Diputazioek egin beharreko ekarketen zehaztapena honako oinarri-irizpide hauen arauera egingo da:
Zergalaritza-eginahala, udalek artez lakatzen dituztenak barne, zergapide guztietatik bildutakoaren eta urte bereko irabazien arteko heinaren ispilu izango da.
Jaurlaritzak, lehen esandako eta Herri Dirubideen Euskal Kontseiluak ontzat emandako araupidetza barne izan dezan Lege-Egitasmoa bidaliko dio Legebiltzarrari, horren onarpen-eske. Egitasmo hori Atal bakarreko Lege gisakoa izango da, eta Lege honen 29garren Atalean ohartemandako jaurpideez heurez baliatuz onartuko da.
23garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeek Euskal Herriko diruegitamuetako gastutarako ekarri beharrekoa zehaztu ondoren Autonomia-Elkarteak, Erresumagandik, Kondaira-Lurraldeek bere Kupoen bidez eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalak dioenez hoiei eusteko laguntza ematen ari direneko agintepide eta/edo zerbitzu berriak eskuratzea gertatuz gero, Foru-Diputazioek Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari urte horretan egin beharreko ekarketak Erresumarentzako bere Kupoak gutxitu daitezena hainbestetxe gehituko dira.
Aginte-eskuraketa egiteratu dedin ekonomia-urtearen hurrengotarako Kontseiluak, Jaurlaritzak emandako erizpena ikusi ondoren, agintepide eta/edo zerbitzu hori egiteratzeak dakartzan agizko eta domuzko eragiketetatikako gastuei erantzuteko beharrezko eritzitako diru-eskuarteak izendatuko dizkio agintepide eta/edo zerbitzu horrekiko jaurgodun berriari.
Alderantzizkoa gertatuz gero, ekarketak zehaztu zirenean Autonomia-Elkarteak hartuta zeuzkan agintepide eta/edo zerbitzuak berriz Erresumari itzuli eta hark uztea alegia, Kondaira-Lurralde bakoitzaren ekarketak atzera itzultze horren ondorioz Erresumarentzako bere Kupoa gehitu dedina hainbestetxe gutxituko dira.
Lege honetan ohartemandakoaren arauera, eta aginte-eskuraketa egiteratu dedin urteko Autonomia-Elkartearen Guztizko Diruegitamuak onartu ondoren erabakita egin daitezen Autonomia-Elkarteagandik Kondaira-Lurraldeentzako agintepide eta/edo zerbitzu hoiek hartzen dituzten Foru-Diputazioek urte horretan egin beharreko ekarketak gutxitzea ekarriko dute; gutxitze hori, Guztizko Diruegitamuetan dagokion Foru-Diputazioarentzat izendatuta egon eta eskuraketa egiteratzen den egunean oraindik erabilkizun egon dedin zatia hainbatekoa izango da, eskuratutako agintepidea eta/edo zerbitzua egiteratzeari darizkion eta diruegitamuetan sartuta eta oraindik bildu gabe dauden arielak eta gainontzeko irabazpideak kendu ondoren.
Lurraldeka sailkatu gabeko diruegitamu-izendapenak izan daitezenean, Foru-Diputazio bakoitzari dagokion zatia eskuratutako zerbitzu horri eusteko izendatu zitzaiona ateratzeko erabilitako eratxikitze-biderkaria bera erabiliz zehaztuko da.
Aurreko zatian jarritako modu berean egingo da, baina alderantziz noski, agintepide eta/edo zerbitzuak eskuratzea Kondaira-Lurraldeek Autonomia-Elkarteari egitea gertatuz gero.
Atal honen aurreko zatietan esandako agintepide eta/edo zerbitzu-eskuraketen ondorioz Foru-Diputazioen Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusirako ekarketetan gertatu dedin gehikuntza edo beherapena, eskuraketak egiteko unean epe-egunaren zain egon daitezen ekarketak ordaintzeko Lege honen 25karren Atalak jartzen dituen zatien artean banatuko dira, heinean.
24garren Atala
Aurreko Ataletan agindutakoaren arauera Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei izendatutako gastu-zenbatekoak, Lege honen 20garren Atalean adimugatzen den bateango dirubidetza-ahalmena banatzeko izango dira erabilgarri, eta ez beste ezertarako; beraz, dirubidetza-ahalmen horretzaz eta bakoitza bere berarizko irabazpideez baliatuz, batek nahiz bestek bere berenezko diruegitamu-politika egin, eta bere diruezarketen zenbatekoa eta bere ardurapeko herri-zerbitzuen mailak nahi bezala erabaki ahal izango dituzte, egoki deritzen eskuarte-birbanakuntza eginez, Atal honen hurrengo zatietan agintzen denaren kaltetan gabe.
Horrekiko egiteratze-ahalmena Foru-Erakundeena deneko zerbitzuren baten egin beharreko herri-diruezarketen egitamuketa egiteko ahalmena Bateango Erakundeei dagokienetan, Foru-Erakundeek diruezarketekiko bere jokabideak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan egon daitezen artezpide eta egitarauei egokitu beharko dizkiete, bere eraentza-ihardunaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emanez, horrek Eusko Legebiltzarrari eraman diezazkion.
Foru-Erakundeek Lege honen 12garren Atalean agindutakoaren arauera beretzakotutako agintepideak izan daitezenean, hoientzako dirubidetza eta diruegitamu-jaurpideak dagozkien eskuraketa eta eskuemate-Legetako bakoitzean agindu dedinari atxikiko zaizkio.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan baldintzapeko dirueskuraketak egon daitezke, Foru-Diputazioei hoiekiko agintepideen jabegoa Jaurlaritzari dagokioneko diru-ezarketa eta zerbitzuen egiterapenerako dirubideak emateko. Diru-eskuarte hoiek nola erabiltzen direnaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emango zaizkio, erabaki dedin eran, horrek, Eusko Legebiltzarrari eraman diezaizkion.
Halaber, agintepideen jabegoa Foru-Diputazioei dagokien gaietan Bateango Herri-diruezarketak egiteko hoiek eta Eusko Jaurlaritzak hitzarmenak egin ditzatenean ere aurreko zatian esandakoa egingo da. Hori ez da behin-behingotan baino egingo, bere haundia, Euskal Herri osorako interesgarritasuna edo Kondaira-Lurralde bat baino gehiago hartzen dutela eta, Eusko Jaurlaritzak hoietarako dirubideak egiten bere laguntza ematea beharrezko gertatu dedineko diruezarketetarako. Hitzarmen hoiek sendetsi baino lehen, Herri-Dirubideen, Euskal Kontseiluak bere arauzko erizpena eman beharko du, eta hitzarmen hoiek Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Herriogasun eta Diruegitamu-Batzordeari ezagutaraziko zaizkio.
25garren Atala
Aurreko 16garren Atalean agindutakoaren arauera Kondaira-Lurraldeek Euskal Herri osoaren zorpideen dirubidetarako egin beharreko ekarketak sei zati berdinetan ordainduko dira, urte bakoitzeko otsailaren, jorrailaren, ekainaren, uztailaren, urriaren eta azaroaren lehenengo hamabost egunetan.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak diruzko aintzin-eskuraketak eskatu ahal izango dizkie Foru-Diputazioei, bere agintepideen diru-bidetarako hoiengandik hartu behar dituen dirueskuarteen pentzutan. Aintzin-ordainketa, hoiek, Euskal Herriko Guztizko Diru-egitamuak egiteratzerakoango ordainketa eta dirueskuraketen epe-egunen arteko aldearen ondorioz sortu daitezkeen hutsaldiak betetzea izango dute xede. Aintzin-eskuraketa hoiek dagokien epe-egunean atzera itzuli beharko dira eta, nolanahi ere, eskatu direneko diruegitamu-urtea bukatzerakoan. Zio berdinarekin, Foru-Diputazioek, egin behar dizkioten ekarketen ordainketa atzeratzeko eskeaegin ahal izango diote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari, Atal honen 1) zatian esaten denez.
Aurreko zatian esandako aintzin-ordainketa eta atzerapen hoiek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak jarri dezan diru-saria izango dute.
Kondaira-Lurralde bakoitzari dagozkion eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalean adi-mugatzen den Erresumarentzako orotariko Kupoa osatzen duten Erresumarentzako Kupoak indarrean dagoen Ekonomia-Itunean jarritako arau eta bideen ariora izendatu eta hainbatu ondoren, Foru-Diputazioek dagozkien ordainketa-manuak egin eta Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak orotariko Kupo hori Erresumari ohartemandako epetan ordaintzea egingo da, Jaurlaritzaren arioz nahiz Foru-Diputaziotako batek eskatuta egin daitezen atzerapenen-eskearen kaltetan gabe.
26garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, Foru-Diputazioen ekarketen garbitasuna egiteko noiz-nola egoki deritzen irizpide edo arauak jarri ahal izango ditu.
27garren Atala
Eusko Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek dirua maileguz urtebeterako edo gehiagorako hartu ahal izango dute, hori egiteko modua dena dela, bakoitzak bere agintepide-eremuko diruezarketa-gastuen dirubidetarako, ez bestetarako.
Halaber; urtebete baino epe laburragorako maileguak ere hartu ahal izango dituzte bere behin-behingo dirueskuarte-beharrei erantzuteko.
Eusko Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen urtebetetik gorako maileguen bidez zorpetzeko ahalmenak honako muga hauek izango ditu:
Foru-Diputazioek, domua kitatzeko eta dirusariagatikako urte-ordainketak bakoitzaren urteko agizko dirueskuraketa osoen ehuneko 12, 5ekotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango dituzte mailegu hoiek.
Eusko Jaurlaritzak, Autonomia-Estatutoaren 42garren Atalaren gai diren ekarketak bazter utzita, lehen esandako urte-ordainketa hoiek Kondaira-Lurraldeen urteko agizko dirueskuraketen ehuneko 12,5ekoaren eta Autonomia-Elkartearen beraren ehuneko 25ekoaren guztizkotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango ditu mailegu hoiek.
Aurreko zatian agindutakoa horrela dela ere, eta Euskal Erakundeen guztizko zorpetze-ahalmena ahalik eta haundiena egiteko xedez, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, esandako ehuneko hoiek aldatzeko edo Kondaira-Lurralde batentzat edo batzuentzat beste maila batzuk jartzeko saloa egin ahal izango dio Jaurlaritzari, horrek kontuan izan eta hala badagokio Dekretoz onar dezan.
Hala egokituz gero egin dedin saloak doakien guztiek ahobatez onartuta egon beharko du, beti ere, aurreko zatian jarritako Autonomia-Elkarte Osoko agizko dirueskuraketen ehuneko 25ekoaren mugari men eginez.
Kondaira-Lurraldeek hartu nahi ditzaten Atal honen 2garren zatian esandakoetako maileguak elkarrekin eta Autonomia-Elkartearen zorpetze-politikarekin antolakidetuko eta egokituko dira Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan.
Aurreko Atalean esandako antolakideketa eta egokitze hoiek mailegua edo zorra-girien jaulkipena egiteko eguna, hoien indarraldia, diru-saria eta gainontzeko ekonomiazko zernolakoak izango dituzte gai bakar. Horretarako, dagokien Erakundeek Kontseilu horri bere urteko zorpetze-egitasmoak bidaliko dizkiote, eta hoiek egiteratzeko moduak Erakunde horrek ekonomia-urte bakoitzerako jarritako arauei atxiki beharko zaizkie.
Kondaira-Lurraldeek, Jaurlaritzak Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren saloz emandako baimena beharko dute atzerrian mailegu-hitzarmenak egiteko.
28garren Atala
Lege honetako 14.2 Atalean eta horri datxezkonetan ohartemandako ondoriotarako, Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua eratzen da, honako egiteko hauekin:
Lege honen 20garren Atalean zermugatutako eskuarteen banakuntza egin eta, beraz, Autonomia-Estatutoaren 42.a) Atalean ohartemandako Kondaira-Lurraldeen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusirako ekarketak Lege honetxek dakartzan oinarri-irizpideen arauera zehaztea.
Euskal herri-alorrarekin lotutakoa izan eta Kontseiluaren iritziz erakidetutako ihardutze-modu bat behar dezan ezein gairi buruzko ekonomia, dirubidetza eta diruegitamuen aldetikako iharduna aztertu, eta Jaurlaritzari eta Foru-Diputazioei saloak egitea.
Lege honen manu berezietan eman dakizkion beste guztiak.
Izendatu zaizkion egiteko hoiei gagozkiela Kontseiluak, Eusko Jaurlaritzak aurrez emandako artezpideei atxikiz, Euskal herri-alorreko lanarien lansaria eta agizko ogasunak erostezko gastuen eta zerbitzuen hazkundearen mailekiko gidak emango ditu, eta bai aurreko B) zatian esandako antolakideketarako eta "agizko eragiketetatikako" gastuen mugatutako eta zainpeko hazkuntza bat lortzeko interesgarri deritzen beste ezein neurri ere.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua sei kidek osatuko dute, hoietako hiru Jaurlaritzak izendatzen dituela, eta beste hirurak, Foru-Diputazio bakoitzak bana.
Jaurlaritzak jarritako kideetan horrek izendatu dezana izango du Kontseiluak Lehendakari.
Idazkari-lana Eusko Jaurlaritzako karrerako edo lanbidezko herrilanari batek egingo du, Kontseiluaren eztabaidaketetan hizpiderik eta botoa ematerik ez duela.
Kontseiluaren bilkuretarako deia egitea Lehendakariari dagokio, bere arioz edo Foru-Diputazioen izeneko ezein kidek eskatuta, eta bilkura hoiek deian esan dedin tokian egingo dira.
Kontseiluak bere kideen arteko erabateko gehiengoz hartuko ditu bere erabakiak, Lege honek gehiengo soila aukeratu dezanetan salbu.
Kontseiluak, egoki eritzitako aholku guztiak eskatu, eta Lege honek ematen dizkion egitekoak betetzeko egoki deritzen xehapen guztiak emanarazi ahal izango dizkie Euskal Herriko eta Kondaira-Lurraldeetako Arduralaritzetako ihardutze-sail guztiei.
Bilkurak egin ahal izateko gutxienezko kide-kopuruari, eztabaidaketei eta erabakiak hartzekoerei buruz Lege honetan edo Kontseiluak berak erabaki ditzan barne-ihardunerako arauetan oharteman gabeko guztietarako, Arduralaritzabide-Legean agindutakoak izango dira jaurpide.
Kontseiluak Atal honen lehenengo zatian esaten diren egitekoak bete ditzan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, urte bakoitzeko irailaren lehenengo hamabost egunen barruan, honako xehapen hauek jarriko dizkiote bere esku:
Igarotzen ari den ekonomia-urteko eta hurrengoko diruegitamuen dirueskuraketetarako eta gastutarako aintzin-asmoen egiterapena une hartan zertan dagoen.
Bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharrekotzat jotzen dituzten diruezarketei buruzko argipide-txosten zehatza, bakoitzean presaren zenbaterainokoa eta lehentasun-maila adieraziz.
Foru-Diputazioen iritziz Eusko Jaurlaritzak bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharko lituzkeen diruezarketei buruzko egitasmo zehatzen buzipenak, eta alderantziz.
Kontseiluak bere egitekoa behar bezala betetzeko bidezko eritzitako beste ezein argipide.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak aurreko 8garren zatian esandako xehapen edo agiritakoren bat urte bakoitzeko irailaren barruan ez hartzea gertatuz gero, hurrengo ekonomia -urterakoen haztaketa Kontseiluak berak egingo du, igarotzen ari den ekonomia-urterako diru-egitamua oinarritzat hartu, direneantxe neurtutako erkaketak egin, eta bidezko izan dedin zenbateko-aldakuntza eginez.
29garren Atala
Urte bakoitzeko urriaren lehenengo hamabost egutegi-egunen gehienerako epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Foru-Diputazioek Autonomia-Elkartearen diruegitamu gastutarako hurrengo ekonomia-urtean egin beharreko ekarketak xedatu eta horretzazko erabakia Eusko Legebiltzarrari bidaliko dio, atal bakarreko Lege-Egitasmo gisa, Kontseiluaren erizpena erantsiz.
Legebiltzarrak egitasmoa osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko du, inolako zuzenketa-eskerik egiterik ez dagoela.
Legebiltzarrak Egitasmoari uko egitea gertatuz gero, atzera Jaurlaritzari bidaliko dio, bere bat ez etortzearen zioak adieraziz, atzera itzultze hori egindako egunetik hasi eta hurrengo hamabost egunen barruan eta bat ez etortzea kontutan izanik, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluan bigarren eta behin-betiko Lege-Egitasmo bat egin dedin, eta hori onartzeko Legebiltzarrari bidaliko zaio.
Atal honen lehenengo zatian jarritako epearen barruan Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan iritzi-batasun batera iristerik ez badago, Legebiltzarrari horretzazko argipide-txostena bidaliko zaio, kontseilukideen jarreren zioak adieraziz.
Legebiltzarrak iritzi ezberdinen gai diren arazoak erabaki eta, bidebatez, eta hoietan bat etorritako alderdiak baldin badaude, hoiek osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko ditu, uko egitea gertatuz gero aurreko lehengo zatian hori gertatuz gerorako ohartemandakoa egiten dela.
Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, Kondaira-Lurraldeen ekarketetarako Eusko Legebiltzarrak esandako bideak eginda ontzat emandakoak sartuz egingo dituzte bakoitzak bere diruegitamuak.
Lege honen 22garren Atalaren lehenengoaren 6garren zatiak dioen Legea iadanik onartuta egotea gertatuz gero, Atal honen lehenengoan eta 2garrenean ohartemandakoa bete beharrik ez da izango, eta Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen Diruegitamuak Lege hori erabiltzetik atera daitezen ekarketak jarriaz egin ahal izango dira.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuen indarraldia luzatzeak, bere aldetik, Foru-Diputazioek azken ekonomia-urtean Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari egin behar zizkioten ekarketen lehengo zenbateko eta epe-muga eta guztizko indarraldia ere luzatzea ekarriko du eta, hori, Diruegitamu berriak onartu daitezenean hoietan dauden ekarketak indarrean jarri, eta hala egokituz gero batetik bestetarainoko aldeagatikako kontu-garbitasunak egitearen kaltetan gabe.
30garren Atala
Herri-Kontuen Euskal Epaitegia da euskal herri-alorraren ekonomia eta dirubidetza-ihardunari goait egiteko goreneko ihardutze-saila. Epaitegi hori Eusko Legebiltzarraren artezko menpekoa izan, eta horren esku-ematez ihardungo du, aginte-eremuz Autonomia-Elkartearen mugarte osoa hartzen duela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak iareitasun osoz eta lege-erapidetzari erabat atxikita ihardungo du, bertako kideek epailariek dituzten iareitasun eta aldaezin-eskubideak heurak dituztela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren agintepideei dagozkienetarako, honako hauek osatzen dute euskal herri-alorra:
Autonomia-Elkarteko orotariko eta erakundegoren-mailako Arduralaritzak, hala egokituz gero Gizartesegurantza ere barne dela.
Kondaira-Lurralde bakoitzeko Foru-Diputazioek.
Udal-Erakundeek.
Euskal Herri-Baltzuek.
Herri-diruen edo herri-diruagirien arduralaritza egin dezan beste ezein erakundek.
Bere goait-egitezko ihardunerako, eta bai aginte-alorrean dagozkionetarako ere, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak aurreko zatian aipatu diren Erakunde guztien laguntza eskatu ahal izango du eta, hoiek, eskatu ditzan xehapen, agiri, altzina eta argipide guztiak eman beharko dizkiote.
Hoien eskea dagokion Sail edo Bazkunaren bidez egin beharko da.
Bere goait-egitezko ihardunaren ondorioz, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak urtean-urteango argipide-txosten bat egin beharko du, Autonomia-Elkarteko Arduralaritzak eta Euskal herri-alorra osatzen duten gainontzeko erakunde guztiek ekonomia-urte hartan izandako diruegitamu, ondare eta diruzko eragiketa guztiekiko kontuak berebaitan daramatzala.
Argipide-txostena Eusko Jaurlaritzari eta Lurraldeetako Batzar Nagusiei bidaliko zaie, bakoitzarentzakoak berari dagokion saloa daramala, eta horren aldaki bat Jaurlaritzari eta dagokion Foru-Diputazioari ezagutaraziz.
Kontaduritza-erantzukizunarekiko epaiketa berenezko egitekoa du Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiarentzako diruizendapenak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetako horretarako Sail berezi baten sartuko dira.
Euskal Herriko Kontu-Epaikaritzak aztertutako kontuak Batzar Nagusietako Toki-Erakundeetako eta Legebiltzarreko kideei eskuratuko zaizkie.
Eusko Legebiltzarraren Lege batek sortaraziko du Herri-Kontuen Euskal Epaitegia, horren osatze-modua, erakuntza eta egitekoak araupetuz, eta bai horren goait-egitezko eta aginte-alorreko ihardunarentzako bermapideak eta bideak ere, horrek kontaduritza-erantzukizuna eskatzeko herri-arioaren araupeketa barne daramala.
Lehenengo Erabaki Gehigarria
Eusko Jaurlaritzako Estadistika-Artezkaritza, edo hala egokituz gero Estadistikaren alorrean Autonomia-Estatutoak aitortzen dituen agintepideak egiteratzeko sortarazi dedin erakundea arduratuko da Lege honetan agintzen direnak behar bezala bete ahal izateko beharrezko izan daitezen Estadistikazko oinarrizko xehapenak ematez.
Bigarren Erabaki Gehigarria
Foru-Diputazioek, legez dagokien Udalekiko dirubidetza-babesmena egiteratuz, Erresumako agizko lege-jaurpideak erabiliz legokiekeena baino apalagoa inola ere izango ez den eskuarte-maila bat bermatubeharko dute orohar Udal hoientzat, Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Foru-Diputazioek eskuarte hoiek heurek egoki deritzen irizpidez banatzeko duten ahalmenaren kaltetan gabe.
Toki-mailako diruezarketa eta antolapide-beharrei erantzuteko, Foru-Diputazioek, horretarako Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamuentzako eskuarte-izendapenak bere diru-egitamuetan egingo dituzte.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Foru-Erakundeetako Ogasuntzak Euskal Herriko Toki-Erakundeetakoenari bete-betean egokitu dakizkion:
Toki-Erakundeek eta bertako ihardutze-sailek eta erakundeek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak erabaki dezan eran, diruegitamu-bideari eta herri-kontaduritzari buruzkoan Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabilitakoei egokitutako irizpideak erabiliko dituzte.
Toki-Erakundeek itundu nahi ditzaten urtebete baino gehiagoko eperako maileguketak Kondaira-Lurraldeetakoei eta Autonomia-Elkartearen Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren baitango zorpide-politikari kidekatuko eta elkar-egokituko zaizkie.
Lehenengo Aldibaterako Erabakia
Kondaira-Lurraldeek agintepideak beretzakotzea, arduralaritzazko eragite-indarrari eta diruegitamu-ondorioei dagozkienetan, hurrengo zatiaren gai den Bitariko Batzordearen erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian eta dagokion Lurraldean iragarri daitezenaren baldintzapean egongo da.
Lege hau indarrean jarri eta gehienerako hilabeteko epearen barruan, hiru Bitariko Batzordeak eratuko dira, hoietako bakoitza Jaurlaritzaren eta dagokion Foru-Diputazioaren kopuru berdineko ordezkariz osatzen dela, Lege honetan Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien agintepideez erabat baliatzeko gizakizko eta gauzazko baliapideen eskuraketa egiteko.
Kondaira-Lurraldeei aitortutako zerbitzuei atxikitako Erresumako Herri-Arduralaritzako eta Erakundegoren-mailako Arduralaritzako karrerako, lanbidezko edo lan-akurapenezko herrilanariak, ihardutze eta aginte-egituraz Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, dena dela irabazita dauzkaten eskubideak aitortzen zaizkiela, Autonomia-Estatutoan eta irailaren 26ko 2339/1980 eta azaroaren 21eko 2545/1980 Errege-Dekretotan agintzen denez:
Eusko Jaurlaritzak akuratuta egon eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzen zaizkien zerbitzuei eratxikitako lanariak ere, era berean, Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, lanari hoiekiko eskubide eta eginbehar guztietan Foru-Diputazioek Jaurlaritzaritzaren ordezkotza hartzen dutela.
Bigarren Aldibaterako Erabakia
Estatutoa eta Lege hau egiteratuz agintepideak eta/edo zerbitzuak Autonomia-Elkarteari eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzea bukatu ondoren, eta nolanahi ere Lege hau indarrean jarri eta gehienezko hiru urteko epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak eskuarteen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Diputazioen arteko behin-betiko banakuntza-jaurpideen salo bat egingo du, batek eta besteek beretzat hartutako agintepideei direneantxe neurtuta darizkien beharren eretzean, eta Lege honen 22garren Atalean jarritako oinarri-irizpide guztien eta bakoitzaren arauera.
Hirugarren Aldibaterako Erabakia
Lege honen 14.3 Atalean agintzen dena, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalean agintzen denez, Eusko Legebiltzarrak Kondaira-Lurraldeen arteko "erakidetzari, zergalaritza-egokiketari eta lankidetasunari" buruz eman dezan Legeak berariz zehaztu dezan egunaz gero izango da erabilgarri.
Lege hau argitaratu eta aurreko zatian esan den Legebiltzarraren Legea indarrean jarri dedin artean, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeen arteko erakidetasun hobe bat ekarri dezaten erabaki guztiak hartuko ditu, bakoitzean horretarako gaitasunaren jabe izan daitezen Foruzko lhardutze-Sailek gero hoiek ontzat ematearen kaltetan gabe.
Azken Erabakietako Lehenengoa
Lege honen ondorioz eta Autonomia-Estatutoaren 43garren Atalean agintzen denez Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien zerbitzu eta agintepideei eratxikitako ogasun eta eskubideen jabegoa edo baliapena hoiei eskuratu diezaieneko eskua ematen zaio Jaurlaritzari.
Erabaki honetan agintzen denez eskuratutako ogasun eta eskubideekiko arduralaritza, iraunaraztea eta aldezpena Euskal Herriko Ondare-Legean ohartematen denaren arauera egiteratuko dira.
Azken Erabakietako Bigarrena
Lege hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu dedin egunean bertan jarriko da indarrean.
Zioen adierazpena
Euskadiren politikazko egituraketa dugu Autonomia-Estatutoa legegintza-bidez egiteratzearen alderdirik garrantzitsuenetako bat horrek, bere aldetik, politika eta arduralaritza-erakuntza berria eta Kondaira-Lurraldeen Lege-Jaurpide berezien eta agintepideen aitorpena elkarri egokitu beharra dakarrela.
Horretarako, eta hori du hain zuzen funtsezko helburu oraingo Lege honek, Kondaira-Eskubideekiko begirunea eta mende askotako Burujabetza Nahaia elkarri lotzea ezinbestekoa gertatzen da.
Alde batetik, Autonomia-Estatutoak, bateango burujabetza-erakunde batzuk sortaraziz, eta hoien artean, bereziki, politikaren eta erakundeen aldetik duen lehentasunak Legezko ezein Erresumatan Legeak duen nagusitasunaren, eta politikaz Euskal Herriaren nahaiaren adierazgarri den Legebiltzarra sortaraziz, Erakundegoren-mailako egitura berri bat eman dio Euskadiri.
Bestalde, orainaldia antolatzea, Euskadi gaurregun jaurri ahal izatea bermatzea, 1839garrenerarte zegoen ihardutze-erapidetzari eta 1878garreneko lehenengo Ekonomia-Itunetikako berarizko antolakuntzari eustearekin batean egin ezinezkoa da. Kondairarekiko begirunea eta Kondaira norberetzakotzea, Kondaira-goaiaren barruan eta unean-uneangotuz egin behar da. Industria-iraultza, hiritartze-bidea; politika-bizitzaren korapilotsua, ekonomia-iharduna arra-zoizkotu beharra, horra hor aldakuntza nabarmen izan eta Kondaira-egoera berria dakarten aldaketa nabarmenak hori, bestalde, Kondaira-Lurraldeen berenezko Lege-jaurpideei egokitu behar zaiela. Bi behar hoien arteko egokitasuna eta oreka lortzea du xede oraingo Lege honek.
Honela, Lehenengo Idazpuruak Bateango Erakundeen (Lehenengo Atalburua) eta Kondaira-Lurraldeek bere duten agintepide-maila araupetzea du helburu.
Horretan, Legebiltzarraren nagusitasuna nabarmentzen da, Autonomia-Elkartean Lege-mailako manuak onartzeko gaitasunaren jabe den Erakundegoren bakarra denaren aitorpena egiten zaionean, nagusitasun hori nahitaezko lege-mailaren eta manuen maila finkatzearen arauerako oinarri-irizpideak jartzerakoan garbi adierazita gelditzen dela.
Estatutoak bere 25.1 eta 37.3 Ataletan Kondaira-Lurraldeen onetan legegintza-ahalmen horri jartzen dizkion mugak ere Legean agertzen dira, eta Estatutoan Foru-Tradiziozkotzat berariz aitortutako gaiei buruzkoak dira. Bainan bakarreango agintepeko gaiak direla ta Legebiltzarraren legepekoak ez diren aginte-alorrak egote horrek ez du Legezko Erresuma izatearen ondorio den erakundegoren-mailako arta egiteko ahalmena baztertzen.
Bestalde, lehenengo Idazpuruak, Lege bereko beste manu batzukin lotuta, argi eta garbi adierazten du Autonomia-Elkarteko funtsezko agintea Bateango Erakundeek duteneko oinarri-irizpidea.
Lehenengo Idazpuruak, bukatzeko, Kondaira-Lurraldeen agintepideak esandako oinarri-irizpide hoiei atxikiz araupetzen ditu. Horregatik, eta "nolanahi ere" dagozkien agintepideak sendetsiz bat, oraingo Lege honek geroan sortu daitezkeen egoera berriei egokitu ahal izatea ohartematen du, batetik Estatutoa egiteratu eta horren ondorioz Autonomia-Elkarteak agintepide berriak egiteratzearen, eta bestetik herritarrei zerbitzu hobea egiteko aholkagarri gertatu eta agian izan daitekeen agintepide-birbanaketa baten ondorioz gai berriak eskuratu ahal izateko edo hoietarako eskua emateko lege-bideak jarriaz. Honela, gure Herriaren gizarte, ekonomia eta politikaren aldetikako bilakakuntzaren beraren indarrezko ikusmolde egokikaitzik eta zurrunik eza bermatzen da.
Bigarren Idazpuruak Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Kondaira-Lurraldeetako Herriogasuntzak antolatzen ditu, bere bigarren Atalburua hoien arteko eskuarte-banakuntza arapetzekoa dela.
Ondoren, Dirubideen Euskal Kontseilua sortarazten da, horren egitekoetan Kondaira-Lurraldeek Herriogasuntza Nagusiari eman beharreko eskuarteen eta eginbeharreko ekarketen banakuntza lehen esandako oinarri-irizpideen arauera zehaztekoa nabarmentzen dela.
Azkenean, Euskal Herri-Alorreko ekonomia eta dirubidetza-ihardunari arta egiteko goreneko ihardutze-erakunde izango den Herri-Kontuen-Euskal Epaitegia Legebiltzarraren Legez sortaraztea ohartematen da.
Lehenengo Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen agintepideen banakuntza, hoien jabegoari eta egiterapenari dagokienetan, Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan ohartemandakoaren arauera, Lege honen bidez araupetuko da.
Bakoitzeko Batzar Nagusiak eta Foru-Diputazioak dira, bere kondairatikako tradizioaren arauera, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeak.
2garren Atala
Euskal Herri Osorako Erakundeen eta bertako Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Erakundeen arteko harremanak elkarkidetasunezko eta elkar laguntzazko sortarauetan oinarrituko dira.
Bakoitzari dagozkion agintepideen egiterapenean, Euskal Herriko Arduralaritzek eginkortasunezko eta elkarkidetasunezko sortarauen arauera jokatuko dute.
3garren Atala
Autonomia-Elkarteak, Euskal Herriko Udalek heuren berenezko zuduen eraentzarako eta heuren eskuarteak kudeatzeko duten burujabetasuna aitortzen eta bermatzen du.
4garren Atala
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek ezingo dute, ahalmenak eta agintepideak aitortzerakoan, Kondaira-Lurraldeen arteko inolako bereizkeriarik egin.
5garren Atala
Bakoitzari dagozkion agintepideen eremuan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazio bakoitzak, eta hoiek bere artean, zerbitzu-egitezko ituneak egin ahal izango dituzte.
Jaurlaritzak Foru-Diputazio batekin edo batzurekin izenpetu ditzan zerbitzu-egitezko itunetarako, Hari buruzkoan, Jaurlaritza-Legearen 18.e) atalean ohartemandako legebiltzar-zaingoa izango delako bermeak izango du indarra.
Foru-Diputazioek, Euskal Herri Osorako Erakundeen agintepide eta ahalmenen kaltetan gabe, elkarren artean egin ditzaten ituneen berri Eusko Jaurlaritzari emango zaio.
Lehenengo Atalburua.- Euskal Herri Osorako Erakundeen Agintepideak
6garren Atala
Autonomia-Estatutoaren arauera; Autonomia-Elkarteari dagozkionak izanik, Estatuto horretan, Lege honetan edo gerokoren baten Kondaira-Lurraldeetako Foruzko Ihardutze-Sailei aitortu edo izendatu ez dakizkien gai guztiekiko legegintza eta egiterapena Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagokien agintepide da.
Beti ere, Lege-mailako arauak emateko ahalmena Legebiltzarrari bakar-bakarrik dagokio.
Bigarren Atalburua.- Kondaira-Lurraldeen Agintepideez
7garren Atala
Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, bakoitzaren berarizko lege-jaurpideen arauera erabiliko duten bakarreango agintepidea izango dute honako gai hauetan:
Bere Foruzko Ihardutze-Erakundeen erakuntza, jaurpideak eta iharduna.
Udal eta maila apalagoko Toki-erakundeetako hauteskunde-jaurpideak.
Udal-barrutien eta udalez gainetikakoen mugapena, Kondaira-Lurraldeez gaindikakoak izan ez daitezela.
Bere Diruegitamuak eta Kontuak gertatzea eta ontzat ematea, eta bai mailegu eta dirubidetza-eragiketak ere, Lege honen II Idazpuruari darizkion modutan.
Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamua idaztea eta ontzat ematea. Toki-Erakundeekiko teknikazko laguntza eta aholkularitza.
Autonomia-Estatutoaren 41garren Atalak esaten dituenak eta, orohar, Ekonomia-Itunearen Legeak edo zergalaritza-alorreko beste arau edo manuren batzuk emanda izan ditzaten guztiak.
Probintzia eta udal-jabetzapeko ogasunentzako jaurpideak, ogasun hoiek herri-baliapidetarakoak, ondarezkoak, Udalak berak ez bestek erabiltzekoak nahiz udalkideek erabiltzekoak izan.
Errepide eta bideekiko egitamuketa, egitasmoak, egitea, hoiei eustea, aldatzea, hoien dirubideak, erabilpena eta ustiaketa.
Autonomia-Elkarteko errepide-sareen arteko behar bezalako egokitasuna bermatzeko, Kondaira-Lurraldeek, bere bidesaretan, Euskal Herri Osorako Erakundeek onartutako Orotariko Errepide-Egitamuan jarri daitezen teknikazko eta bide-seinaleentzako arauak jarriko dituzte indarrean, eta Erresumako Errepide-sarearen jarraipen izan edo elkarteaz besteko bese Herri-Erakundeenei edo Kondaira-Lurraldeetakoei heurei atxiki dakizkienetan berriz, esandako Orotariko Errepide-Egitamu horretan jarri daitezen aintzin-neurriak, helburuak, lehentasunak eta hobekuntzak egingo dituzte gutxienez.
Autonomia-Elkartearen, Erresumaren, Elkarteaz besteko beste Herri-Erakunde batzuen edo Kondaira-Lurraldeen egitamuetako taiuketetan Kondaira-Lurraldeak edo hoien mugakideak har ditzaten elkartzepide berriak egitea oharteman dedinean, egitamu hoiek bakoitzaren ahalmen eta agintepideen arauera elkarri egokituko zaizkio.
Hori guzti hori, Autonomia-Estatutoaren 10.34 Atalean agintzen denaren kaltetan gabe.
Mendiak, oihan-ustiaketa eta zerbitzuak, abereentzako bideak eta alaguneak, Autonomia-Estatutoaren 10.8 atalak dioenez; oihan zaintza eta nekazaritza eta oihan-lurrei bere onean eustea eta hobetzea.
Herri-lanak egiteak beste lurralde historiko batzuei eragiten ez badie edo Eusko Jaurlaritzak ez baditu interes orokorrekotzat jo.
Aurrekoa gorabehera, Euskal Autonomia Erkidegoaren interes orokorrekotzat joko dira Eusko Legebiltzararraren Uraren Legeak definitzen dituen obra hidraulikoak. Uraren Euskal Agentziari dagokio interes orokorrekotzat jo diren obra hidraulikoak proiektatzea, egitea eta kudeatzea; baita lege honek ematen dion beste edozein eginkizun betetzea ere, obra horiek direla-eta.
Ospea eta tradizioa direla edo Foru-Diputazio bakoitzaren menpeko diren Foral, Miņoe eta Mikelete-Indar edo Sailen jaurpideak, Eusko Jaurlaritzari Autonomiazko Ertzaintzaren goren-agintari denez dagozkion eskubideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldearen jabetzapeko Agiri-gordetegi, Liburutegi, eta Arte Ederrei eta Eskulangintzari datxezkien Erakustetxe eta Erakundeak.
Kondaira-Lurraldearentzat interesgarritasuna izan dezaten kultura-sailak sortaraztea eta hoiei eustea.
Kondaira-Lurraldeei dagokie Bateango Erakundeek emandako honako gai hauek osabideratu eta egipideratzea:
Landare-osasuna; nekazaritza erreformatu eta garatzea; nekazaritza zabaldu, sustatu eta gaitzea; mahasgintza eta ardogintza; landareak ekoiztea, haziak eta mintegi-landareak izan ezik.
Arlo honetan, Uraren Euskal Agentziari dagokio Erkidegoko Uraren Legeak ur-horniketa, saneamendu, arazketa eta ureztatze gaietan ematen dizkion eginkizunak betetzea; baita ureztatzearen araubide juridikoa arautuko duen dekretua Eusko Jaurlaritzari proposatzea ere, legeak ezartzen duen gutxieneko edukia jasota.
Abere-ustiaketa eta osasunketa.
Ur gozotako arrainez eta ehizaz baliatzeko jaurpideak.
Ur kontinental publikoen eta horien berezko ibilguen, ur-bazterren eta zortasunen zaintza. Eusko Legebiltzarraren Uraren Legeak arautzen duenaren arabera egingo da zaintza hori.
Kondairazko, Artezko, Monumentozko eta Arkeolojiazko Ondareari bere onean eustea, hori hobetzea, birregokitzea edo, hala behar izanez gero, bilaketak egitea.
Kirolaren suztapena. Eskola-kirolentzako eta guztien kirolarentzako egitarauak.
Honako gai hauetan, Bateango Erakundeen legebideak bere mugartean egiteratzea dagokie Kondaira-Lurraldeei:
Gizarte-sorozpidetza, Euskal Herri Osorako Erakundeek artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Elkarte-hazkuntza, emakumea. Haurrekiko, gazteekiko, zahartzaroarekiko, atseden eta egurasketarekiko politika, Euskal Herri Osoaren Erakundeek alor hoietan artez ihardutzearen kaltetan gabe.
Babespeko berezko tokiei buruzko Arduralaritza.
Suteen aurkako zaingoa.
Goragoko maila duen planeamenduko xedapenak garatzeko xedez burutu eta xedapen horiek hartzen duten eremuaren barruan, Kondaira-Lurraldeei dagokie lurraldea eta hirigintza antolatzeko instrumentuei buruzko iniziatibak izan, horiek idatzi, burutu, kudeatu, fiskalizatu, informatu eta onartzeko ahalmena, hirigintza arloari dagozkionetan. Eta hori, beste izaiki publiko eta hirigintza-organu batzuek legez izan ditzaten eskuduntzen kaltetan gabe.
Lurraldea antolatzeko instrumentuetan jasotzen diren xedapenak joko dira goragoko maila duten planeamendutzat. Instrumentu horiek onartu arte, Euskal Autonomi Elkartea Antolatzeko Batzordeak eman ditzan irizpideek beteko dute egiteko hori, honako alde hauei dagozkienetan:
etxebizitza, industri eta zerbitzu eremuen garapena zenbatzea
azpiegiturak, ekipamenduak, errekurtso naturalak, ihardunak eta arloak, horien antolaketa, ekintza horien xedea kontutan hartuta, Kondaira-Lurraldeen eskuduntzapekoa izan ez dadin kasuetan.
Ondorioz, honako hau dagokie Kondaira-Lurraldeei: hirigintza antolatzeko instrumentu guztiei onarpena ematea hain zuzen. Ez dira horretan sartzen lurraldea edo hirigintza antolatzeko instrumentuak garatzen dituzten eta Euskal Autonomi Osorako diren Instituzioei izendatutako eskuduntza sektorialak burutzeko landutako plan bereziak.
Halaber, etxebizitzatarako hiri-lurretan jarri daitezkeen Ekintza Nekagarri, Osasunkaitz, Kaltegarri edo Arriskugarrien zermugapenerako, hoientzako onbideratze-neurriak emateko, ikuskaritzarako eta zigortzeko ahalmena, Kondaira-Lurralde edo Elkarteaz besteko Herri-Izaiki bakar bat baino hartu ez dezatenaren baldintzapean, eta Legeak Udal-Erakundeei ematen dizkien agintepideen kaltetan gabe.
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepidetzat izendatutako gaitan Erresumaren oinarrizko legegintzaren araupidetza-hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei heurei dagokie.
8garren Atala
Kondaira-Lurraldeen bakarreango agintepide izan daitezen gaietan, honako aginte hauek dagozkie Kondaira-Lurraldeei:
Araupidetza, Foru-Erakundeek emandako araupideak beste edozeinekiko lehentasunez erabiliz. Autonomia-Estatutoaren Zazpigarren Aldibaterako Erabakian aipatzen diren edo, hala gertatutz gero, Eusko Legebiltzarraren legeetako araupideen ordezkaketa, Batzorde Nagusien Foru-Araupideen bidez egingo da.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Arauen bidezko hedapena eta egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, honako aginte hauek dituzte:
Bateango Erakundeek emandako arauen araupidezko egiterapenerakoa, Foru-Erakundeek emandako arau hoietan beroietan esaten denaren aurka jokatzerik izango ez dutela.
Araudigintza.
Arduralaritza, ikuskaritza barne.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Egiterapena Kondaira-Lurraldeei dagokieneko gaitan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere legeen hedapenerako eman ditzaten orohartzezko erabakien arauera egiteratuko dituzten honako aginte hauek izango dituzte:
Araudigintza, heuren berenezko zerbitzuak antolatzeko xedez.
Arduralaritza, ikuskaketa barne dela.
Arduralaritza-bideango Birrazterketa.
Kondaira-Lurraldeek, bere aginte eta ahalmen guztien dirubidetarako eta hoiek egiteratzeko, diruegitamu-gaitasun osoa izango dute, Lege honetan ohartemandako neurritan.
Foru-Erakundeei dagozkien aginte eta ahalmen guztiak bakoitzak bere duen eta bakoitzari dagokion lurraldeari buruzkoak direla ulertzen da, bakoitzaren eginkortasunaren kaltetan gabe, Ekonomia-Itunean ohartemandakoetarako, Kondaira-Lurraldeek emandako araupideak izan ahal izango dituztela.
9garren Atala
Foru-Diputazioek, Lege honetan heurei aitortutako egiteko eta agintepidetarako izan eta Autonomia-Elkartearen Estadistika-Egitamuan sartu gabeko estadistikak egin ahal izango dituzte, Autonomia-Elkartearen legepidetan jarri daitezen arauak beteaz.
Halaber, Elkarte Osorako interesgarri izan daitezen estadistikak barne izango dituen Autonomia-Elkarteko Estadistika-Egitamua gertatzen bere iritzia emanez eskuhartu, eta bakoitzak bere lurraldean egitamu horren barruko estadistikak, Egitamuak berak edo hori eginbideratzeko urtekako estadistika-egitasmoek jarri ditzaten modutan egiteratzea bere gain hartuko dute.
10garren Atala
Errepidetatikako Ibilgailuzko Garraioen alorreango Legegintza, Arauen bidezko Egiterapena, Goren-ikuskaritza, Egitamugintza eta Antolakidetza Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkie. Kondaira-Lurraldeek, bere mugartean, eta indarrean dauden Erresumarekingo Ituneen arauera, Arabak orain dituen ahalmenak heurak eta nolako berdinez erabiliko dituzte. Hirugarren Atalburua.- Berarizko Erabakiak
11garren Atala
7garren ataleko c) lerroaldian esaten denez Kondaira-Lurraldeei dagozkien Eusko Jaurlaritzaren egiterapen-ekintzapideekiko goren-ikuskaritza, baita ahalmen hori Lege honetan berariz aitortzen denetan ere, Eusko Legebiltzarraren Lege batek araupetuko du.
12garren Atala
Autonomia-Elkarteak, bere Legebiltzarraren Lege baten bidez eta Lege horrek jarri ditzan modu eta neurritan, Lege honek ematen ez dizkien agintepideak Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei eskuratu edo utzi ahal izango dizkie.
13garren Atala
Eusko Jaurlaritzak, bere arioz edo Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek eskatuta, Foru-Diputazioen ardurapeko diren zerbitzuen-eraentza eta arreta, dagokion Dekretoz zehaztuko den eremuz eta indarraldiz, hoiei utzi ahal izango dizkie.
Dena dela, Jaurlaritzak honako ahalmen hauek beretzat gordeko ditu:
Egiterapen-Arauak ematekoa.
Artezpideak zehaztekoa eta eraentza-egitarauak gertatzekoa.
Eraentzari buruzko argipideak jasotzekoa, eta ikusitako akatsak zuzentzeko eskeak egitekoa.
14garren Atala
Euskal Herriko Autonomia-Elkartea eta hori osatzen duten Kondaira-Lurraldeetako bakoitza, bere agintepideak Autonomia-Estatutoaren, Lege honek dakartzan erabakien, eta hoiekin erabilgarri izan daitezen gainontzeko legeen eremuaren barruan egiteratzeko dirubidez eta diruegitamuz burujabe izango dira.
Kondaira-Lurraldeen eta hoietako herri-alorraren dirubidetza-iharduna Euskal Herriko-Herriogasuntza Nagusiarenarekin egokituta egingo da.
Eusko Legebiltzarrak, gero, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalak agintzen duenaren babespean Kondaira-Lurraldeen arteko zerga-antolakideketarako, erakideketarako eta elkar-lanerako arauak ematearen kaltetan gabe, Ekonomia-Ituneak aitortzen dien araugintza-ahalmenaz baliatuz horretarako gaitasuna duten Foru-Erakundeek har ditzaten erabakiek zergapide berezien funtsezko alderdiak berdintasun-arauz araupetuko dituzte.
15garren Atala
Autonomia-Elkarteak eta bertako Kondaira-Lurraldeek, bakoitzak bere herri-iharduneko diru-eskuraketa eta gastu guztiak barne izan ditzaten bere Diruegitamuak gertatuko eta onartuko dituzte urtero.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuak Jaurlaritzak egin eta Eusko Legebiltzarrak onartuko ditu. Kondaira-Lurralde bakoitzekoak bertako Foru-Diputazioak egin eta Batzar Nagusiek ontzat emango dituzte.
Foru-Diputazioek, eta bai hoietako lhardutze-sail eta Erakundeek ere, horren eratze-modua eta egitekoak Lege honetan jartzen direneko Herri-Dirubidetzen Euskal Kontseiluak jarri ditzan modutan, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabiltzen dituztenen kideko irizpideak erabiliko dituzte diruegitamu-biderapenaren eta herri-kontaduritzaren alorrean, argipidetarakoeuskal herri-alor osoa bateratzeko xedez.
16garren Atala
Kondaira-Lurraldeek, heurek bere gain hartu gabeko Euskal Herri Osoko zorpide guztiei erantzuteko laguntza emango dute; horretarako, Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauerako ekarketak egingo dizkiote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari.
17garren Atala.- Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei dagozkien agintepideak behar bezala egiteratzeko eta hoietarako dirubidetarako, Lege honen ondoriotarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango ditu:
Agizko Dirueskuraketak
Foru-Diputazioek Lege honetan agindutakoaren arauera egin ditzaten, diruekarketak.
Eusko Legebiltzarrak jarri ditzan Autonomia-Elkartearen berenezko zergapidetatikakoak, eta bai Legebiltzarrak itunepeko zergei jarri diezaizkiekeen gehigarritatikakoak ere.
Bateango Erakundeen herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako, bere agintepeko zerbitzuak egiteagatikako, edo norbanakoei doazkienak edo hoien onerakoak izan daitezen ekintzapideegatikako laguntzak.
Hala egokituz gero, Autonomia-Eikarteak herri-lanak egin izanaren edo herri-zerbitzuak jarri edo gehitu izanaren ondorioz jarri daitezen berarizko zergak.
Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek bere agintepideen eremuan jarritako isunak edo zigorrak.
Lurraldearteko Ordezkaketa-Baltzatikako eskuraketak, eta Erresumako Guztizko Diruegitamuen eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango diru-izendapenak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko dirueskuraketak.
Konstituzioa eta Autonomia-Estatutoan agindutakoaren ondorioz jarri daitekeen beste ezein dirueskuraketa.
Berarizko dirueskuraketak
Gauzetango ezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntzak.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
Autonomia-Estatutoaren Aldibaterako Erabakietako Boskarrenak agintzen duena egiteratuz Eusko Jaurlaritzak Erresumako Gizartesegurantzarekin egin ditzan Ituneetatikako dirueskuraketak, Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan bere berarizko zertarakoen dirubideei eratxikiko zaizkie.
18garren Atala.- Foru-Ogasuntzak
Bere Foru-Erakundeei dagozkien agintepide guztien behar bezalako egiterapenerako eta diru bidetarako, Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeek, Lege honen ondorioetarako, honela sailkatzen diren eskuarte-iturri hauek izango dituzte:
Agizko dirueskuraketak:
Ekonomia-Itunearen ondorioz Kondaira-Lurraldeek lortu ditzaten zerga eta zergalaritza-ariel guztien etekina.
Kondaira-Lurraldeen Herri-jabetzapeko ogasunez baliatzeagatikako eta bere agintepeko zerbitzuez baliatu izanagatikako edo norbanakoei doazkien edo hoien onetangoak izan daitezen ekintzapideegatikako arielak.
Toki-Erakundeen berenezko zerga izan eta Foru-Diputazioek lakatu ditzatenetatikako irabaziak, eta Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Lurralde bakoitzeko Toki-Erakundeei dagozkien zerga-eskuraketetango partzuer-zatiak, hori guzti hori Lege honen 22.1.7garren Atalean ohartematen den diru-eskuraketa hoien zertarakoaren kaltetan gabe.
Aurreko a), b) eta c) zatietan esandako zergapideei erantsitako edo erantsiko zaizkien gehigarri, petxa, eta beste probintzia-eskuartetatikako irabaziak.
Bere ondaretikako irabaziak eta norbanako-alorreko Legepeko dirueskuraketak.
Erresumaren Guztizko Diruegitamuen, Euskal Herriko Autonomia-Elkartearenaren eta beste Herri-Izaiki batzuenen pentzutango eskuraketak eta beste dirueskuraketa batzuk.
Konstituzioan eta Autonomia-Estatutoan agindutakoen ondorioz sortarazi daitezkeen beste dirueskuraketa guztiak.
Berarizko dirueskuraketak:
Gauzetango diruezarketak inorentzakotzea.
Dirubidetza-ogasunen balio-aldakuntza.
Zorpetzetikako dirueskuraketak, eta dirubidetza-zorpideen gainontzeko balio-aldakuntzak.
19garren Atala
Lege honen ondoriotarako diruegitamu-alorrean horrela zermugatzen direnak joko dira "agizko eragiketegatikako gastutzat" eta "domu-erakiketegatikako gastutzat".
Bigarren Atalburua.- Diru-eskuarteen Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen arteko banakuntza
20garren Atala
Aurreko 18garren Atalaren lehenengo zatiaren: a) txatalaren gai diren Ekonomia-Itunearen eraentzatikako dirueskuraketak, Erresumari ordaindu beharreko kupoa kendu ondoren, Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Ogasuntzen artean banatuko dira, azken hauek lehenengoari egin beharreko ekarketak Lege honetan jarritako arauen ariora zehazten direla.
Ekonomia-urte bakoitzean itunepeko zergalaritza-dirueskuraketegatik sortutako Foru-Diputazioen aldeko zorrak, urteoro, eta Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak egindako balio-haztaketaren arauera dagozkien zenbatekoz, Ekonomia-Itunearen noraentzatikako irabazitzat joko dira.
17garren eta 18garren Ataletan aipatutako Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Ogasuntzen gainontzeko agizko eta berarizko dirueskuraketak ez dira Lege honek dakartzan banakuntza-arauen menpe egongo, eta dagozkienHerri-Ogasuntzek aukeran erabiltzeko eskuartetzat joko dira, dagozkien zerbitzu eta agintepidetarako dirubideei eratxikita egongo direnarren.
21garren Atala
20garren Atalaren lehenengo zatian esandako diru-eskuarteak, Bateango Erakundeen eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeen agintepeko zerbitzuen arauzko ihardunerako beharrezko izan daitezen "agizko eragiketen" gastuen dirubidetarako erabiliko dira, Lege honetan jarritako arauen ariora, eta bai "domu-eragiketegatikako" gastutarako ere.
22garren Atala
Foru-Diputazioek egin beharreko ekarketen zehaztapena honako oinarri-irizpide hauen arauera egingo da:
Zergalaritza-eginahala, udalek artez lakatzen dituztenak barne, zergapide guztietatik bildutakoaren eta urte bereko irabazien arteko heinaren ispilu izango da.
Jaurlaritzak, lehen esandako eta Herri Dirubideen Euskal Kontseiluak ontzat emandako araupidetza barne izan dezan Lege-Egitasmoa bidaliko dio Legebiltzarrari, horren onarpen-eske. Egitasmo hori Atal bakarreko Lege gisakoa izango da, eta Lege honen 29garren Atalean ohartemandako jaurpideez heurez baliatuz onartuko da.
23garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeek Euskal Herriko diruegitamuetako gastutarako ekarri beharrekoa zehaztu ondoren Autonomia-Elkarteak, Erresumagandik, Kondaira-Lurraldeek bere Kupoen bidez eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalak dioenez hoiei eusteko laguntza ematen ari direneko agintepide eta/edo zerbitzu berriak eskuratzea gertatuz gero, Foru-Diputazioek Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari urte horretan egin beharreko ekarketak Erresumarentzako bere Kupoak gutxitu daitezena hainbestetxe gehituko dira.
Aginte-eskuraketa egiteratu dedin ekonomia-urtearen hurrengotarako Kontseiluak, Jaurlaritzak emandako erizpena ikusi ondoren, agintepide eta/edo zerbitzu hori egiteratzeak dakartzan agizko eta domuzko eragiketetatikako gastuei erantzuteko beharrezko eritzitako diru-eskuarteak izendatuko dizkio agintepide eta/edo zerbitzu horrekiko jaurgodun berriari.
Alderantzizkoa gertatuz gero, ekarketak zehaztu zirenean Autonomia-Elkarteak hartuta zeuzkan agintepide eta/edo zerbitzuak berriz Erresumari itzuli eta hark uztea alegia, Kondaira-Lurralde bakoitzaren ekarketak atzera itzultze horren ondorioz Erresumarentzako bere Kupoa gehitu dedina hainbestetxe gutxituko dira.
Lege honetan ohartemandakoaren arauera, eta aginte-eskuraketa egiteratu dedin urteko Autonomia-Elkartearen Guztizko Diruegitamuak onartu ondoren erabakita egin daitezen Autonomia-Elkarteagandik Kondaira-Lurraldeentzako agintepide eta/edo zerbitzu hoiek hartzen dituzten Foru-Diputazioek urte horretan egin beharreko ekarketak gutxitzea ekarriko dute; gutxitze hori, Guztizko Diruegitamuetan dagokion Foru-Diputazioarentzat izendatuta egon eta eskuraketa egiteratzen den egunean oraindik erabilkizun egon dedin zatia hainbatekoa izango da, eskuratutako agintepidea eta/edo zerbitzua egiteratzeari darizkion eta diruegitamuetan sartuta eta oraindik bildu gabe dauden arielak eta gainontzeko irabazpideak kendu ondoren.
Lurraldeka sailkatu gabeko diruegitamu-izendapenak izan daitezenean, Foru-Diputazio bakoitzari dagokion zatia eskuratutako zerbitzu horri eusteko izendatu zitzaiona ateratzeko erabilitako eratxikitze-biderkaria bera erabiliz zehaztuko da.
Aurreko zatian jarritako modu berean egingo da, baina alderantziz noski, agintepide eta/edo zerbitzuak eskuratzea Kondaira-Lurraldeek Autonomia-Elkarteari egitea gertatuz gero.
Atal honen aurreko zatietan esandako agintepide eta/edo zerbitzu-eskuraketen ondorioz Foru-Diputazioen Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusirako ekarketetan gertatu dedin gehikuntza edo beherapena, eskuraketak egiteko unean epe-egunaren zain egon daitezen ekarketak ordaintzeko Lege honen 25karren Atalak jartzen dituen zatien artean banatuko dira, heinean.
24garren Atala
Aurreko Ataletan agindutakoaren arauera Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei eta Kondaira-Lurraldeetako Foru-Erakundeei izendatutako gastu-zenbatekoak, Lege honen 20garren Atalean adimugatzen den bateango dirubidetza-ahalmena banatzeko izango dira erabilgarri, eta ez beste ezertarako; beraz, dirubidetza-ahalmen horretzaz eta bakoitza bere berarizko irabazpideez baliatuz, batek nahiz bestek bere berenezko diruegitamu-politika egin, eta bere diruezarketen zenbatekoa eta bere ardurapeko herri-zerbitzuen mailak nahi bezala erabaki ahal izango dituzte, egoki deritzen eskuarte-birbanakuntza eginez, Atal honen hurrengo zatietan agintzen denaren kaltetan gabe.
Horrekiko egiteratze-ahalmena Foru-Erakundeena deneko zerbitzuren baten egin beharreko herri-diruezarketen egitamuketa egiteko ahalmena Bateango Erakundeei dagokienetan, Foru-Erakundeek diruezarketekiko bere jokabideak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan egon daitezen artezpide eta egitarauei egokitu beharko dizkiete, bere eraentza-ihardunaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emanez, horrek Eusko Legebiltzarrari eraman diezazkion.
Foru-Erakundeek Lege honen 12garren Atalean agindutakoaren arauera beretzakotutako agintepideak izan daitezenean, hoientzako dirubidetza eta diruegitamu-jaurpideak dagozkien eskuraketa eta eskuemate-Legetako bakoitzean agindu dedinari atxikiko zaizkio.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetan baldintzapeko dirueskuraketak egon daitezke, Foru-Diputazioei hoiekiko agintepideen jabegoa Jaurlaritzari dagokioneko diru-ezarketa eta zerbitzuen egiterapenerako dirubideak emateko. Diru-eskuarte hoiek nola erabiltzen direnaren kontuak urteoro Jaurlaritzari emango zaizkio, erabaki dedin eran, horrek, Eusko Legebiltzarrari eraman diezaizkion.
Halaber, agintepideen jabegoa Foru-Diputazioei dagokien gaietan Bateango Herri-diruezarketak egiteko hoiek eta Eusko Jaurlaritzak hitzarmenak egin ditzatenean ere aurreko zatian esandakoa egingo da. Hori ez da behin-behingotan baino egingo, bere haundia, Euskal Herri osorako interesgarritasuna edo Kondaira-Lurralde bat baino gehiago hartzen dutela eta, Eusko Jaurlaritzak hoietarako dirubideak egiten bere laguntza ematea beharrezko gertatu dedineko diruezarketetarako. Hitzarmen hoiek sendetsi baino lehen, Herri-Dirubideen, Euskal Kontseiluak bere arauzko erizpena eman beharko du, eta hitzarmen hoiek Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Herriogasun eta Diruegitamu-Batzordeari ezagutaraziko zaizkio.
25garren Atala
Aurreko 16garren Atalean agindutakoaren arauera Kondaira-Lurraldeek Euskal Herri osoaren zorpideen dirubidetarako egin beharreko ekarketak sei zati berdinetan ordainduko dira, urte bakoitzeko otsailaren, jorrailaren, ekainaren, uztailaren, urriaren eta azaroaren lehenengo hamabost egunetan.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak diruzko aintzin-eskuraketak eskatu ahal izango dizkie Foru-Diputazioei, bere agintepideen diru-bidetarako hoiengandik hartu behar dituen dirueskuarteen pentzutan. Aintzin-ordainketa, hoiek, Euskal Herriko Guztizko Diru-egitamuak egiteratzerakoango ordainketa eta dirueskuraketen epe-egunen arteko aldearen ondorioz sortu daitezkeen hutsaldiak betetzea izango dute xede. Aintzin-eskuraketa hoiek dagokien epe-egunean atzera itzuli beharko dira eta, nolanahi ere, eskatu direneko diruegitamu-urtea bukatzerakoan. Zio berdinarekin, Foru-Diputazioek, egin behar dizkioten ekarketen ordainketa atzeratzeko eskeaegin ahal izango diote Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari, Atal honen 1) zatian esaten denez.
Aurreko zatian esandako aintzin-ordainketa eta atzerapen hoiek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak jarri dezan diru-saria izango dute.
Kondaira-Lurralde bakoitzari dagozkion eta Autonomia-Estatutoaren 41.2.d) Atalean adi-mugatzen den Erresumarentzako orotariko Kupoa osatzen duten Erresumarentzako Kupoak indarrean dagoen Ekonomia-Itunean jarritako arau eta bideen ariora izendatu eta hainbatu ondoren, Foru-Diputazioek dagozkien ordainketa-manuak egin eta Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiak orotariko Kupo hori Erresumari ohartemandako epetan ordaintzea egingo da, Jaurlaritzaren arioz nahiz Foru-Diputaziotako batek eskatuta egin daitezen atzerapenen-eskearen kaltetan gabe.
26garren Atala
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, Foru-Diputazioen ekarketen garbitasuna egiteko noiz-nola egoki deritzen irizpide edo arauak jarri ahal izango ditu.
27garren Atala
Eusko Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek dirua maileguz urtebeterako edo gehiagorako hartu ahal izango dute, hori egiteko modua dena dela, bakoitzak bere agintepide-eremuko diruezarketa-gastuen dirubidetarako, ez bestetarako.
Halaber; urtebete baino epe laburragorako maileguak ere hartu ahal izango dituzte bere behin-behingo dirueskuarte-beharrei erantzuteko.
Eusko Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen urtebetetik gorako maileguen bidez zorpetzeko ahalmenak honako muga hauek izango ditu:
Foru-Diputazioek, domua kitatzeko eta dirusariagatikako urte-ordainketak bakoitzaren urteko agizko dirueskuraketa osoen ehuneko 12, 5ekotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango dituzte mailegu hoiek.
Eusko Jaurlaritzak, Autonomia-Estatutoaren 42garren Atalaren gai diren ekarketak bazter utzita, lehen esandako urte-ordainketa hoiek Kondaira-Lurraldeen urteko agizko dirueskuraketen ehuneko 12,5ekoaren eta Autonomia-Elkartearen beraren ehuneko 25ekoaren guztizkotik gora jo ez dezatenaren baldintzapean hartu ahal izango ditu mailegu hoiek.
Aurreko zatian agindutakoa horrela dela ere, eta Euskal Erakundeen guztizko zorpetze-ahalmena ahalik eta haundiena egiteko xedez, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak, esandako ehuneko hoiek aldatzeko edo Kondaira-Lurralde batentzat edo batzuentzat beste maila batzuk jartzeko saloa egin ahal izango dio Jaurlaritzari, horrek kontuan izan eta hala badagokio Dekretoz onar dezan.
Hala egokituz gero egin dedin saloak doakien guztiek ahobatez onartuta egon beharko du, beti ere, aurreko zatian jarritako Autonomia-Elkarte Osoko agizko dirueskuraketen ehuneko 25ekoaren mugari men eginez.
Kondaira-Lurraldeek hartu nahi ditzaten Atal honen 2garren zatian esandakoetako maileguak elkarrekin eta Autonomia-Elkartearen zorpetze-politikarekin antolakidetuko eta egokituko dira Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan.
Aurreko Atalean esandako antolakideketa eta egokitze hoiek mailegua edo zorra-girien jaulkipena egiteko eguna, hoien indarraldia, diru-saria eta gainontzeko ekonomiazko zernolakoak izango dituzte gai bakar. Horretarako, dagokien Erakundeek Kontseilu horri bere urtekozorpetze-egitasmoak bidaliko dizkiote, eta hoiek egiteratzeko moduak Erakunde horrek ekonomia-urte bakoitzerako jarritako arauei atxiki beharko zaizkie.
Kondaira-Lurraldeek, Jaurlaritzak Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren saloz emandako baimena beharko dute atzerrian mailegu-hitzarmenak egiteko.
28garren Atala
Lege honetako 14.2 Atalean eta horri datxezkonetan ohartemandako ondoriotarako, Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua eratzen da, honako egiteko hauekin:
Lege honen 20garren Atalean zermugatutako eskuarteen banakuntza egin eta, beraz, Autonomia-Estatutoaren 42.a) Atalean ohartemandako Kondaira-Lurraldeen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusirako ekarketak Lege honetxek dakartzan oinarri-irizpideen arauera zehaztea.
Euskal herri-alorrarekin lotutakoa izan eta Kontseiluaren iritziz erakidetutako ihardutze-modu bat behar dezan ezein gairi buruzko ekonomia, dirubidetza eta diruegitamuen aldetikako iharduna aztertu, eta Jaurlaritzari eta Foru-Diputazioei saloak egitea.
Lege honen manu berezietan eman dakizkion beste guztiak.
Izendatu zaizkion egiteko hoiei gagozkiela Kontseiluak, Eusko Jaurlaritzak aurrez emandako artezpideei atxikiz, Euskal herri-alorreko lanarien lansaria eta agizko ogasunak erostezko gastuen eta zerbitzuen hazkundearen mailekiko gidak emango ditu, eta bai aurreko B) zatian esandako antolakideketarako eta "agizko eragiketetatikako" gastuen mugatutako eta zainpeko hazkuntza bat lortzeko interesgarri deritzen beste ezein neurri ere.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua sei kidek osatuko dute, hoietako hiru Jaurlaritzak izendatzen dituela, eta beste hirurak, Foru-Diputazio bakoitzak bana.
Jaurlaritzak jarritako kideetan horrek izendatu dezana izango du Kontseiluak Lehendakari.
Idazkari-lana Eusko Jaurlaritzako karrerako edo lanbidezko herrilanari batek egingo du, Kontseiluaren eztabaidaketetan hizpiderik eta botoa ematerik ez duela.
Kontseiluaren bilkuretarako deia egitea Lehendakariari dagokio, bere arioz edo Foru-Diputazioen izeneko ezein kidek eskatuta, eta bilkura hoiek deian esan dedin tokian egingo dira.
Kontseiluak bere kideen arteko erabateko gehiengoz hartuko ditu bere erabakiak, Lege honek gehiengo soila aukeratu dezanetan salbu.
Kontseiluak, egoki eritzitako aholku guztiak eskatu, eta Lege honek ematen dizkion egitekoak betetzeko egoki deritzen xehapen guztiak emanarazi ahal izango dizkie Euskal Herriko eta Kondaira-Lurraldeetako Arduralaritzetako ihardutze-sail guztiei.
Bilkurak egin ahal izateko gutxienezko kide-kopuruari, eztabaidaketei eta erabakiak hartzekoerei buruz Lege honetan edo Kontseiluak berak erabaki ditzan barne-ihardunerako arauetan oharteman gabeko guztietarako, Arduralaritzabide-Legean agindutakoak izango dira jaurpide.
Kontseiluak Atal honen lehenengo zatian esaten diren egitekoak bete ditzan, Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, urte bakoitzeko irailaren lehenengo hamabost egunen barruan, honako xehapen hauek jarriko dizkiote bere esku:
Igarotzen ari den ekonomia-urteko eta hurrengoko diruegitamuen dirueskuraketetarako eta gastutarako aintzin-asmoen egiterapena une hartan zertan dagoen.
Bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharrekotzat jotzen dituzten diruezarketei buruzko argipide-txosten zehatza, bakoitzean presaren zenbaterainokoa eta lehentasun-maila adieraziz.
Foru-Diputazioen iritziz Eusko Jaurlaritzak bere agintepideen eremuan hurrengo ekonomia-urtean egin beharko lituzkeen diruezarketei buruzko egitasmo zehatzen buzipenak, eta alderantziz.
Kontseiluak bere egitekoa behar bezala betetzeko bidezko eritzitako beste ezein argipide.
Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak aurreko 8garren zatian esandako xehapen edo agiritakoren bat urte bakoitzeko irailaren barruan ez hartzea gertatuz gero, hurrengo ekonomia -urterakoen haztaketa Kontseiluak berak egingo du, igarotzen ari den ekonomia-urterako diru-egitamua oinarritzat hartu, direneantxe neurtutako erkaketak egin, eta bidezko izan dedin zenbateko-aldakuntza eginez.
29garren Atala
Urte bakoitzeko urriaren lehenengo hamabost egutegi-egunen gehienerako epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Foru-Diputazioek Autonomia-Elkartearen diruegitamu gastutarako hurrengo ekonomia-urtean egin beharreko ekarketak xedatu eta horretzazko erabakia Eusko Legebiltzarrari bidaliko dio, atal bakarreko Lege-Egitasmo gisa, Kontseiluaren erizpena erantsiz.
Legebiltzarrak egitasmoa osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko du, inolako zuzenketa-eskerik egiterik ez dagoela.
Legebiltzarrak Egitasmoari uko egitea gertatuz gero, atzera Jaurlaritzari bidaliko dio, bere bat ez etortzearen zioak adieraziz, atzera itzultze hori egindako egunetik hasi eta hurrengo hamabost egunen barruan eta bat ez etortzea kontutan izanik, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluan bigarren eta behin-betiko Lege-Egitasmo bat egin dedin, eta hori onartzeko Legebiltzarrari bidaliko zaio.
Atal honen lehenengo zatian jarritako epearen barruan Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren barruan iritzi-batasun batera iristerik ez badago, Legebiltzarrari horretzazko argipide-txostena bidaliko zaio, kontseilukideen jarreren zioak adieraziz.
Legebiltzarrak iritzi ezberdinen gai diren arazoak erabaki eta, bidebatez, eta hoietan bat etorritako alderdiak baldin badaude, hoiek osoarekiko eztabaidaketaren eta boto-ematearen bidez onartuko edo gaitzetsiko ditu, uko egitea gertatuz gero aurreko lehengo zatian hori gertatuz gerorako ohartemandakoa egiten dela.
Jaurlaritzak eta Foru-Diputazioek, Kondaira-Lurraldeen ekarketetarako Eusko Legebiltzarrak esandako bideak eginda ontzat emandakoak sartuz egingo dituzte bakoitzak bere diruegitamuak.
Lege honen 22garren Atalaren lehenengoaren 6garren zatiak dioen Legea iadanik onartuta egotea gertatuz gero, Atal honen lehenengoan eta 2garrenean ohartemandakoa bete beharrik ez da izango, eta Jaurlaritzaren eta Foru-Diputazioen Diruegitamuak Lege hori erabiltzetik atera daitezen ekarketak jarriaz egin ahal izango dira.
Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuen indarraldia luzatzeak, bere aldetik, Foru-Diputazioek azken ekonomia-urtean Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari egin behar zizkioten ekarketen lehengo zenbateko eta epe-muga eta guztizko indarraldia ere luzatzea ekarriko du eta, hori, Diruegitamu berriak onartu daitezenean hoietan dauden ekarketak indarrean jarri, eta hala egokituz gero batetik bestetarainoko aldeagatikako kontu-garbitasunak egitearen kaltetan gabe.
30garren Atala
Herri-Kontuen Euskal Epaitegia da euskal herri-alorraren ekonomia eta dirubidetza-ihardunari goait egiteko goreneko ihardutze-saila. Epaitegi hori Eusko Legebiltzarraren artezko menpekoa izan, eta horren esku-ematez ihardungo du, aginte-eremuz Autonomia-Elkartearen mugarte osoahartzen duela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak iareitasun osoz eta lege-erapidetzari erabat atxikita ihardungo du, bertako kideek epailariek dituzten iareitasun eta aldaezin-eskubideak heurak dituztela.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiaren agintepideei dagozkienetarako, honako hauek osatzen dute euskal herri-alorra:
Autonomia-Elkarteko orotariko eta erakundegoren-mailako Arduralaritzak, hala egokituz gero Gizartesegurantza ere barne dela.
Kondaira-Lurralde bakoitzeko Foru-Diputazioek.
Udal-Erakundeek.
Euskal Herri-Baltzuek.
Herri-diruen edo herri-diruagirien arduralaritza egin dezan beste ezein erakundek.
Bere goait-egitezko ihardunerako, eta bai aginte-alorrean dagozkionetarako ere, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak aurreko zatian aipatu diren Erakunde guztien laguntza eskatu ahal izango du eta, hoiek, eskatu ditzan xehapen, agiri, altzina eta argipide guztiak eman beharko dizkiote.
Hoien eskea dagokion Sail edo Bazkunaren bidez egin beharko da.
Bere goait-egitezko ihardunaren ondorioz, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak urtean-urteango argipide-txosten bat egin beharko du, Autonomia-Elkarteko Arduralaritzak eta Euskal herri-alorra osatzen duten gainontzeko erakunde guztiek ekonomia-urte hartan izandako diruegitamu, ondare eta diruzko eragiketa guztiekiko kontuak berebaitan daramatzala.
Argipide-txostena Eusko Jaurlaritzari eta Lurraldeetako Batzar Nagusiei bidaliko zaie, bakoitzarentzakoak berari dagokion saloa daramala, eta horren aldaki bat Jaurlaritzari eta dagokion Foru-Diputazioari ezagutaraziz.
Kontaduritza-erantzukizunarekiko epaiketa berenezko egitekoa du Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiarentzako diruizendapenak Euskal Herriko Guztizko Diruegitamuetako horretarako Sail berezi baten sartuko dira.
Euskal Herriko Kontu-Epaikaritzak aztertutako kontuak Batzar Nagusietako Toki-Erakundeetako eta Legebiltzarreko kideei eskuratuko zaizkie.
Eusko Legebiltzarraren Lege batek sortaraziko du Herri-Kontuen Euskal Epaitegia, horren osatze-modua, erakuntza eta egitekoak araupetuz, eta bai horren goait-egitezko eta aginte-alorreko ihardunarentzako bermapideak eta bideak ere, horrek kontaduritza-erantzukizuna eskatzeko herri-arioaren araupeketa barne daramala.
Lehenengo Erabaki Gehigarria
Eusko Jaurlaritzako Estadistika-Artezkaritza, edo hala egokituz gero Estadistikaren alorrean Autonomia-Estatutoak aitortzen dituen agintepideak egiteratzeko sortarazi dedin erakundea arduratuko da Lege honetan agintzen direnak behar bezala bete ahal izateko beharrezko izan daitezen Estadistikazko oinarrizko xehapenak ematez.
Bigarren Erabaki Gehigarria
Foru-Diputazioek, legez dagokien Udalekiko dirubidetza-babesmena egiteratuz, Erresumako agizko lege-jaurpideak erabiliz legokiekeena baino apalagoa inola ere izango ez den eskuarte-maila bat bermatu beharko dute orohar Udal hoientzat, Ekonomia-Itunearen 46garren Atalak dioenaren arauera Foru-Diputazioek eskuarte hoiek heurek egoki deritzen irizpidez banatzeko duten ahalmenaren kaltetan gabe.
Toki-mailako diruezarketa eta antolapide-beharrei erantzuteko, Foru-Diputazioek, horretarako Herrilan eta Zerbitzuen Foru-Egitamuentzako eskuarte-izendapenak bere diru-egitamuetan egingo dituzte.
Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusia eta Foru-Erakundeetako Ogasuntzak Euskal Herriko Toki-Erakundeetakoenari bete-betean egokitu dakizkion:
Toki-Erakundeek eta bertako ihardutze-sailek eta erakundeek, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak erabaki dezan eran, diruegitamu-bideari eta herri-kontaduritzari buruzkoan Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek erabilitakoei egokitutako irizpideak erabiliko dituzte.
Toki-Erakundeek itundu nahi ditzaten urtebete baino gehiagoko eperako maileguketak Kondaira-Lurraldeetakoei eta Autonomia-Elkartearen Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluaren baitango zorpide-politikari kidekatuko eta elkar-egokituko zaizkie.
Lehenengo Aldibaterako Erabakia
Kondaira-Lurraldeek agintepideak beretzakotzea, arduralaritzazko eragite-indarrari eta diruegitamu-ondorioei dagozkienetan, hurrengo zatiaren gai den Bitariko Batzordearen erabakiak Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian eta dagokion Lurraldean iragarri daitezenaren baldintzapean egongo da.
Lege hau indarrean jarri eta gehienerako hilabeteko epearen barruan, hiru Bitariko Batzordeak eratuko dira, hoietako bakoitza Jaurlaritzaren eta dagokion Foru-Diputazioaren kopuru berdineko ordezkariz osatzen dela, Lege honetan Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien agintepideez erabat baliatzeko gizakizko eta gauzazko baliapideen eskuraketa egiteko.
Kondaira-Lurraldeei aitortutako zerbitzuei atxikitako Erresumako Herri-Arduralaritzako eta Erakundegoren-mailako Arduralaritzako karrerako, lanbidezko edo lan-akurapenezko herrilanariak, ihardutze eta aginte-egituraz Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, dena dela irabazita dauzkaten eskubideak aitortzen zaizkiela, Autonomia-Estatutoan eta irailaren 26ko 2339/1980 eta azaroaren 21eko 2545/1980 Errege-Dekretotan agintzen denez:
Eusko Jaurlaritzak akuratuta egon eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzen zaizkien zerbitzuei eratxikitako lanariak ere, era berean, Kondaira-Lurraldeen menpe egotera aldatuko dira, lanari hoiekiko eskubide eta eginbehar guztietan Foru-Diputazioek Jaurlaritzaritzaren ordezkotza hartzen dutela.
Bigarren Aldibaterako Erabakia
Estatutoa eta Lege hau egiteratuz agintepideak eta/edo zerbitzuak Autonomia-Elkarteari eta Kondaira-Lurraldeei eskuratzea bukatu ondoren, eta nolanahi ere Lege hau indarrean jarri eta gehienezko hiru urteko epearen barruan, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak eskuarteen Autonomia-Elkarteko Herriogasuntza Nagusiaren eta Foru-Diputazioen arteko behin-betiko banakuntza-jaurpideen salo bat egingo du, batek eta besteek beretzat hartutako agintepideei direneantxe neurtuta darizkien beharren eretzean, eta Lege honen 22garren Atalean jarritako oinarri-irizpide guztien eta bakoitzaren arauera.
Hirugarren Aldibaterako Erabakia
Lege honen 14.3 Atalean agintzen dena, Autonomia-Estatutoaren 41.2.a) Atalean agintzen denez, Eusko Legebiltzarrak Kondaira-Lurraldeen arteko "erakidetzari, zergalaritza-egokiketari eta lankidetasunari" buruz eman dezan Legeak berariz zehaztu dezan egunaz gero izango da erabilgarri.
Lege hau argitaratu eta aurreko zatian esan den Legebiltzarraren Legea indarrean jarri dedin artean, Herri-Dirubideen Euskal Kontseiluak Kondaira-Lurraldeen arteko erakidetasun hobe bat ekarri dezaten erabaki guztiak hartuko ditu, bakoitzean horretarako gaitasunaren jabe izan daitezen Foruzko lhardutze-Sailek gero hoiek ontzat ematearen kaltetan gabe.
Azken Erabakietako Lehenengoa
Lege honen ondorioz eta Autonomia-Estatutoaren 43garren Atalean agintzen denez Kondaira-Lurraldeei aitortzen zaizkien zerbitzu eta agintepideei eratxikitako ogasun eta eskubideen jabegoa edo baliapena hoiei eskuratu diezaieneko eskua ematen zaio Jaurlaritzari.
Erabaki honetan agintzen denez eskuratutako ogasun eta eskubideekiko arduralaritza, iraunaraztea eta aldezpena Euskal Herriko Ondare-Legean ohartematen denaren arauera egiteratuko dira.
Azken Erabakietako Bigarrena
Lege hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu dedin egunean bertan jarriko da indarrean.
Gaiarekin lotutako edukiak
Arauaren historia (59)
- Ikus: Martxoaren 5eko 56/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeengandik Bizkaiko Kondaira-Lurraldeari, Garraio-alorreko Zerbitzuak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: Urtarrilaren 7ko 3/ 1986 DEKRETOA, nekazaritza-alorrean eskuratuta dauden zerbitzuen laguntza-taldeetako lanarigoa, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: Urtarrilaren 23ko 19/1986 DEKRETOA, Lan, Osasunketa eta Gizartesegurantza Sailaren egitura organikoa finkatuz.
- Ikus: Ekainaren 19ko 194/1984 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta Arabako Kondaira-Lurraldearen arteko zerbitzuak emateko arauak onartuz.
- Ikus: 6/1996 LEGEA, urriaren 31koa, 1997, 1998, 1999, 2000 eta 2001 urteetako ekitaldiei aplika dakiekeen eta Euskal Autonomi Elkartearen Aurrekontuak finantzatzeko Foru Aldundiek egin behar dituzten ekarpenak zehazteko metodologia finkatzen duena.
- Ikus: Uztailaren 2ko 208/ 1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeenak diren emakumearen habesaren alorreko zerbitzuak Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: 419/1994 DEKRETUA, azaroaren 2koa, batetik, Haur eta Gazteen Aisialdirako Hezitzaileak Trebatzeko Eskolak eta, bestetik, Haur eta Gazteen Aisialdi Ihardueretarako Begirale eta Zuzendariak Trebatzeko Ikastaroak izendapen ofizialez onartzeko eta bertan part
- Aldatutakoa: 1/2006 LEGEA, ekainaren 23koa, Urarena.
- Ikus: 2/2007 LEGEA, martxoaren 23koa, Baliabideen banaketarako eta foru-aldundiek Euskal Antonomia Erkidegoaren aurrekontuak finantzatzeko egin beharreko ekarpenak zehazteko 2007-2011 aldian aplikatuko den metodologiari buruzkoa.
- Ikus: 344/1992 DEKRETUA, abenduaren 22koa, Araba Lurralde Historikoak Euskal Autonomi Elkarte Osorako Instituzioei Minoien Zerbitzua eskuz aldatzeari buruzkoa.
- Ikus: Martxoaren 5eko 33/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeenak diren Gizarte-Sorozpidetzaren alorreko zerbitzuak Arabako Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: 6/2002 LEGEA, urriaren 4koa, Baliabideen Banaketarako eta Euskal Autonomia Erkidegoaren aurrekontuak finantzatzeko Foru Aldundien Ekarpenak zehazteko metodologiaren Legea, 2002-2006 urteetako aldiari aplikatzeko.
- Ikus: Uztailaren 3Oeko 252/1985 DEKRETOA, txerri-abereen osasunbiderako ekintzen, zeinkatzearen eta ustiategien erroldea eratuz.
- Ikus: Azaroaren 5eko 336/1985 DEKRETOA, Arabako Lurralde Historkoarenak ziren komunikabide-alorreko zerbitzuak Autonomia Elkarte Osorako Erakundeei emanez.
- Ikus: Uztailaren 2ko 210/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeenak diren emakumearen babesaren alorreko zerbitzuak Bizkaiko Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: 21/1997 LEGEA, abenduaren 23koa, Euskal Autonomi Erkidegoko 1998. urteko Aurrekontu Orokorrak onartzen dituena.
- Ikus: Martxoaren 5eko 36/1985 DEKRETOA, Errepidezko Garraio-alorrean, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta Arabako Foru-Diputazioaren arteko aginte-banaketari buruz.
- Aldatutakoa: 5/1993 LEGEA, uztailaren 16koa, Autonomi Elkarte Osorako Erakundeen eta Bertako Kondaira Lurraldeetako Foruzko Ihardutze Erakundeen arteko harremanei buruzko Legea aldatzekoa.
- Ikus: 57/1990 DEKRETUA, martxoaren 6koa, Aixolako Ehiza Babeslekua sortzen duena.
- Ikus: Martxoaren 5eko 55/ 1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek, Bizkaino Kondaira-Lurraldeari, errepide eta bide-alorretako zerbitzuak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: Martxoaren 5eko 42/ 1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeari, Nekazaritza-alorrean, agintepideak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: Uztailaren 2ko 207/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeenak diren gara-adinera gabekoen babes, kuradoretza eta birgizartezatze-alorreko zerbitzuak Arabako Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: 168/1994 DEKRETUA, apirilaren 26koa, Aralar aldea parke naturaltzat jotzen duena.
- Ikus: 283/1989 DEKRETUA, abenduaren 19koa, Euskal Autonomi Elkarteko Errepideei buruzko 1987-1998 eperako Plan Orokorra onartzen duena. (Jarraipena).
- Ikus: Ekainaren 19ko 196/1984 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta Gipuzkoako Kondaira-Lurraldearen arteko zerbitzuak emateko arauak onartuz.
- Ikus: 406/1994 DEKRETUA, urriaren 18koa, haur eta gazte taldeen lojamendu eta egonaldietarako aterpetxe eta instalakuntza antolaketari buruzkoa.
- Ikus: Martxoaren 5eko 91/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen Zerbitzuak, eskulangintza-alorrari dagozkionetan, Arabako Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: Martxoaren 5eko 35/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek, Arabako Kondaira-Lurraldeari, Hirigintza-alorrari dagozkionetan, agintepideak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: Martxoaren 5eko 58/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek, Bizkaiko Kondaira-Lurraldeari, Ekintza Nekagarri, Osasunkaitz, Kaltekor eta Arriskugarriei dagozkienetan, agintepideak eskuratzeari buruzkoa.
- Partzialki indargabetutakoa: Epailaren 27ko 1/1987 LEGEA, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeetako Batzar Nagusietarako Hauteskundeei buruzkoa.
- Ikus: Martxoaren 5eko 38/1985 DEKRETOA, Gipuzkoako Kondaira-Lurraldearen irakaskuntza-alorreko zerbitzuak Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei eskuratuz.
- Ikus: Martxoaren 5eko 48/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek, Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeari, Ekintza Nekagarri, Osasunkaitz, Kaltekor eta Arriskugarriei dagozkienetan, agintepideak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: 4/ 1992 DEKRETUA, urtarrilaren 14ekoa, Valderejoaldea Parke Naturaltzat jotzen duena.
- Ikus: Uztailaren 2ko 209/ 1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeenak diren gara-adinera gabekoen babes, kuradoretza eta birgizartezatze-alorreko zerbitzuak Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: Martxoaren 5eko 41/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeenak diren Gizarte-Sorozpidetzaren alorreko zerbitzuak Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: Irailaren 17ko 293/1985 Dekretoa, Estatutik datozen agintepide eta/edo zerbitzu berriak, 1985.eko Martxoaren 25eko Transferentziatarako Batzorde Mistoaren Plenoan onartutakoak, hartzeagatik Foru Diputazioek Euskal Herriko Elkarte Autonomoko Erakunde Erkid
- Ikus: Martxoaren 5eko 92/ 1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen Zerbitzuak, eskulangintza-alorrari dagozkionetan, Gipuzkoako KondairaLurraldeari eskuratuz.
- Ikus: Urtarrilaren 7ko 4/ 1986 DEKRETOA, Nekazaritza-alorrean eskuratuta dauden zerbitzuen laguntza-taldeetako lanarigoa eta Karrantzako Oihan-Etxea eta Gernikako Oihan-Lur Elkorra, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek Bizkaiko Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: Martxoaren 5eko 57/1985 DEKRETOA, Bizkaiko Kondaira-Lurraldearenak diren garraio-alorreko zerbitzuak Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeei eskuratuz.
- Ikus: AGINDUA, 1994ko urriaren 13koa, Nekazaritza eta Arrantza sailburuarena, Euskal Autonomi Elkartean animalia biziak garraiatzeko erabiltzen diren ibilgailuen erregistroa eratzen duena.
- Ikus: Kultura eta Turismo Sailaren 1986.eko Uztailaren 28ko AGINDUA, Kiroletako udal Eskolak Araupetuz. Autonomia elkarteko Osoko Erakundeen eta Lurralde Historikoetako Foru-Erakundeen arteko harremanak araupetzen dituen azaroaren 25eko 27/ 1983 Legearen araber
- Ikus: AGINDUA, 1993ko uztailaren 27koa, Nekazaritza eta Arrantza Sailburuarena, landare, landare-gai eta beste gai batzuen ekoizle, merkatari eta biltegiratzaileek bete behar dituzten eginbeharrak, hala nola erregistro ofizialean inskribatzeko arau zehatzak ere
- Ikus: Otsailaren 24ko 22/1987 DEKRETUA, Autonomia Elkarte Osorako Erakundeek Bizkaiko Lurralde Historikoari, hirigintzaren alorrean eta errepideen eta bideen alorrean, zerbitzuak eskualdatzeari buruzko Martxoaren 5eko 54/85 eta 55/85 Dekretuetan egindako hutsa
- Ikus: Martxoaren 5eko 37/ 1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek, Arabako Kondaira-Lurraldeari, Ekintza Nekagarri, Osasunkaitz, Kaltekor eta Arriskugarriei dagozkienetan, agintepideak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: Azaroaren 25eko 258/1986, DEKRETOA, Autonomia Elkarte Osorako Erakundeei Arabako Lurralde Historikoarenak diren Osasunketa Arloko zerbitzuak eskuz aldatzeari buruzko Martxoaren 5eko 32/85 Dekretoa zati batetan aldatuz.
- Ikus: Martxoaren 5eko 44/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek, Gipuzkoako Kondaira-Lurraldeari, Hirigintza-alorrari dagozkionetan, agintepideak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: Azaroaren 5eko 337/1985 DEKRETOA, Gipuzkoako Lurralde Historkoarenak ziren komunikabide-alorreko zerbitzuak Autonomia Elkarte Osorako Erakundeei emanez.
- Ikus: Martxoaren 5eko 98/ 1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen Zerbitzuak, eskulangintza-alorrari dagozkionetan, Bi.zkaiko Kondaira-Lurraldeari eskuratuz.
- Ikus: Irailaren 9ko 188/ 1986 DEKRETUA, Autonomia Elkarteko Erakunde Orokorrenak ziren zenbait errepide zati Arabako Lurralde Historikora Transferituz.
- Ikus: 132/1994 DEKRETUA, martxoaren 15ekoa, Lurraren Erregimen eta Hiri Antolaketari buruzko Legearen bateratutako testua onartzen deneko Erregeren ekainaren 26ko 1/1992 Legegintzazko Dekretua Euskal Autonomi Elkartean aplikatzeari buruzkoa.
- Ikus: Azaroaren 5eko 338/1985 DEKRETOA, Bizkaiko Lurralde Historkoarenak ziren komunikabide-alorreko zerbitzuak Autonomia Elkarte Osorako Erakundeei emanez.
- Ikus: Martxoaren 5eko 53/1985 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeek Bizkaiko Kondaira-Lurraldeari, Nekazaritza-alorrean, agintepideak eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: AGINDUA, 1993ko maiatzaren 5ekoa, Nekazaritza eta Arrantza Sailburuarena, Euskal Herriko Autonomi Elkartean abereak identifikatzeko metodo elektronikoen erabilera arautzen duena.
- Ikus: Azaroaren 4eko 241/1986 DEKRETUA, apirilaren 2ko 94/ 1985 Dekretuaren arauera Nekazaritza eta Arrantzu sailari dagozkion egitekoen jarduna, Arabako Foru Diputazio T.G.-ari delegatuz. Euskal Herriko Autonomia Estatutoko 10.27 artikuluak, Autonomia Elkartea
- Ikus: Maiatzaren 26kn 129/ 1986 DEKRETOA, Euskal Herriko Autonomia-Elkarteko Gizarte-Ongunderako Dirubaltzatik emango diren Adintsu eta Lanerako Ezinduentzako bizisariak araupetuz.
- Ikus: Ekainaren 19ko 195/1984 DEKRETOA, Autonomia-Elkarte Osorako Erakundeen eta Bizkaiko Kondaira-Lurraldearen arteko zerbitzuak emateko arauak onartuz.
- Ikus: 214/1994 DEKRETUA, ekainaren 21ekoa, Larraņetatik La Escontrillarako funikularraren ustiaketa "Eusko Trenbideak/Ferrocarriles Vascos, S.A." sozietate publikoari eratxekitzezkoa.
- Ikus: 148/89 DEKRETUA, ekainaren 27koa, Euskal Autonomi Elkarteko Administrazioaren jabetzapekoak diren suztapen publikoko babespen ofizialeko etxebizitzak Lurralde Historikoetako Foru Diputazioei eskuratzeari buruzkoa.
- Ikus: 1/1997, LEGEA, otsailaren 20koa, Udalaren Aurrekontuetan Larraren Udal Ondarerako diren zenbatekoen gordailua arautzen duena.